2.27


जातस्य हि ध्रुवो मृत्युर्ध्रुवं जन्म मृतस्य च ।

तस्मादपरिहार्येऽर्थे न त्वं शोचितुमर्हसि ॥ २७ ॥


jātasya hi dhruvo mṛtyur

dhruvaṁ janma mṛtasya ca

tasmād aparihārye ’rthe

na tvaṁ śocitum arhasi 



पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


джа̄тасйа — родившегося на свет; (м, 6.1)

хи — ведь; (ав)

дхрувах̣ — очевидна; (м, 1.1)

мр̣тйух̣ — смерть; (м, 1.1)

дхрувам — очевидно; (с, 1.1)

джанма — рождение; (с, 1.1)

мр̣тасйа — мертвого; (м, 6.1)

ча — также; (ав)

тасма̄т — поэтому; (ав)

апариха̄рйе — неизбежного; (м, 7.1)

артхефакта; (м, 7.1)

на — не; (ав)

твам — ты; (йуШмад, 1.1)

ш́очитум — скорбеть; (ав)

архаси — заслуживаешь (лаТ, 2.1)


अन्वय:  anvayaḥ


जातस्य हि मृत्युः ध्रुवः , मृतस्य च जन्म ध्रुवं।  तस्मात् अपरिहार्ये अर्थे त्वं शोचितुं न अर्हसि।

jātasya hi mṛtyuḥ dhruvаḥ mṛtasya ca janma dhruvaṁ,   tasmād aparihārye аrthe tvaṁ śocitum na arhasi


Дословный перевод:

Того, кто родился смерть неизбежна, умершего также рождение неизбежно. Поэтому относительно этого неизбежного факта тебе сокрушаться не стоит.


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


kuta iti ? ata āha jātasyetyādi | hi yasmājjātasya svārambhakakarmakṣaye mṛtyurdhruvo niścitaḥ | mṛtasya ca taddehakṛtena karmaṇā janmāpi dhruvameva | tasmādevamaparihārye'rthe avaśyambhāvini janmamaraṇalakṣaṇe'rthe tvaṃ vidvān śocituṃ nārhasi yogyo na bhavasi ||27|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya

 

||2.27|| jātasya hi labdhajanmanaḥ dhruvaḥ avyabhicārī mṛtyuḥ maraṇaṃ dhruvaṃ janma mṛtasya ca| tasmādaparihāryo'yaṃ janmamaraṇalakṣaṇo'rthaḥ| tasminnaparihārye'rthe na tvaṃ śocitumarhasi||

kāryakaraṇasaṃghātātmakānyapi bhūtānyuddiśya śoko na yuktaḥ kartum yataḥ


Перевод


Тот, кто родился, непременно умрет, а после смерти снова появится на свет. Это неизбежно, поэтому, исполняя свой долг, ты не должен предаваться скорби.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика