2.27
जातस्य हि ध्रुवो मृत्युर्ध्रुवं जन्म मृतस्य च ।
तस्मादपरिहार्येऽर्थे न त्वं शोचितुमर्हसि ॥ २७ ॥
jātasya hi dhruvo mṛtyur
dhruvaṁ janma mṛtasya ca
tasmād aparihārye ’rthe
na tvaṁ śocitum arhasi
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
джа̄тасйа — родившегося на свет; (м, 6.1)
хи — ведь; (ав)
дхрувах̣ — очевидна; (м, 1.1)
мр̣тйух̣ — смерть; (м, 1.1)
дхрувам — очевидно; (с, 1.1)
джанма — рождение; (с, 1.1)
мр̣тасйа — мертвого; (м, 6.1)
ча — также; (ав)
тасма̄т — поэтому; (ав)
апариха̄рйе — неизбежного; (м, 7.1)
артхе — факта; (м, 7.1)
на — не; (ав)
твам — ты; (йуШмад, 1.1)
ш́очитум — скорбеть; (ав)
архаси — заслуживаешь (лаТ, 2.1)
अन्वय: anvayaḥ
जातस्य हि मृत्युः ध्रुवः , मृतस्य च जन्म ध्रुवं। तस्मात् अपरिहार्ये अर्थे त्वं शोचितुं न अर्हसि।
jātasya hi mṛtyuḥ dhruvаḥ mṛtasya ca janma dhruvaṁ, tasmād aparihārye аrthe tvaṁ śocitum na arhasi
Дословный перевод:
Того, кто родился смерть неизбежна, умершего также рождение неизбежно. Поэтому относительно этого неизбежного факта тебе сокрушаться не стоит.
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
kuta iti ? ata āha jātasyetyādi | hi yasmājjātasya svārambhakakarmakṣaye mṛtyurdhruvo niścitaḥ | mṛtasya ca taddehakṛtena karmaṇā janmāpi dhruvameva | tasmādevamaparihārye'rthe avaśyambhāvini janmamaraṇalakṣaṇe'rthe tvaṃ vidvān śocituṃ nārhasi yogyo na bhavasi ||27||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
||2.27|| jātasya hi labdhajanmanaḥ dhruvaḥ avyabhicārī mṛtyuḥ maraṇaṃ dhruvaṃ janma mṛtasya ca| tasmādaparihāryo'yaṃ janmamaraṇalakṣaṇo'rthaḥ| tasminnaparihārye'rthe na tvaṃ śocitumarhasi||
kāryakaraṇasaṃghātātmakānyapi bhūtānyuddiśya śoko na yuktaḥ kartum yataḥ
Перевод
Тот, кто родился, непременно умрет, а после смерти снова появится на свет. Это неизбежно, поэтому, исполняя свой долг, ты не должен предаваться скорби.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика