17.8
आयु:सत्त्वबलारोग्यसुखप्रीतिविवर्धना: ।
रस्या: स्निग्धा: स्थिरा हृद्या आहारा: सात्त्विकप्रिया: ॥ ८ ॥
āyuḥ-sattva-balārogya-
sukha-prīti-vivardhanāḥ
rasyāḥ snigdhāḥ sthirā hṛdyā
āhārāḥ sāttvika-priyāḥ
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
а̄йух̣-саттва-бала-а̄рогйа-сукха-прӣти-вивардхана̄х̣ — продолжительность жизни, саттву, силу, здоровье, счастье, удовлетворение увеличивающие; (м, 1.3)
расйа̄х̣ — сочные; (м, 1.3)
снигдха̄х̣ — богатые жирами; (м, 1.3)
стхира̄х̣ — полезные; (м, 1.3)
хр̣дйа̄х̣ — приятные сердцу; (м, 1.3)
а̄ха̄ра̄х̣ — виды пищи; (м, 1.3)
са̄ттвика-прийа̄х̣ — человеку в благости те, что нравятся (м, 1.3)
अन्वय: anvayaḥ
आयुः-सत्त्व-बल-आरोग्य-सुख-प्रीति-विवर्धनाः, रस्याः स्निग्धाः स्थिराः हृद्याः आहाराः सात्त्विक-प्रियाः (सन्ति)।
āyuḥ-sattva-bala-ārogya-sukha-prīti-vivardhanāḥ, rasyāḥ snigdhāḥ sthirāḥ hṛdyāḥ āhārāḥ sāttvika-priyāḥ (santi)|
или
āyuḥ-sattva-balārogya-sukha-prīti-vivardhanāḥ, rasyāḥ (rasa-yuktāḥ), snigdhāḥ (sneha-vantaḥ), sthirāḥ (sārāṁsa-bahulāḥ), hṛdyāḥ (hṛdaya-grāhiṇaḥ), āhārāḥ sāttvika-priyāḥ (sāttvikānāṁ janānāṁ priyāḥ iṣṭāḥ bhavanti).
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
tatrāhāratraividhyamāha āyuriti tribhiḥ | āyurjīvitam | sattvamutsāhaḥ | balaṃ śaktiḥ | ārogyaṃ rogarāhityam | sukhaṃ cittaprasādaḥ | prītirabhiruciḥ | āyurādīnāṃ vivardhanāḥ viśeṣeṇa vṛddhikarāḥ | te ca rasyā rasavantaḥ | snigdhāḥ snehayuktāḥ | sthirā dehe sārāṃśena cirakālyāvasthāyinaḥ | hṛdyā dṛṣṭimātrādeva hṛdayaṅgamāḥ | evambhūtā āhārā bhakṣyabhojyādayaḥ sāttvikapriyāḥ ||8||
Перевод
Пища, которую предпочитают люди, находящиеся в гуне благости, увеличивает продолжительность жизни, очищает сознание, прибавляет сил, здоровья, приносит счастье и удовлетворение. Это сочная, маслянистая, здоровая, приятная сердцу пища.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика