10.14
सर्वमेतदृतं मन्ये यन्मां वदसि केशव ।
न हि ते भगवन्व्यक्तिं विदुर्देवा न दानवा: ॥ १४ ॥
sarvam etad ṛtaṁ manye
yan māṁ vadasi keśava
na hi te bhagavan vyaktiṁ
vidur devā na dānavāḥ
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
сарвам — всю; (с, 2.1)
этат — эту; (с, 2.1)
р̣там — истину; (с, 2.1)
манйе — считаю; (лаТ, 3.1) मन्{कर्तरि;लट्;उ;एक;आत्मनेपदी;मनँ;दिवादिः} https://ashtadhyayi.com/dhatu/04.0073?type=ting
йат — которую; (с, 2.1)
ма̄м — мне; (асмад, 2.1)
вадаси — говоришь; (лаТ, 2.1) वद्{कर्तरि;लट्;म;एक;परस्मैपदी;वदँ;भ्वादिः}
кеш́ава — о Кришна; (м, 8.1)
на — не; (ав)
хи — безусловно; (ав)
те — Твое; (йуШмад, тава, 6.1)
бхагаван — о Господь; (м, 8.1)
вйактим — откровение; (ж, 2.1)
видух̣ — знают; (лаТ, 1.3) विद्{कर्तरि;लट्;प्र;बहु;परस्मैपदी;विदँ;अदादिः} https://ashtadhyayi.com/dhatu/02.0059?type=ting
дева̄х̣ — полубоги; (м, 1.3)
на — ни; (ав)
да̄нава̄х̣ — демоны (м, 1.3)
अन्वय: anvayaḥ
केशव! मां यत् वदसि एतत् सर्वम् ऋतं मन्ये। भगवन्! देवाः ते व्यक्तिं न विदुः, न हि दानवाः।
keśava! māṃ yat vadasi etat sarvam ṛtaṃ manye| bhagavan! devāḥ te vyaktiṃ na viduḥ, na hi dānavāḥ|
Дословный перевод:
О Кешава, Мне что говоришь, это все истиной считаю. О Господь! (Ни) боги Твое откровение не знают, ни демоны.
तात्पर्यम् tātparyam
हे केशव! हे जगत्पते! हे कृष्ण! माम् उद्दिश्य यद् विषयं कथयसि इदं सर्वं सत्यं मन्ये । हे भगवन्! सुराः तव प्रभावं न जानन्ति, असुराः अपि न जानन्ति ।
He keśava! He jagatpate! He kṛṣṇa! māṃ uddiśya yad viṣayaṁ kathayasi idaṁ sarvaṁ satyaṁ manye | he bhagavan! Surāḥ tava prabhāvaṁ na jānanti, asurāḥ api na jānanti |
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
ato mamedānīṃ tvadīyaiśvaryo'sambhāvanā nivṛttetyāha sarvametaditi | etadbhāvena paraṃ brahmetyādi sarvamapyṛtaṃ satyaṃ manye | yanmāṃ prati tvaṃ kathayasi na me viduḥ suragaṇā ityādi | tadapi satyameva manya ityāha na hīti | he bhagavan tava vyaktiṃ devā na viduḥ | asmadanugrahārthamiyamabhivyaktiriti na jānanti | dānavāścāsminnigrahārthamiti na vidureveti ||14||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
।।10.14।। --,सर्वमेतत् यथोक्तम् ऋषिभिः त्वया च एतत् ऋतं सत्यमेव मन्ये? यत् मां प्रति वदसि भाषसे हे केशव। न हि ते तव भगवन्,व्यक्तिं प्रभवं विदुः न देवाः? न दानवाः।।यतः त्वं देवादीनाम् आदिः? अतः --,
Перевод
О Кришна, все, о чем Ты мне рассказал, я принимаю как истину. Ни полубоги, ни демоны, о Господь, не способны постичь Тебя.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика