17.11


अफलाकाङ्‌‍क्षिभिर्यज्ञो विधिदिष्टो य इज्यते ।

यष्टव्यमेवेति मन: समाधाय स सात्त्विक: ॥ ११ ॥


aphalākāṅkṣibhir yajño

vidhi-diṣṭo ya ijyate

yaṣṭavyam eveti manaḥ

samādhāya sa sāttvikaḥ


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


апхала-а̄ка̄н̇кшибхих̣ — теми, кто не стремится к результатам; (-н, м, 3.3)

йаджн̃ах̣ — жертвоприношение; (м, 1.1)

видхи-дишт̣ах̣ — следующими указаниям священных писаний; (м, 1.1)

йах̣ — которое; (м, 1.1)

иджйате — выполняется; (лаТ, кармаНи, 1.1) {कर्मणि;लट्;प्र;एक;आत्मनेपदी;यजँ;भ्वादिः} https://ashtadhyayi.com/dhatu/01.1157?type=yak 

йашт̣авйам — предназначенный для жертвоприношения; (с, 1.1)

эва — безусловно; 

ити — так; 

манах̣ — ум; (с, 2.1)

сама̄дха̄йа — сосредоточив; (ав) 

сах̣ — тот; (м, 1.1)

са̄ттвиках̣ — находящийся в гуне благости (м, 1.1)


अन्वय:  anvayaḥ


अफल-आकाङ्क्षिभिः (पुरुषैः) यष्टव्यम् एव इति मनः समाधाय विधि-दृष्टः यः यज्ञः इज्यते, सः सात्त्विकः (यज्ञः मतः) ।

aphala-ākāṅkṣibhiḥ (puruṣaiḥ) yaṣṭavyam eva iti manaḥ samādhāya vidhi-dṛṣṭaḥ yaḥ yajñaḥ ijyate, saḥ sāttvikaḥ (yajñaḥ mataḥ) |

или

aphalākāṅkṣibhiḥ (phala-kāmanā-rahitaiḥ puruṣaiḥ) yaṣṭavyam (yajñānuṣṭhānam eva kartavyam) iti manaḥ samādhāya (samāhitaṁ

kṛtvā) vidhidiṣṭaḥ (śāstra-vihitaḥ) yaḥ yajñaḥ ijyate, saḥ sāttvikaḥ [yajñaḥ].


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


yajño'pi trividhaḥ | tatra sāttvikaṃ yajñamāha aphalākāṅkṣibhiriti | phalākāṅkṣārahitaiḥ puruṣairvidhinādiṣṭa āvaśyakatayā vihito yo yajña ijyate'nuṣṭhīyate sa sāttviko yajñaḥ | kathamijyate | yaṣṭavyameveti | yajñānuṣṭhānameva kāryam | nānyatphalaṃ sādhanīyamityevaṃ manaḥ samādhāyaikāgraṃ kṛtvetyarthaḥ ||11|| 


Перевод


Из всех видов жертвоприношений то, которое человек совершает в соответствии с указаниями священных писаний, из чувства долга и без желания получить что-либо взамен, называют жертвоприношением в благости.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика