16.22
एतैर्विमुक्त: कौन्तेय तमोद्वारैस्त्रिभिर्नर: ।
आचरत्यात्मन: श्रेयस्ततो याति परां गतिम् ॥ २२ ॥
etair vimuktaḥ kaunteya
tamo-dvārais tribhir naraḥ
ācaraty ātmanaḥ śreyas
tato yāti parāṁ gatim
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
этаих̣ — этими; (с, 3.3)
вимуктах̣ — освобожденный; (м, 1.1)
каунтейа — о сын Кунти; (м, 8.1)
тамах̣-два̄раих̣ — вратами невежества; (с, 3.3)
трибхих̣ — тройственными; (с, 3.3)
нарах̣ — человек; (м, 1.1)
а̄чарати — совершает; (лаТ, 1.1) आङ्_चर्{कर्तरि;लट्;प्र;एक;परस्मैपदी;आङ्_चरँ;भ्वादिः}
а̄тманах̣ — души; (м, 6.1)
ш́рейах̣ — благословение; (с, 2.1)
татах̣ — затем; (ав)
йа̄ти — идет; (лаТ, 1.1) या{कर्तरि;लट्;प्र;एक;परस्मैपदी;या;अदादिः}
пара̄м — к высшей; (ж, 2.1)
гатим — цели (ж, 2.1)
अन्वय: anvayaḥ
कौन्तेय! एतैः त्रिभिः तमो-द्वारैः विमुक्तः नरः, आत्मनः श्रेयः आचरत्, ततः पराम् गतिम् याति ।
kaunteya! etaiḥ tribhiḥ tamo-dvāraiḥ vimuktaḥ naraḥ, ātmanaḥ śreyaḥ ācarat, tataḥ parām gatim yāti |
or
he kaunteya! etaiḥ tribhiḥ (kāma-krodha-lobhaiḥ) tamo-dvāraiḥ (tamasaḥ narakasya dvāraiḥ) vimuktaḥ naraḥ ātmanaḥ śreyaḥ ācarati; tataḥ parāṁ gatiṁ yāti.
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
tyāge ca viśiṣṭaṃ phalamāha etairiti | tamaso narakasya dvārabhūtairetaistribhiḥ kāmādibhirvimukto nara ātmanaḥ śreyaḥ sādhanaṃ tapoyogādikamācarati | tataśca mokṣaṃ prāpnoti ||22||
Перевод
Тот, кому удалось миновать трое врат ада, о сын Кунти, посвящает себя делам, помогающим ему осознать свою духовную природу, и так со временем достигает высшей цели.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика