10.24


पुरोधसां च मुख्यं मां विद्धि पार्थ बृहस्पतिम् ।

सेनानीनामहं स्कन्द: सरसामस्मि सागर: ॥ २४ ॥


purodhasāṁ ca mukhyaṁ māṁ

viddhi pārtha bṛhaspatim

senānīnām ahaṁ skandaḥ

sarasām asmi sāgaraḥ


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


пуродхаса̄м — из жрецов; (м, 6.3)

ча — также; (ав)

мукхйам — главного; (м, 2.1)

ма̄м — Меня; (асмад, 2.1)

виддхи — знай; (лоТ, 2.1)

па̄ртха — о сын Притхи; (м, 8.1) 

бр̣хаспатим — Брихаспати;  (м, 2.1)

сена̄нӣна̄м — среди военачальников; (-И, м, 6.3) 'सेनानीनाम्' इति नुडागमनः तु आर्षः 'senānīnām' iti nuḍāgamanaḥ tu ārṣaḥ

ахам — Я; (асмад, 1.1)

скандах̣ — Карттикея; (м, 1.1)

сараса̄м — из водоемов; (с, 6.3)

асми — (Я) есть; (лаТ, 3.1)

са̄гарах̣ — океан (м, 1.1)


अन्वय:  anvayaḥ


पार्थ ! पुरोधसां मुख्यं बृहस्पतिं मां विद्धि । सेनानीनां स्कन्दः अहं। सरसां च सागरः अस्मि। 

pārtha ! purodhasāṃ mukhyaṃ bṛhaspatiṃ māṃ viddhi | senānīnāṃ skandaḥ ahaṃ| sarasāṃ ca sāgaraḥ asmi| 


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


purodhasāmiti | purodhasāṃ madhye devapurohitatvānmukhyaṃ bṛhaspatiṃ māṃ viddhi | senānīnāṃ madhye devasenāpatiḥ skando'hamasmi | sarasāṃ sthirajalāśayānāṃ madhye samudro'smi ||24|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


।।10.24।। --,पुरोधसां च राजपुरोहितानां च मुख्यं प्रधानं मां विद्धि हे पार्थ बृहस्पतिम्। स हि इन्द्रस्येति मुख्यः स्यात् पुरोधाः। सेनानीनां सेनापतीनाम् अहं स्कन्दः देवसेनापतिः। सरसां यानि देवखातानि सरांसि तेषां सरसां सागरः अस्मि भवामि।। 


Перевод


Знай же, О Арджуна, что среди жрецов Я главный жрец, Брихаспати. Среди военачальников Я Карттикея, а среди водоемов — океан.

व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика