18.45


स्वे स्वे कर्मण्यभिरत: संसिद्धिं लभते नर

स्वकर्मनिरत: सिद्धिं यथा विन्दति तच्‍छृणु ॥ ४५ ॥


sve sve karmaṇy abhirataḥ

saṁsiddhiṁ labhate naraḥ

sva-karma-nirataḥ siddhiṁ

yathā vindati tac chṛṇu


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


све све — в своих; (с, 7.1)

карман̣и — делах; (с, 7.1)

абхиратах̣ — занятый; (м, 1.1)

сам̇сиддхим — совершенство; (ж, 2.1) [saṃsiddhiṃ - svakarmānuṣṭhānāt aśuddhikṣaye sati kāyendriyāṇāṃ jñāna-niṣṭhā-yogyatā-lakṣaṇāṃ saṃsiddhiṃ]

лабхате — получает; (лаТ, 1.1) लभ्{कर्तरि;लट्;प्र;एक;आत्मनेपदी;डुलभँष्;भ्वादिः}

нарах̣ — человек; (м, 1.1)

сва-карма-ниратах̣ — своими обязанностями занятый; (м, 1.1)

сиддхим — совершенства; (ж, 2.1)

йатха̄ — каким образом; (ав)

виндати — достигает; (лаТ, 1.1) विद्{कर्तरि;लट्;प्र;एक;परस्मैपदी;विदॢँ;तुदादिः}

тат — то; (с, 2.1)

ш́р̣н̣у — послушай оТ, 2.1) श्रु{कर्तरि;लोट्;म;एक;परस्मैपदी;श्रु;भ्वादिः}


अन्वय:  anvayaḥ


नरः स्वे स्वे कर्मणि अभिरतः संसिद्धिं लभते। स्वकर्मनिरतः सिद्धिं यथा विन्दति तत् शृणु। 

naraḥ sve sve karmaṇi abhirataḥ saṃsiddhiṃ labhate| svakarmanirataḥ siddhiṃ yathā vindati tat śṛṇu| 


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


evambhūtasya brāhmaṇādikarmaṇo jñānahetutvamāha sve sve iti | svasvādhikāravihite karmaṇyabhirataḥ pariniṣṭhito naraḥ saṃsiddhiṃ jñānayogyatāṃ labhate | karmaṇāṃ jñānaprāptiprakāramāha svakarmetisārdhena | svakarmapariniṣṭhito yathā yena prakāreṇa tattvajñānaṃ labhate tatprakāraṃ śṛṇu ||45|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||18.45|| --,sve sve yathoktalakṣaṇabhede karmaṇi abhirataḥ tatparaḥ saṃsiddhiṃ svakarmānuṣṭhānāt aśuddhikṣaye sati kāyendriyāṇāṃ jñānaniṣṭhāyogyatālakṣaṇāṃ saṃsiddhiṃ labhate prāpnoti naraḥ adhikṛtaḥ puruṣaḥ kiṃ svakarmānuṣṭhānata eva sākṣāt saṃsiddhiḥ na kathaṃ tarhi svakarmanirataḥ siddhiṃ yathā yena prakāreṇa vindati| tat śṛṇu||


Перевод


Занимаясь деятельностью, соответствующей его природе, каждый человек может достичь совершенства. Пожалуйста, выслушай Меня: сейчас Я расскажу тебе, как это сделать.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика