4.16


किं कर्म किमकर्मेति कवयोऽप्यत्र मोहिताः ।

तत्ते कर्म प्रवक्ष्यामि यज्ज्ञात्वा मोक्ष्यसेऽश‍ुभात् ॥ १६ ॥


kiṁ karma kim akarmeti

kavayo ’py atra mohitāḥ

tat te karma pravakṣyāmi

yaj jñātvā mokṣyase ’śubhāt


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов



ким — что; (ким, с, 1.1)

карма — действие; (с, 1.1)

ким — что; (ким, с, 1.1)

акарма — бездействие; (с, 1.1) 

ити — так;  (ав)

кавайах̣ — разумные люди; (м, 1.3)

апи — даже;  (ав)

атра — здесь;  (ав)

мохита̄х̣ — зашедшие в тупик; (м, 1.3)

тат — то; (с, 2.1) 

те — тебе; (йуШмад, тубхйам, 4.1)

карма — деятельность; (с, 2.1)

правакшйа̄ми — объясню; (лРТ, 3.1) https://ashtadhyayi.com/dhatu/02.0058?type=ting 

йат — которую; (йад, с, 2.1)

джн̃а̄тва̄ — познав;  (ав)

мокшйасе — освобождаешься; (лРТ, 2.1)  https://ashtadhyayi.com/dhatu/06.0166?type=ting 

аш́убха̄т — от несчастья (м, 5.1)


अन्वय:  anvayaḥ


किं कर्म किम् अकर्म इति कवयः अपि अत्र मोहिताः । तत् कर्म ते प्रवक्ष्यामि । यत् ज्ञात्वा अश‍ुभात् मोक्ष्यसे । 

kiṃ karma kim akarma iti kavayaḥ api atra mohitāḥ | tat karma te pravakṣyāmi | yat jñātvā aśubhāt mokṣyase | 


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


tacca tattvavidbhiḥ saha vicārya kartavyam | na lokaparamparāmātreṇetyāha kiṃ karmeti | kiṃ karma ? kīdṛśaṃ karmakaraṇam | kimakarma ? kīdṛśaṃ karmākaraṇam | ityasminnarthe vivekino'pi mohitāḥ | ato yajjñātā yadanuṣṭhāyāśubhātsaṃsārānmokṣyase mukto bhaviṣyasi tatkarmākarma ca tubhyamahaṃ pravakṣyāmi tacchṛṇu ||16|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||4.16|| kiṃ karma kiṃ ca akarma iti kavayaḥ medhāvinaḥ api atra asmin karmādiviṣaye mohitāḥ mohaṃ gatāḥ| tat ataḥ te tubhyam ahaṃ karma akarma ca pravakṣyāmi yat jñātvā viditvā karmādi mokṣyase aśubhāt saṃsārāt||na caitattvayā mantavyam karma nāma dehādiceṣṭā lokaprasiddham akarma nāma tadakriyā tūṣṇīmāsanam kiṃ tatra boddhavyam iti| kasmāt ucyate


Перевод


Даже очень разумные люди заходят в тупик, пытаясь определить, что́ есть действие и что́ — бездействие. Сейчас Я объясню тебе, что значит действовать. Обретя это знание, ты оградишь себя от всех бед.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика