17.25


तदित्यनभिसन्धाय फलं यज्ञतप:क्रिया: ।

दानक्रियाश्च विविधा: क्रियन्ते मोक्षकाङ्‌‍क्षिभि: ॥ २५ ॥


tad ity anabhisandhāya

phalaṁ yajña-tapaḥ-kriyāḥ

dāna-kriyāś ca vividhāḥ

kriyante mokṣa-kāṅkṣibhiḥ


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


тат — то; (с, 1.1)

ити — так; 

анабхисандха̄йа — не стремясь; (ав)

пхалам — плод; (с, 2.1)

йаджн̃а-тапах̣-крийа̄х̣ — жертвоприношения и аскезы, такие деяния; (ж, 1.3)

да̄на-крийа̄х̣ — связанные с пожертвованиями деяния; (ж, 1.3)

ча — также; 

вивидха̄х̣ — разнообразные; (ж, 1.3)

крийанте — совершаются; (лаТ, кармаНи, 1.3) {कर्मणि;लट्;प्र;बहु;आत्मनेपदी;डुकृञ्;तनादिः}

мокша-ка̄н̇кшибхих̣ — теми, кто действительно стремится к освобождению (м, 3.3)


अन्वय:  anvayaḥ


मोक्ष-काङ्क्षिभिः तत् इति (उदाहृत्य) फलम् अनभिसन्धाय विविधाः यज्ञ-तपः-क्रियाः दान-क्रियाः च क्रियन्ते ।

mokṣa-kāṅkṣibhiḥ tat iti (udāhṛtya) phalam anabhisandhāya vividhāḥ yajña-tapaḥ-kriyāḥ dāna-kriyāḥ ca kriyante |


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


dvitīyaṃ nāma prastautīti taditi tadityudāhṛtya iti pūrvasyānuṣaṅgaḥ | tadityudāhṛtyoccārya śuddhacittairmokṣakāṅkṣibhiḥ puruṣaiḥ phalābhisandhimakṛtvā yajñādyāḥ kriyāḥ kriyante | ataścittaśodhanadvāreṇa phalasaṅkalpatyajanena mumukṣutvasampādakatvāttacchabdanirdeśaḥ praśasta ityarthaḥ ||25||


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||17.25|| --,tam iti anabhisaṃdhāya? tat iti brahmābhidhānam uccārya anabhisaṃdhāya ca yajñādikarmaṇaḥ phalaṃ yajñatapaḥkriyāḥ yajñakriyāśca tapaḥkriyāśca yajñatapaḥkriyāḥ dānakriyāśca vividhāḥ kṣetrahiraṇyapradānādilakṣaṇāḥ kriyante nirvartyante mokṣakāṅkṣibhiḥ mokṣārthibhiḥ mumukṣubhiḥ||oṃtacchabdayoḥ viniyogaḥ uktaḥ| atha idānīṃ sacchabdasya viniyogaḥ kathyate --,


Перевод


Не стремясь насладиться плодами своего труда, человек должен совершать различные виды жертвоприношений и аскезы, давать пожертвования, произнося слово тат. Цель такой духовной деятельности — освобождение из материального плена.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика