4.20
त्यक्त्वा कर्मफलासङ्गं नित्यतृप्तो निराश्रयः ।
कर्मण्यभिप्रवृत्तोऽपि नैव किञ्चित्करोति सः ॥ २० ॥
tyaktvā karma-phalāsaṅgaṁ
nitya-tṛpto nirāśrayaḥ
karmaṇy abhipravṛtto ’pi
naiva kiñcit karoti saḥ
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
тйактва̄ — отбросив; (ав)
карма-пхала-а̄сан̇гам — к плодам своего труда привязанность; (м, 2.1)
нитйа-тр̣птах̣ — всегда удовлетворенный; (м, 1.1)
нира̄ш́райах̣ — не имеющий прибежища; (м, 1.1)
карман̣и — в деятельности; (с, 7.1)
абхиправр̣ттах̣ — всегда занятый; (м, 1.1)
апи — хотя; (ав)
на — не; (ав)
эва — безусловно; (ав)
кин̃чит — что бы ни; (с, 2.1 / ав)
кароти — делает; (лаТ, 1.1) https://ashtadhyayi.com/dhatu/08.0010?type=ting
сах̣ — он (тад, м, 1.1)
अन्वय: anvayaḥ
नित्यतृप्तः निराश्रयः कर्मफलासङ्गं त्यक्त्वा , सः कर्मणि अभिप्रवृत्तः अपि किञ्चित् एव न करोति ।
nityatṛptaḥ nirāśrayaḥ karmaphalāsaṅgaṃ tyaktvā , saḥ karmaṇi abhipravṛttaḥ api kiñcit eva na karoti |
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
kiṃ ca tyaktveti | karmaṇi tatphale cāsaktiṃ tyaktvā nityena nijānandena tṛptaḥ | ataeva yogakṣemārthamāśrayaṇīyarahitaḥ | evambhūto yaḥ svābhāvike vihite vā karmaṇyabhitaḥ pravṛtto'pi kiṃcideva naiva karoti | tasya karmākarmatāmāpadyata ityarthaḥ ||20||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
||4.20|| tyaktvā karmasu abhimānaṃ phalāsaṅgaṃ ca yathoktena jñānena nityatṛptaḥ nirākāṅkṣo viṣayeṣu ityarthaḥ| nirāśrayaḥ āśrayarahitaḥ āśrayo nāma yat āśritya puruṣārthaṃ sisādhayiṣati dṛṣṭādṛṣṭeṣṭaphalasādhanāśrayarahita ityarthaḥ| viduṣā kriyamāṇaṃ karma paramārthato'karmaiva tasya niṣkriyātmadarśanasaṃpannatvāt| tena evaṃbhūtena svaprayojanābhāvāt sasādhanaṃ karma parityaktavyameva iti prāpte tataḥ nirgamāsaṃbhavāt lokasaṃgrahacikīrṣayā śiṣṭavigarhaṇāparijihīrṣayā vā pūrvavat karmaṇi abhipravṛtto'pi niṣkriyātmadarśanasaṃpannatvāt naiva kiñcit karoti saḥ||yaḥ punaḥ pūrvoktaviparītaḥ prāgeva karmārambhāt brahmaṇi sarvāntare pratyagātmani niṣkriye saṃjātātmadarśanaḥ sa dṛṣṭādṛṣṭeṣṭaviṣayāśīrvivarjitatayā dṛṣṭādṛṣṭārthe karmaṇi prayojanamapaśyan sasādhanaṃ karma saṃnyasya śarīrayātrāmātraceṣṭaḥ yatiḥ jñānaniṣṭho mucyate ityetamarthaṃ darśayitumāha
Перевод
Свободный от привязанности к плодам своего труда, всегда удовлетворенный и ни от чего не зависящий, он не совершает кармических действий, хотя и трудится не покладая рук.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика