11.45


अदृष्टपूर्वं हृषितोऽस्मि दृष्ट्वा

भयेन च प्रव्यथितं मनो मे ।

तदेव मे दर्शय देव रूपं

प्रसीद देवेश जगन्निवास ॥ ४५ ॥


adṛṣṭa-pūrvaṁ hṛṣito ’smi dṛṣṭvā

bhayena ca pravyathitaṁ mano me

tad eva me darśaya deva rūpaṁ

prasīda deveśa jagan-nivāsa


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


адр̣шт̣а-пӯрвам — не виданную прежде; (с, 2.1)

хр̣шитах̣ — обрадованный; (м, 1.1)

асми — являюсь; (лаТ, 3.1)

др̣шт̣ва̄ — увидев; (ав)

бхайена — страхом; (с, 3.1)

ча — также; (ав)

правйатхитам — находящийся в смятении; (с, 1.1)

манах̣ — ум; (с, 1.1)

ме — мой; (6.1)

тат — ту; (с, 2.1)

эва — непременно; (ав)

ме — мне; (4.1)

дарш́айа — яви; (лоТ, 2.1) {कर्तरि;लोट्;म;एक;परस्मैपदी;दृशिँर्_णिच्;भ्वादिः}

дева — о Господь; (м, 8.1)

рӯпам — форму; (с, 2.1)

прасӣда — будь милостив; (лоТ, 2.1) {कर्तरि;लोट्;म;एक;परस्मैपदी;प्र_षदॢँ;भ्वादिः|

дева-ӣш́а — о владыка владык; (м, 8.1)

джагат-нива̄са — вместилище вселенной (м, 8.1)


अन्वय:  anvayaḥ


देवेश , जगन्निवास ! प्रसीद ! अदृष्टपूर्वं दृष्ट्वा हृषितः अस्मि । देव ! मे मनः भयेन प्रव्यथितं च। तत् रूपम् एव मे दर्शय। 

deveśa , jagannivāsa ! prasīda ! adṛṣṭapūrvaṃ dṛṣṭvā hṛṣitaḥ asmi | deva ! me manaḥ bhayena pravyathitaṃ ca| tat rūpam eva me darśaya| 

or

he deva! tava adṛṣṭa-pūrvakaṁ [rūpaṁ] dṛṣṭvā hṛṣitaḥ (ānanditaḥ) asmi, bhayena ca me manaḥ pravyathitam (atīva vyākulitam); tat (tasmāt) eva me [pūrvaṁ] rūpaṁ darśaya, he deveśa! he jagan-nivāsa! prasīda (prasanno bhava).

Дословный перевод:

О Господь! Твою прежде невиданную (форму) увидев, обрадованный (блаженный) я есть. Страхом также мой ум трепещущий (очень взволнованный), так (поэтому) поистине мне (впервые) форму покажи, о повелитель богов! О прибежище мира! Помилуй (милостивым будь).


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


evaṃ kṣamāpayitvā prārthayate adṛṣṭapūrvamiti dvābhyām | he deva pūrvamadṛṣṭaṃ tava rūpaṃ dṛṣṭvā hṛṣito hṛṣṭo'smi | tathā bhayena ca me manaḥ pravyathitaṃ pracalitam | tasmānmama vyathānivṛntaye tadeva rūpaṃ darśaya | he devaśa he jagannivāsa prasanno bhava ||45|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


।।11.45।। --,अदृष्टपूर्वं न कदाचिदपि दृष्टपूर्वम् इदं विश्वरूपं तव मया अन्यैर्वा? तत् अहं दृष्ट्वा हृषितः अस्मि। भयेन च प्रव्यथितं मनः मे। अतः तदेव मे मम दर्शय हे देव रूपं यत् मत्सखम्। प्रसीद देवेश? जगन्निवास जगतो निवासो जगन्निवासः? हे जगन्निवास।। 


Перевод


Созерцая Твою вселенскую форму, которую я никогда прежде не видел, я радуюсь, однако ум мой охвачен страхом. Поэтому, прошу Тебя, яви мне милость и снова открой мне Свой образ Личности Бога, о владыка владык, тот, в ком пребывает вся вселенная!


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика