4.19
यस्य सर्वे समारम्भाः कामसंकल्पवर्जिताः ।
ज्ञानाग्निदग्धकर्माणं तमाहुः पण्डितं बुधाः ॥ १९ ॥
yasya sarve samārambhāḥ
kāma-saṅkalpa-varjitāḥ
jñānāgni-dagdha-karmāṇaṁ
tam āhuḥ paṇḍitaṁ budhāḥ
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
йасйа — которого; (йад, м, 6.1)
сарве — все; (м, 1.3)
сама̄рамбха̄х̣ — старания; (м, 1.3)
ка̄ма-сан̇калпа-варджита̄х̣ — лишенные желаний чувственных удовольствий; (м, 1.3)
джн̃а̄на-агни-дагдха-карма̄н̣ам — того, чьи действия сожжены огнем трансцендентного знания; (м, 2.1)
там — его; (тад, м, 2.1)
а̄хух̣ — называют; (лаТ, 1.3) https://ashtadhyayi.com/dhatu/02.0039?type=ting
пан̣д̣итам — мудреца; (м, 2.1)
будха̄х̣ — обладающие знанием (м, 1.3)
अन्वय: anvayaḥ
यस्य सर्वे कामसंकल्पवर्जिताः समारम्भाः , बुधाः ज्ञानाग्निदग्धकर्माणं तं पण्डितम् आहुः।
yasya sarve kāmasaṃkalpavarjitāḥ samārambhāḥ , budhāḥ jñānāgnidagdhakarmāṇaṃ taṃ paṇḍitam āhuḥ|
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
karmaṇyakarma yaḥ paśyedityanena śrutyarthārthāpattibhyāṃ yaduktamarthadvandvaṃ tadeva spaṣṭayati yasyeti pañcabhiḥ | samyagārabhyanta iti samārambhāḥ karmāṇi | kāmyata iti kāmaḥ phalam | tatsaṅkalpena varjitā yasya bhavanti taṃ paṇḍitamāhuḥ | tatra heturyatastaiḥ samārambhaiḥ śuddhe citte sati jātena jñānāgninā dagdhānyakarmatāṃ nītāni karmāṇi yasya tam | ārūḍhāvasthāyāṃ tu kāmaḥ phalahetuviṣayaḥ | tadarthamidaṃ kartavyamiti kartavyaviṣayaḥ saṅkalpaḥ | tābhyāṃ varjitāḥ | śeṣaṃ spaṣṭam ||19||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
||4.19|| yasya yathoktadarśinaḥ sarve yāvantaḥ samārambhāḥ sarvāṇi karmāṇi samārabhyante iti samārambhāḥ kāmasaṃkalpavarjitāḥ kāmaiḥ tatkāraṇaiśca saṃkalpaiḥ varjitāḥ mudhaiva ceṣṭāmātrā anuṣṭhīyante pravṛttena cet lokasaṃgrahārtham nivṛttena cet jīvanamātrārtham| taṃ jñānāgnidagdhakarmāṇaṃ karmādau akarmādidarśanaṃ jñānaṃ tadeva agniḥ tena jñānāgninā dagdhāni śubhāśubhalakṣaṇāni karmāṇi yasya tam āhuḥ paramārthataḥ paṇḍitaṃ budhāḥ brahmavidaḥ||yastu akarmādidarśī saḥ akarmādidarśanādeva niṣkarmā saṃnyāsī jīvanamātrārthaceṣṭaḥ san karmaṇi na pravartate yadyapi prāk vivekataḥ pravṛttaḥ| yastu prārabdhakarmā san uttarakālamutpannātmasamyagdarśanaḥ syāt saḥ sarvakarmaṇi prayojanamapaśyan sasādhanaṃ karma parityajatyeva| saḥ kutaścit nimittāt karmaparityāgāsaṃbhave sati karmaṇi tatphale ca saṅgarahitatayā svaprayojanābhāvāt lokasaṃgrahārthaṃ pūrvavat karmaṇi pravṛtto'pi naiva kiñcit karoti jñānāgnidagdhakarmatvāt tadīyaṃ karma akarmaiva saṃpadyate ityetamarthaṃ darśayiṣyan āha
Перевод
Тот, кто действует, не стремясь наслаждаться плодами своего труда, обладает всей полнотой знания. Мудрецы говорят про такого человека, что все последствия его действий сгорели в огне совершенного знания.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика