17.2


श्रीभगवानुवाच

त्रिविधा भवति श्रद्धा देहिनां सा स्वभावजा ।

सात्त्विकी राजसी चैव तामसी चेति तां श‍ृणु ॥ २ ॥


śrī-bhagavān uvāca

tri-vidhā bhavati śraddhā

dehināṁ sā svabhāva-jā

sāttvikī rājasī caiva

tāmasī ceti tāṁ śṛṇu


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


ш́рӣ-бхагава̄н ува̄ча — Верховный Господь сказал; 

три-видха̄ — включающая три вида; (ж, 1.1)

бхавати — становится; (лаТ, 1.1)

ш́раддха̄ — вера; (ж, 1.1) = आस्था (आङ् + स्था + अङ् + टाप् ।) यत्नः । आलम्बन । आस्थानं । अपेक्षा । श्रद्धा । आदरः । प्रतिष्ठा।

дехина̄м — воплощенных душ; (м, 6.3)

са̄ — она; (ж, 1.1)

сва-бха̄ва-джа̄ — соответствующая той гуне материальной природы, под влиянием которой они находятся; (ж, 1.1)

са̄ттвикӣ — относящаяся к гуне благости; (ж, 1.1)

ра̄джасӣ — относящаяся к гунестрасти; (ж, 1.1)

ча — также; 

эва — безусловно; 

та̄масӣ — относящаяся к гуне невежества; (ж, 1.1)

ча — и; 

ити — таким образом; 

та̄м — ее; (ж, 2.1)

ш́р̣н̣у — услышь от Меня (лоТ, 2.1)


अन्वय:  anvayaḥ


श्रीभगवान् उवाच 

देहिनाम् (या) स्वभावजा श्रद्धा, सा सात्त्विकी च राजसी (च) तामसी च एव इति त्रिविधा भवति, ताम् श‍ृणु ।

śrībhagavān uvāca 

dehinām (yā) svabhāvajā śraddhā, sā sāttvikī ca rājasī (ca) tāmasī ca eva iti trividhā bhavati, tām śṛṇu |

или

śrī-bhagavān uvāca - dehināṁ (mānuṣāṇāṁ) sāttvikī (sattva-guṇa-pradhānā), rājasī (rajo-guṇa-pradhānā), tāmasī (tamo-guṇa-pradhānā) ca iti tri-vidhā śraddhā bhavati, sā (śraddhā) sva-bhāva-jā (mānāvānāṁ pūrva-janma-saṁskāra-jātā eva) eva, [ataḥ] tāṁ (śraddhāṁ) śṛṇu.


The Subodhinī commentary by Śrīdhara

atrottaraṃ śrībhagavānuvāca trividheti | ayamarthaḥ śāstratattvajñānataḥ pravartamānānāṃ parameśvarapūjāviṣayā sāttvikī ekavidhaiva bhavati śraddhā | lokācāramātreṇa tu pravartamānānāṃ dehināṃ śraddhā tu sāttvikī rājasī tāmasī ceti trividhā bhavati | tatra hetuḥ svabhāvajā | svabhāvaḥ pūrvakarmasaṃskāraḥ | tasmājjātā | svabhāvamanyathā kartuṃ samarthaṃ śāstrotthaṃ vivekajñānam | tattu teṣāṃ nāsti | ataḥ kevalaṃ pūrvasvabhāvena bhavantī śraddhā trividhā bhavati | tāmimāṃ trividhāṃ śraddhāṃ śṛṇviti | taduktaṃ vyavasāyātmikā buddhir  ekeha kurunandana ityādinā ||2||


Перевод


Верховный Господь сказал: В зависимости от гун материальной природы, под влиянием которых оказалась воплощенная душа, ее вера может быть трех видов — в благости, страсти или невежестве. Услышь же от Меня об этом.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика