16.23
य: शास्त्रविधिमुत्सृज्य वर्तते कामकारत: ।
न स सिद्धिमवाप्नोति न सुखं न परां गतिम् ॥ २३ ॥
yaḥ śāstra-vidhim utsṛjya
vartate kāma-kārataḥ
na sa siddhim avāpnoti
na sukhaṁ na parāṁ gatim
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
йах̣ — который; (м, 1.1)
ш́а̄стра-видхим — указания шастр; (м, 2.1)
утср̣джйа — отвергнув; (ав)
вартате — существует; (лаТ, 1.1)
ка̄ма-ка̄ратах̣ — действующий по своему разумению; (ав)
на — не; (ав)
сах̣ — тот; (м, 1.1)
сиддхим — совершенство; (ж, 2.1)
ава̄пноти — достигает; (лаТ, 1.1) https://ashtadhyayi.com/dhatu/05.0016
на — не; (ав)
сукхам — счастье; (с, 2.1)
на — не;
пара̄м — высшую; (ж, 2.1)
гатим — цель (ж, 2.1)
अन्वय: anvayaḥ
यः शास्त्र-विधिम् उत्सृज्य, काम-कारतः वर्तते, सः न सिद्धिम्, न सुखम्, न पराम् गतिम् अवाप्नोति ।
yaḥ śāstra-vidhim utsṛjya, kāma-kārataḥ vartate, saḥ na siddhim, na sukham, na parām gatim avāpnoti |
or
yaḥ śāstra-vidhim (śruti-smṛti-vihitaṁ dharmaṁ) utsṛjya (tyaktvā) kāma-kārataḥ vartate, saḥ siddhiṁ na avāpnoti, [ataḥ] na sukhaṁ na ca parāṁ gatiṁ prāpnoti.
Дословный перевод:
Тот, кто указания писания оставив, по своему усмотрению пребывает, он ни успех, ни счастье, ни высшую цель не обретет.
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
kāmādityāgaśca svadharmācaraṇaṃ vinā na sambhavatītyāha ya iti | śāstravidhiṃ vedavihitaṃ dharmamutsṛjya yaḥ kāmacārato yathecchaṃ vartate sa siddhiṃ tattvajñānaṃ na prāpnoti | na ca parāṃ gatiṃ mokṣaṃ prāpnoti ||23||
Перевод
Тот же, кто пренебрегает указаниями священных писаний и действует по собственной прихоти, не достигает ни совершенства, ни счастья, ни высшей цели.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика