18.36


सुखं त्विदानीं त्रिविधं श‍ृणु मे भरतर्षभ ।

अभ्यासाद्रमते यत्र दु:खान्तं च निगच्छति ॥ ३६ ॥


sukhaṁ tv idānīṁ tri-vidhaṁ

śṛṇu me bharatarṣabha

abhyāsād ramate yatra

duḥkhāntaṁ ca nigacchati


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


сукхам — счастье; (c, 2.1)

ту — но; 

ида̄нӣм — сейчас; (ав)

три-видхамтрехвидовое; (c, 2.1)

ш́р̣н̣у — услышь; (лоТ, 2.1) श्रु{कर्तरि;लोट्;म;एक;परस्मैपदी;श्रु;भ्वादिः}https://ashtadhyayi.com/dhatu/01.1092 

ме — от Меня; (6.1)

бхарата-р̣шабха — о лучший из Бхарат; (м, 8.1)

абхйа̄са̄т — благодаря практике; (м, 5.1) [अनुशीलन-वशाद् / समाधि-वशाद् - по причине духовной дисциплины / благодаре нахождению в постоянном созерцательном умонастроении]

рамате — наслаждается; (лаТ, 1.1) रम्{कर्तरि;लट्;प्र;एक;आत्मनेपदी;रमुँ;भ्वादिः}

йатра — где; (ав)

дух̣кха-антам — страданий конец; (м, 2.1)

ча — также; 

нигаччхати — наступает (лаТ, 1.1) नि_गम्{कर्तरि;लट्;प्र;एक;परस्मैपदी;नि_गमॢँ;भ्वादिः}


अन्वय:  anvayaḥ


भरतर्षभ! इदानीं मे (वचनात्) त्रिविधं सुखं तु शृणु यत्र अभ्यासात् रमते दुःखान्तं च निगच्छति।

bharatarṣabha! idānīṃ me (vacanāt) trividhaṃ sukhaṃ tu śṛṇu yatra abhyāsāt ramate duḥkhāntaṃ ca nigacchati|

or

idānīṁ sukhaṁ tu tri-vidhaṁ me (mat-samīpāt) śṛṇu, yatra (sukhe) abhyāsāt (anuśīlana-vaśād) ramate (prītiṁ labhate), duḥkhāntaṁ (sarva-vidha-duḥkhasya avasānaṁ) ca nigacchati (prāpnoti). 


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


idānīṃ sukhasya traividhyaṃ pratijānīte'rdhena sukhamiti | spaṣṭo'rthaḥ ||36|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||18.36|| --,sukhaṃ tu idānīṃ trividhaṃ śṛṇu? samādhānaṃ kuru ityetat? me mama bharatarṣabha| abhyāsāt paricayāt āvṛtteḥ ramate ratiṃ pratipadyate yatra yasmin sukhānubhave duḥkhāntaṃ ca duḥkhāvasānaṃ duḥkhopaśamaṃ ca nigacchati niścayena prāpnoti||


Перевод


О лучший из рода Бхараты, теперь услышь от Меня о трех видах счастья, которым наслаждается обусловленная душа и которое иногда позволяет ей покончить со всеми страданиями.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика