De betekenis van vrede

Veel mensen zijn zich zelfs niet bewust van de betekenis van de uitdrukking opperste vrede (prasanthi). Het is de ruggengraat van een individu en, voor de spirituele aspirant (sadhaka), de adem zelf. Het woord wordt door iedereen opgevat als iets anders. Velen hebben het gevoel vrede te hebben als een werelds verlangen dat hen kwelde, wordt bevredigd! Maar dat is geen echte vrede; het is slechts een tijdelijk, kortstondig interval tussen de ene zorg en de andere. De lettergreep pra in prasanthi betekent uitbreiden, vergroten (vikasa), dus prasanthi betekent dat soort vrede (santhi), dat wil zeggen de afwezigheid van verlangen, woede, hebzucht en haat.

Opperste vrede betekent succes bij het elimineren van de kwaliteiten die gegroepeerd zijn onder verlangen (kama) en woede (krodha). Dit proces van eliminatie, genaamd ‘het ontwikkelen van gelijkmoedigheid (sama)’, is voor iedereen zeer essentieel. De spirituele aspirant moet er voortdurend mee bezig zijn dit in praktijk te brengen. Waar streeft de aspirant naar? Vervulling, nietwaar? Met andere woorden: de aspirant streeft naar vrede.

Deze vrede is de aangeboren aard van de mensheid. Het is de kracht die degenen te hulp komt die discriminatie (onderscheidingsvermogen) (viveka), verzaking of onthechting (vairagya) en scherpzinnigheid van intellect (vichakshana) proberen te ontwikkelen. Het is slechts een fase van het Atma zelf. Net als het Atma heeft het geen begin of einde; geen enkele smet kan het bederven; het wordt alleen op zichzelf geëvenaard; het is met geen enkel ander te vergelijken.

Vrede moet tot uiting komen in gevoel, woord, houding en daad (manas, vaak, kaya, karma) in dezelfde uniforme, gelijke mate. Dan wordt vrede (santhi) de echte vrede (prasanthi). Zonder een dergelijke vrede kan men niet hopen wereldse, andere wereldse of bovenwereldse gelukzaligheid te verkrijgen. Vrede is de kraamkamer van alle geluk en alle vreugde. Thyagaraja wist dit, want hij zong: ‘Geen vrede, geen geluk’. Alle mensen hebben het nodig, wie ze ook zijn, of het nu zelfbeheerste mensen of vedanthinen zijn, asceten of geleerden, vrome mensen of filosofen.

Maar mensen kunnen niet eens een moment stil staan! Het ontbreken van louter woede kan niet als vrede worden opgevat. Het winnen van een begeerd object en de voldoening die men dan krijgt, moeten niet worden verward met vrede. De vrede die het hart heeft doordrongen mag later om welke reden dan ook niet worden geschokt; alleen dat soort vrede (santhi) verdient de naam opperste vrede (prasanthi). Opperste vrede kent geen ups en downs; het kan niet gedeeltelijk zijn in tegenspoed en volledig in voorspoed. Het kan niet vandaag het één zijn en morgen iets anders. Altijd dezelfde gelijkmatige stroom van gelukzaligheid (ananda) behouden, dat is opperste vrede.

Deze ‘Stroom van Opperste Vrede’ (Prasanthi Vahini) vertelt je wat opperste vrede is en laat je begrijpen hoe je die kunt verdienen, hoe je die kunt gebruiken en wat de eigenschappen ervan zijn. Iedere aspirant heeft het legitieme recht om deze allerhoogste vrede te verdienen, maar moet de weg leren kennen waarop deze kan worden verdiend.

Vervolg