samāsaḥ
viviktasevī - viviktaṃ sevate tacchīlaḥ viviktasevī - tācchīlike kartari ṇini-pratyayaḥ upapadasamāsaḥ|
laghvāśī - laghu aśnāti iti laghvāśī -
tācchīlike kartari ṇini-pratyayaḥ upapadasamāsaḥ|
yatavākkāyamānasaḥ -
vāk ca kāyaḥ ca mānasaṃ ca vākkāyamānasāni - dvandvaḥ|
yatāni vākkāyamānasāni yena saḥ yatavākkāyamānasaḥ - bahuvrīhiḥ
dhyānayogaparaḥ - dhyāne yogaḥ dhyānayogaḥ - saptamītatpuruṣaḥ|
yadvā, dhyānaṃ ca yogaḥ ca, dhyāna-yogau - dvandvaḥ
dhyānayogaḥ paraḥ yasya saḥ dhyānayogaparaḥ - bahuvrīhiḥ
kṛdantaḥ
vivikta - vi + vica + ktaḥ | (viciँr pṛthagbhāve , rudhādiḥ , vinakti https://ashtadhyayi.com/dhatu/07.0005)
laghu - laṅghate aneneti | laṅgha + “laṅghivaṃhyo-rnalopaśca |” uṇā0 1 | 30 | iti kuḥ | dhātornalopaśca |) śīghram | https://ashtadhyayi.com/kosha?search=laghu
yataḥ - yam uparame + kta
vāk - vac + ghañ , vacane | yadvā, ucyate'sau anayā veti | vac + “kvip vacipracchīti |” uṇā0 2 | 57 | iti kvip dīrgho'samprasāraṇañca | https://ashtadhyayi.com/kosha?search=vAk
kāyaḥ -
- cīyate'smin asthyādikamiti kāyaḥ, ci + ghañ, ādeḥ kakāraḥ" śarīra | (ciñ cayane , svādiḥ , cinoti to collect, to select, to pick https://ashtadhyayi.com/dhatu/05.0005?tab=ting)
- kaḥ prajāpatiḥ, kaṃ sukhaṃ vā tataḥ devatādyarthe tasyedaṃ vā aṇ “kasyet” pā0 idantādeśe vṛddhiḥ |
https://ashtadhyayi.com/kosha?search=kAya
dhyāna - dhyai + lyuṭ
yoga + yuj + bhāvādau ghañ, kutvam
para - pṝ + bhāve ap, kartari ac vā
https://ashtadhyayi.com/kosha?search=para
(pṝ pālanapūraṇayoḥ , kryādiḥ , pṛṇāti/pūryate,
to protect, to take care, to nurture, to complete, to fill, to fulfill https://ashtadhyayi.com/dhatu/09.0022?tab=ting)
samupāśritaḥ - sam + upa + āṅ + śri + kta
taddhitāntaḥ
nitya - niyamena niyataṃ vā bhavaṃ ni + tyap | ni + “avyayāt tyap |” 4 | 2 | 104 | iti tyap | https://ashtadhyayi.com/kosha?search=nitya
mānasam - mana eva | manas “prajñādibhyaśca |” 5 | 4 | 38 | iti svārthe aṇ |) manaḥ | https://ashtadhyayi.com/kosha?search=mAnasa
vairāgyam - virāgasya bhāvaḥ + ṣyañ
(rāgaḥ - rañjanamiti rajyate'neneti vā | ranjaँ rāge + bhāve karaṇe vā ghañ | bhvādiḥ - rajati , divādiḥ - rajyati)