4.20


त्यक्त्वा कर्मफलासङ्गं नित्यतृप्तो निराश्रयः ।

कर्मण्यभिप्रवृत्तोऽपि नैव किञ्चित्करोति सः ॥ २० ॥


tyaktvā karma-phalāsaṅgaṁ

nitya-tṛpto nirāśrayaḥ

karmaṇy abhipravṛtto ’pi

naiva kiñcit karoti saḥ


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


тйактва̄ — отбросив; (ав)

карма-пхала-а̄сан̇гам — к плодам своего труда привязанность; (м, 2.1)

нитйа-тр̣птах̣всегда удовлетворенный; (м, 1.1)

нира̄ш́райах̣ — не имеющий прибежища;  (м, 1.1)

карман̣и — в деятельности; (с, 7.1)

абхиправр̣ттах̣ — всегда занятый;  (м, 1.1)

апи — хотя; (ав)

на — не; (ав)

эва — безусловно; (ав)

кин̃чит — что бы ни; (с, 2.1 / ав)

кароти — делает; (лаТ, 1.1) https://ashtadhyayi.com/dhatu/08.0010?type=ting 

сах̣ — он  (тад, м, 1.1)


अन्वय:  anvayaḥ


नित्यतृप्तः निराश्रयः कर्मफलासङ्गं त्यक्त्वा , सः कर्मणि अभिप्रवृत्तः अपि किञ्चित् एव न करोति । 

nityatṛptaḥ nirāśrayaḥ karmaphalāsaṅgaṃ tyaktvā , saḥ karmaṇi abhipravṛttaḥ api kiñcit eva na karoti | 


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


kiṃ ca tyaktveti | karmaṇi tatphale cāsaktiṃ tyaktvā nityena nijānandena tṛptaḥ | ataeva yogakṣemārthamāśrayaṇīyarahitaḥ | evambhūto yaḥ svābhāvike vihite karmaṇyabhitaḥ pravṛtto'pi kiṃcideva naiva karoti | tasya karmākarmatāmāpadyata ityarthaḥ ||20|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||4.20|| tyaktvā karmasu abhimānaṃ phalāsaṅgaṃ ca yathoktena jñānena nityatṛptaḥ nirākāṅkṣo viṣayeṣu ityarthaḥ| nirāśrayaḥ āśrayarahitaḥ āśrayo nāma yat āśritya puruṣārthaṃ sisādhayiṣati dṛṣṭādṛṣṭeṣṭaphalasādhanāśrayarahita ityarthaḥ| viduṣā kriyamāṇaṃ karma paramārthato'karmaiva tasya niṣkriyātmadarśanasaṃpannatvāt| tena evaṃbhūtena svaprayojanābhāvāt sasādhanaṃ karma parityaktavyameva iti prāpte tataḥ nirgamāsaṃbhavāt lokasaṃgrahacikīrṣayā śiṣṭavigarhaṇāparijihīrṣayā vā pūrvavat karmaṇi abhipravṛtto'pi niṣkriyātmadarśanasaṃpannatvāt naiva kiñcit karoti saḥ||yaḥ punaḥ pūrvoktaviparītaḥ prāgeva karmārambhāt brahmaṇi sarvāntare pratyagātmani niṣkriye saṃjātātmadarśanaḥ sa dṛṣṭādṛṣṭeṣṭaviṣayāśīrvivarjitatayā dṛṣṭādṛṣṭārthe karmaṇi prayojanamapaśyan sasādhanaṃ karma saṃnyasya śarīrayātrāmātraceṣṭaḥ yatiḥ jñānaniṣṭho mucyate ityetamarthaṃ darśayitumāha


Перевод


Свободный от привязанности к плодам своего труда, всегда удовлетворенный и ни от чего не зависящий, он не совершает кармических действий, хотя и трудится не покладая рук.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика