Trung tướng Đồng Văn Cống – người con ưu tú của quê hương Giồng Trôm

Giồng Trôm, quê hương đất thép thành đồng, là nơi sản sinh nhiều vị tướng nhất trong các vị tướng xứ dừa. Một trong những vị tướng nổi tiếng khắp vùng đồng bằng Nam bộ là Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Trung tướng Đồng Văn Cống.

Từ bỏ phú quý, đi theo tiếng gọi non sông

Sinh năm 1918, là con trai độc nhất trong một gia đình khá giả ở xã Tân Hào, tướng mạo cao lớn, giỏi chơi cờ tướng và đá banh rất hay, nhưng Đồng Văn Cống không như những "công tử" con nhà địa chủ, phú nông thời bấy giờ chỉ biết hưởng thụ cá nhân. Theo tiếng gọi non sông thời ly loạn, ông đã sớm giác ngộ lý tưởng cách mạng, tham gia hoạt động bí mật từ năm 1936, được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương ngày 16-2-1939, làm Bí thư chi bộ kiêm Tổng ủy viên, là một trong những người lãnh đạo nhân dân nổi dậy giành chính quyền tại địa phương vào năm 1945. Trong những ngày đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp lần thứ hai, do chênh lệch về lực lượng nên chỉ một thời gian ngắn, giặc đã đánh chiếm gần như toàn tỉnh Bến Tre, đi đến đâu chúng cũng bắn giết, đốt nhà, cướp của, gây ra nhiều tội ác dã man với nhân dân. Trước tình hình đó, ngày 12-2-1946, Đồng Văn Cống đứng ra thành lập Đội du kích Tân Hào, tuy chỉ có 36 người với bốn súng lửa (súng săn), còn lại là mã tấu, dao găm, lựu đạn… nhưng ngay sau khi thành lập, Đội du kích Tân Hào đã tổ chức phục kích đánh tiêu hao một trung đội lính lê dương tại cầu bà Ba Ngỡi, tối đến Đội tiếp tục tập kích tiêu diệt bọn địch trú quân ở chợ Hương Điểm, gây tiếng vang lớn trong vùng. Dưới tài chỉ huy thao lược và sự đức độ trong thu phục nhân tâm của Đồng Văn Cống, Đội du kích Tân Hào không ngừng lớn mạnh, liên tục đánh thắng nhiều trận, trong đó có trận lập mưu dụ địch vào Bàu Dơi để tiêu diệt. Đội du kích Tân Hào trở thành "Bộ đội Tân Hào" mà nhân dân thường trìu mến gọi là "Bộ đội ông Cống" với câu văn vần truyền khẩu: "Bộ đội ông Cống, đóng ở Bàu Dơi, Tây vô đánh chơi, thằng nào đốt nhà dân, đả đảo".nhiều chức vụ khác nhau ở Bộ Quốc phòng như: Phó Tư lệnh Quân khu Hữu Ngạn, Uỷ viên Thường vụ Liên Khu ủy Khu III, Cục phó Cục Tác chiến Bộ Tổng tham mưu… Thời kỳ này, ông là một trong những người có công lớn trong việc mở tuyến đường Hồ Chí Minh trên biển để chi viện cho chiến trường miền Nam. Năm 1963, ông về Nam chiến đấu, tiếp tục được Đảng, Quân đội giao nhiều trọng trách quan trọng: Tư lệnh Khu 8, Khu 9; Thứ trưởng Bộ Quốc phòng thuộc Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam, Phó Tư lệnh Quân Giải phóng miền Nam. Ông là vị tướng chiến trường, cùng tập thể tướng lĩnh xuất sắc của Quân Giải phóng miền Nam chỉ huy chiến đấu ở chiến trường Nam bộ. Trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, ông giữ quyền chỉ huy sở Bộ Tư lệnh Miền kiêm Tư lệnh Quân đoàn dự bị, sẵn sàng đối phó nếu Mỹ tái can thiệp vũ trang, là vị tướng có mặt sớm nhất ở Sài Gòn để tổ chức tiền trạm đón Bộ Tư lệnh Miền và Bộ Chỉ huy chiến dịch Hồ Chí Minh vào tiếp quản Sài Gòn. Ông là đại biểu Quốc hội của nước Việt Nam thống nhất (khóa VI). Thời kỳ chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam, Đồng Văn Cống là Tư lệnh tiền phương, dẫn đầu một cánh quân sang giúp Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng Pôn-pốt. Trước khi về hưu, Trung tướng Đồng Văn Cống là Tư lệnh Quân khu 7, Phó Tổng Thanh tra Quân đội nhân dân Việt Nam. Những năm cuối đời, Trung tướng Đồng Văn Cống tham gia Hội Cựu chiến binh Việt Nam, là Trưởng Ban liên lạc đồng hương Bến Tre tại Thành phố Hồ Chí Minh. Ông rất tích cực trong các hoạt động khuyến học, đền ơn đáp nghĩa, xoá đói giảm nghèo, giúp nạn nhân chất độc da cam/đi-ô-xin…

Một tấm gương sáng ngời chủ nghĩa anh hùng cách mạng

Cuộc đời của Trung tướng Đồng Văn Cống là hiện thân của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, người con ưu tú của quê hương Giồng Trôm đất thép thành đồng. Ông không những là một đảng viên kiên trung, nhà cách mạng chân chính, luôn thấm nhuần chủ nghĩa yêu nước, tinh thần quốc tế vô sản mà còn là tấm gương sáng ngời về một cuộc đời tận trung với nước, tận hiếu với dân, suốt đời cống hiến, phục vụ cho lý tưởng cộng sản và hạnh phúc của nhân dân. Vợ và các con ông cũng là những cán bộ, sĩ quan ưu tú của Quân đội, người con trai duy nhất là phi công chiến đấu và đã anh dũng hy sinh khi còn rất trẻ. Ông đã được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quí: Huy hiệu 60 năm tuổi Đảng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Độc lập hạng nhất; Huân chương Kháng chiến hạng nhất; Huân chương Chiến thắng hạng nhất; Huân chương Quân công hạng nhất, nhì, ba; 2 Huân chương Chiến công hạng nhất; Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng nhất; Huân chương Quân kỳ quyết thắng và nhiều phần thưởng khác.

Trung tướng Đồng Văn Cống đã về cõi vĩnh hằng vào ngày 6-8-2005, phần mộ của ông hiện nằm ở Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh. Tưởng nhớ đức độ, tài thao lược, công lao đóng góp to lớn của ông trong sự nghiệp giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân, lực lượng vũ trang Bến Tre, cựu chiến binh, các tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh đã tự nguyện đóng góp đúc tượng Trung tướng Đồng Văn Cống và xây Đền thờ tại ấp Tân Thị, xã Tân Hào. Đền thờ Trung tướng Đồng Văn Cống đã được Ủy ban nhân dân tỉnh Bến Tre công nhận là di tích lịch sử, văn hóa cấp tỉnh.

Theo baodongkhoi.com.vn