4.31


नायं लोकोऽस्त्ययज्ञस्य कुतोऽन्यः कुरुसत्तम ॥ ३१ ॥


nāyaṁ loko ’sty ayajñasya

kuto ’nyaḥ kuru-sattama


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


на — не; (ав) 

айам — эта; (м, 1.1)

локах̣ — планета; (м, 1.1)

асти — является; (лаТ, 1.1) https://ashtadhyayi.com/dhatu/02.0060?type=ting 

айаджн̃асйа — того, кто не совершает жертвоприношений; (м, 6.1)

кутах̣ — где; (ав)

анйах̣ — другая; (м, 1.1)

куру-сат-тама — о лучший из Куру (м, 8.1)



अन्वय:  anvayaḥ


कुरु-सत्तम ! अयज्ञस्य अयं लोकः न अस्ति । अन्यः कुतः ?

kuru-sattama ! ayajñasya аyaṁ lokаḥ na asti. anyaḥ kutaḥ ?


Дословный перевод:

О лучший из потомков Куру, у не совершающего жертвоприношения этот мир не существует. Откуда (возьмется) другой?


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


ayamalpasukho'pi manuṣyaloko'yajñasya yajñānuṣṭhānarahitasya nāsti | kuto'nyo bahusukhaḥ paralokaḥ | ato yajñāḥ sarvathā kartavyā ityarthaḥ ||31|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||4.31|| yajñaśiṣṭāmṛtabhujaḥ yajñānāṃ śiṣṭaṃ yajñaśiṣṭaṃ yajñaśiṣṭaṃ ca tat amṛtaṃ ca yajñaśiṣṭāmṛtaṃ tat bhuñjate iti yajñaśiṣṭāmṛtabhujaḥ| yathoktān yajñān kṛtvā tacchiṣṭena kālena yathāvidhicoditam annam amṛtākhyaṃ bhuñjate iti yajñaśiṣṭāmṛtabhujaḥ yānti gacchanti brahma sanātanaṃ cirantanaṃ mumukṣavaścet kālātikramāpekṣayā iti sāmarthyāt gamyate| na ayaṃ lokaḥ sarvaprāṇisādhāraṇo'pi asti yathoktānāṃ yajñānāṃ eko'pi yajñaḥ yasya nāsti saḥ ayajñaḥ tasya| kutaḥ anyo viśiṣṭasādhanasādhyaḥ kurusattama||


Перевод


О лучший из рода Куру, тот, кто не совершает жертвоприношений, никогда не будет счастлив на этой планете или в этой жизни, что же тогда говорить о следующей?


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика