18.47
श्रेयान्स्वधर्मो विगुण: परधर्मात्स्वनुष्ठितात् ।
स्वभावनियतं कर्म कुर्वन्नाप्नोति किल्बिषम् ॥ ४७ ॥
śreyān sva-dharmo viguṇaḥ
para-dharmāt sv-anuṣṭhitāt
svabhāva-niyataṁ karma
kurvan nāpnoti kilbiṣam
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
ш́рейа̄н — лучше; (м, 1.1)
сва-дхармах̣ — свой долг; (м, 1.1)
вигун̣ах̣ — выполненный несовершенным образом; (м, 1.1)
пара-дхарма̄т — чужих обязанностей; (м, 5.1)
су-анушт̣хита̄т — выполненных безукоризненно; (м, 5.1)
свабха̄ва-нийатам — предписанную в соответствии с его природой; (c, 2.1)
карма — деятельность; (c, 2.1)
курван — совершающий; (м, 1.1)
на — не;
а̄пноти — получает; (лаТ, 1.1) आप्{कर्तरि;लट्;प्र;एक;परस्मैपदी;आपॢँ;स्वादिः}
килбишам — результат греха (с, 2.1)
अन्वय: anvayaḥ
विगुणः स्वधर्मः स्वनुष्ठितात् परधर्मात् श्रेयान्। स्वभावनियतं कर्म कुर्वन् किल्बिषं न आप्नोति।
viguṇaḥ svadharmaḥ svanuṣṭhitāt paradharmāt śreyān| svabhāvaniyataṃ karma kurvan kilbiṣaṃ na āpnoti|
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
svakarmeti viśeṣaṇasya phalamāha śreyāniti | viguṇo'pi svadharmaḥ samyaganuṣṭhitādapi paradharmātśreyān śreṣṭhaḥ | na ca bandhuvadhādimuktādyuddhādeḥ svadharmādbhikṣāṭanādi paradharmaḥ śreṣṭha iti mantavyam | yataḥ svabhāvena pūrvoktena niyataṃ niyamenoktaṃ karma kurvan kilbiṣaṃ nāpnoti ||47||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
||18.47|| --,śreyān praśasyataraḥ svo dharmaḥ svadharmaḥ, viguṇo'pi iti apiśabdo draṣṭavyaḥ, paradharmāt| svabhāvaniyataṃ svabhāvena niyatam, yaduktaṃ svabhāvajamiti, tadevoktaṃ svabhāvaniyatam iti yathā viṣajātasya kṛmeḥ viṣaṃ na doṣakaram, tathā svabhāvaniyataṃ karma kurvan na āpnoti kilbiṣaṃ pāpam||
svabhāvaniyataṃ karma kurvāṇo viṣajaḥ iva kṛmiḥ kilbiṣaṃ na āpnotīti uktam paradharmaśca bhayāvahaḥ iti, anātmajñaśca na hi kaścitkṣaṇamapi akarmakṛttiṣṭhati (gītā 3|5) iti| ataḥ --,
Перевод
Лучше исполнять свои обязанности, пусть несовершенным образом, чем безукоризненно исполнять чужие. Выполняя предписанные обязанности, отвечающие его природе, человек никогда не навлекает на себя греха.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика