17.4


यजन्ते सात्त्विका देवान्यक्षरक्षांसि राजसा: ।

प्रेतान्भूतगणांश्चान्ये यजन्ते तामसा जना: ॥ ४ ॥


yajante sāttvikā devān

yakṣa-rakṣāṁsi rājasāḥ

pretān bhūta-gaṇāṁś cānye

yajante tāmasā janāḥ


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


йаджанте — поклоняются; (лаТ, 1.3) {कर्तरि;लट्;प्र;बहु;आत्मनेपदी;यजँ;भ्वादिः}

са̄ттвика̄х̣ — те, кто в гуне благости; (м, 1.3) 

дева̄н — полубогам; (м, 2.3)

йакша-ракша̄м̇си — демонам; (с, 2.3)

ра̄джаса̄х̣ — те, кто находится в гуне страсти; (м, 1.3)

прета̄н — духам умерших; (м, 2.3)

бхӯта-ган̣а̄н — привидениям; (м, 2.3)

ча — и; 

анйе — другие; (м, 1.3)

йаджанте — поклоняются; (лаТ, 1.3)

та̄маса̄х̣ — те, кто в гуне невежества; (м, 1.3) 

джана̄х̣ — люди (м, 1.3)


अन्वय:  anvayaḥ


सात्त्विकाः देवान् यजन्ते, राजसाः यक्ष-रक्षांसि (यजन्ते), अन्ये तामसाः जनाः प्रेतान् भूतगणान् च यजन्ते ।

sāttvikāḥ devān yajante, rājasāḥ yakṣa-rakṣāṃsi (yajante), anye tāmasāḥ janāḥ pretān bhūtagaṇān ca yajante |

или

sāttvikā(sattva-guṇa-pracurāḥ janāḥ) devān yajante (pūjayanti), rājasāḥ (rajo-guṇa-pracurāḥ janāḥ) yakṣa-rakṣāṁsi, anye ca tāmasāḥ (tamo-guṇa-pracurāḥ) janāḥ pretān bhūta-gaṇān yajante.


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


sāttvikādibhedameva kāryabhedena prapañcayati -- yajanta iti| sāttvikā janāḥ sattvaprakṛtīndevāneva yajante pūjayanti| rājasāstu rajaḥprakṛtīnyakṣānrākṣasāṃśca yajante| etebhyo'nye tu vilakṣaṇāstāmasā janāstāmasāneva pretānbhūtagaṇāṃśca yajante| sattvādiprakṛtīnāṃ tattaddevatānāṃ tu pūjārucibhistattatpūjakānāṃ sāttvikatvādi jñātavyamityarthaḥ|


Перевод


Люди в гуне благости поклоняются полубогам, те, кто находится в гуне страсти, поклоняются демонам, а люди в гуне невежества поклоняются духам усопших.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика