4.38


न हि ज्ञानेन सदृशं पवित्रमिह विद्यते ।

तत्स्वयं योगसंसिद्धः कालेनात्मनि विन्दति ॥ ३८ ॥


na hi jñānena sadṛśaṁ

pavitram iha vidyate

tat svayaṁ yoga-saṁsiddhaḥ

kālenātmani vindati


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


на — не; (ав)

хи — безусловно; (ав)

джн̃а̄нена — с этим знанием; (с, 3.1)

садр̣ш́ам — сравнимое; (с, 1.1)

павитрам — освященное; (с, 1.1)

иха — в этом мире; (ав)

видйате — существует; (лаТ, 1.1) https://ashtadhyayi.com/dhatu/04.0067

тат — то; (тад, с, 2.1)

свайам — сам; (ав)

йога-сам̇сиддхах̣совершенный йог; (м, 1.1)

ка̄лена — со временем; (м, 3.1)

а̄тмани — в себе; (м, 7.1)

виндати — испытывает (лаТ, 1.1) https://ashtadhyayi.com/dhatu/06.0168


अन्वय:  anvayaḥ


ज्ञानेन सदृशं पवित्रम् इह न हि विद्यते। तत् स्वयं योग-संसिद्धः कालेन आत्मनि विन्दति। 

jñānena sadṛśaṁ pavitram iha na hi vidyate। tat svayaṁ yoga-saṁsiddhaḥ kālenа ātmani vindati। 


Дословный перевод:

Трансцендентному знанию подобного очищающего здесь не существует. То сам совершенный йог со временем в душе постигает.


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


tatra hetumāha na hīti | pavitraṃ śuddhikaram | iha tapoyogādiṣu madhye jñānatulyaṃ nāstyeva | tarhi sarve'pi kimityātmajñānameva nābhyasanta iti ? ata āha tatsvayamiti sārdhena | tadātmani viṣaye jñānaṃ kālena mahatā karmayogena saṃsiddho yogyatāṃ prāptaḥ san svayamevānāyāsena labhate | na tu karmayogaṃ vinetyarthaḥ ||38|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||4.38|| na hi jñānena sadṛśaṃ tulyaṃ pavitraṃ pāvanaṃ śuddhikaram iha vidyate| tat jñānaṃ svayameva yogasaṃsiddhaḥ yogena karmayogena samādhiyogena ca saṃsiddhaḥ saṃskṛtaḥ yogyatām āpannaḥ san mumukṣuḥ kālena mahatā ātmani vindati labhate ityarthaḥ||yena ekāntena jñānaprāptiḥ bhavati sa upāyaḥ upadiśyate 


Перевод


В этом мире нет ничего более чистого и возвышенного, чем духовное знание. [Это знание — спелый плод всей практики йоги.] Тому, кто достиг совершенства в преданном служении, это знание в свой срок открывается изнутри.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика