18.47


श्रेयान्स्वधर्मो विगुण: परधर्मात्स्वनुष्ठितात् ।

स्वभावनियतं कर्म कुर्वन्नाप्‍नोति किल्बिषम् ॥ ४७ ॥


śreyān sva-dharmo viguṇaḥ

para-dharmāt sv-anuṣṭhitāt

svabhāva-niyataṁ karma

kurvan nāpnoti kilbiṣam


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


ш́рейа̄н — лучше; (м, 1.1)

сва-дхармах̣ — свой долг; (м, 1.1) 

вигун̣ах̣ — выполненный несовершенным образом; (м, 1.1)

пара-дхарма̄т — чужих обязанностей; (м, 5.1)

су-анушт̣хита̄т — выполненных безукоризненно; (м, 5.1)

свабха̄ва-нийатам — предписанную в соответствии с его природой; (c, 2.1)

карма — деятельность; (c, 2.1)

курван — совершающий; (м, 1.1)

на — не; 

а̄пноти — получает; (лаТ, 1.1) आप्{कर्तरि;लट्;प्र;एक;परस्मैपदी;आपॢँ;स्वादिः}

килбишам — результат греха (с, 2.1)


अन्वय:  anvayaḥ


विगुणः स्वधर्मः स्वनुष्ठितात् परधर्मात् श्रेयान्। स्वभावनियतं कर्म कुर्वन् किल्बिषं न आप्नोति।

viguṇaḥ svadharmaḥ svanuṣṭhitāt paradharmāt śreyān| svabhāvaniyataṃ karma kurvan kilbiṣaṃ na āpnoti|


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


svakarmeti viśeṣaṇasya phalamāha śreyāniti | viguṇo'pi svadharmaḥ samyaganuṣṭhitādapi paradharmātśreyān śreṣṭhaḥ | na ca bandhuvadhādimuktādyuddhādeḥ svadharmādbhikṣāṭanādi paradharmaḥ śreṣṭha iti mantavyam | yataḥ svabhāvena pūrvoktena niyataṃ niyamenoktaṃ karma kurvan kilbiṣaṃ nāpnoti ||47|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||18.47|| --,śreyān praśasyataraḥ svo dharmaḥ svadharmaḥ, viguṇo'pi iti apiśabdo draṣṭavyaḥ, paradharmāt| svabhāvaniyataṃ svabhāvena niyatam, yaduktaṃ svabhāvajamiti, tadevoktaṃ svabhāvaniyatam iti yathā viṣajātasya kṛmeḥ viṣaṃ na doṣakaram, tathā svabhāvaniyataṃ karma kurvan na āpnoti kilbiṣaṃ pāpam||

svabhāvaniyataṃ karma kurvāṇo viṣajaḥ iva kṛmiḥ kilbiṣaṃ na āpnotīti uktam paradharmaśca bhayāvahaḥ iti, anātmajñaśca na hi kaścitkṣaṇamapi akarmakṛttiṣṭhati (gītā 3|5) iti| ataḥ --,  


Перевод


Лучше исполнять свои обязанности, пусть несовершенным образом, чем безукоризненно исполнять чужие. Выполняя предписанные обязанности, отвечающие его природе, человек никогда не навлекает на себя греха.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика