1.39


कुलक्षये प्रणश्यन्ति कुलधर्माः सनातनाः ।

धर्मे नष्टे कुलं कृत्स्नमधर्मोऽभिभवत्युत ॥ ३९ ॥ 


kula-kṣaye praṇaśyanti

kula-dharmāḥ sanātanāḥ

dharme naṣṭe kulaṁ kṛtsnam

adharmo ’bhibhavaty uta


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


кула-кшайе — при уничтожении рода; (м, 7.1)

пран̣аш́йанти — исчезают; (лаТ, 1.3) प्र_नश्{कर्तरि;लट्;प्र;बहु;परस्मैपदी;प्र_णशँ;दिवादिः} https://ashtadhyayi.com/dhatu/04.0091?type=ting 

кула-дхарма̄х̣ — семейные традиции; (м, 1.3)

сана̄тана̄х̣ — вечные; (м, 1.3)

дхарме — когда религия; (м, 7.1)

нашт̣е — разрушена; (м, 7.1)

кулам — семья; (с, 2.1)

кр̣тснам — вся; (с, 2.1)

адхармах̣ — безбожие; (м, 1.1)

абхибхавати — становится; (лаТ, 1.1) अभि_भू{कर्तरि;लट्;प्र;एक;परस्मैपदी;अभि_भू;भ्वादिः} https://ashtadhyayi.com/dhatu/01.0001?type=ting 

ута — ведь (ав)


अन्वय:  anvayaḥ


कुल-क्षये सनातनाः कुल-धर्माः प्रणश्यन्ति । धर्मे नष्टे अधर्मः कृत्स्नं कुलम् उत अभिभवति। 

kula-kṣaye sanātanāḥ kula-dharmāḥ praṇaśyanti | dharme naṣṭe adharmaḥ kṛtsnaṃ kulaṃ uta abhibhavati| 


Дословный перевод:

Во время истребления рода извечные семейные устои уничтожаются. Во время уничтожения устоев безбожие весь род охватывает.


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


tameva doṣaṃ darśayati kulakṣaya ityādi | sanātanāḥ parasparāprāptāḥ | uta api avaśiṣṭaṃ kṛtsnamapi kulamadharmo'bhibhavati vyāpnotītyarthaḥ ||39|| 


Prabhupada


Истребление рода приводит к разрушению извечных семейных традиций, а члены семьи, оставшиеся в живых, забывают законы религии.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика