16.10
काममाश्रित्य दुष्पूरं दम्भमानमदान्विता: ।
मोहाद्गृहीत्वासद्ग्राहान्प्रवर्तन्तेऽशुचिव्रता: ॥ १० ॥
kāmam āśritya duṣpūraṁ
dambha-māna-madānvitāḥ
mohād gṛhītvāsad-grāhān
pravartante ’śuci-vratāḥ
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
ка̄мам — вожделению; (м, 2.1)
а̄ш́ритйа — предавшись; (ав)
душпӯрам — ненасытному; (м, 2.1)
дамбха-ма̄на-мада-анвита̄х̣ — высокомерием, гордыней и тщеславием опьяненные; (м, 1.3)
моха̄т — из-за иллюзии; (м, 5.1)
гр̣хӣтва̄ — приняв; (ав)
асат-гра̄ха̄н — преходящие вещи; (м, 2.3)
правартанте — процветают; (лаТ, 1.3)
аш́учи-врата̄х̣ — нечистое те, кто избрал (м, 1.3)
अन्वय: anvayaḥ
दुष्पूरम् कामम् आश्रित्य, दम्भ-मान-मद-अन्विताः मोहात् असत् ग्राहान् गृहीत्वा, अशुचि-व्रताः प्रवर्तन्ते ।
duṣpūram kāmam āśritya, dambha-māna-mada-anvitāḥ mohāt asat grāhān gṛhītvā, aśuci-vratāḥ pravartante |
or
duṣpūraṁ (duṣpūraṇīyaṁ) kāmam āśritya dambha-māna-madānvitāḥ mohāt asad-grāhān gṛhītvā (svīkṛtya) aśuci-vratāḥ pravartante.
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
api ca kāmamāśrityeti | duṣpūraṃ purayitumaśakyaṃ kāmamāśritya dambhādibhiryuktāḥ santaḥ kṣudradevatārādhanādau pravartante | katham | asadgrāhān gṛhītvā anena mantreṇaitāṃ devatāmārādhya mahānidhīn sādhayiṣyāma ityādīn durāgrahānmohamātreṇa svīkṛtya pravartante | aśucivratāḥ aśucīni madyamāṃsādiviṣayīṇi vratāni yeṣāṃ te ||10||
Перевод
Потакая ненасытному вожделению, опьяненные гордыней, тщеславием и самомнением, демоны пребывают в плену иллюзии и, очарованные преходящим, вершат свои грязные дела.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика