Xứ ủy Nam Kỳ - Quản Trọng Hoàng (1904-1942)
Hiện nay có rất ít thông tin về Xứ ủy Nam kỳ- Quản Trọng Hoàng kể cả trên internet. Tại Bến Tre có lẽ nhiều người biết tên ông vì có ngôi trường THPT Quản Trọng Hoàng (Mỏ Cày Nam).
Ông sinh năm 1904 tại làng An Định, nay là xã An Định, huyện Mỏ Cày Nam. Thuở nhỏ ông học trường tiểu học tỉnh rồi sang học trung học ở Collège Mỹ Tho. Sớm tiếp nhận các phong trào yêu nước như: để tang cụ Phan Châu Trinh (1926), phong trào đòi trả tự do cho Nguyễn An Ninh (1926). Năm 1927 tham gia hoạt động cách mạng. Năm 1929, Quản Trọng Hoàng tham gia vào Việt Nam Thanh niên Cách mạng Đồng Chí Hội rồi gia nhập An Nam Cộng sản Đảng, đến đầu năm 1930 được kết nạp Đảng Cộng sản Đông Dương, hoạt động ở khu vực Sài Gòn – Chợ Lớn.
Trước tình hình thực dân Pháp khủng bố trắng nhiều đảng viên ĐCS năm 1930, ông cùng một số đồng chí tìm về vùng U Minh sau đó là Bạc Liêu rồi Rạch Giá để xây dựng cơ sở.
Năm 1937, ông là Bí thư liên tỉnh ủy Hậu Giang.
Năm 1938 Quản Trọng Hoàng được cử làm Phó Bí thư Liên tỉnh ủy miền Tây.
Tháng 7-1940, trong cuộc họp Đảng bộ Nam Kỳ, Quản Trọng Hoàng được bầu làm Xứ ủy Nam Kỳ (có 7 người), ông trực tiếp chỉ đạo chuẩn bị khởi nghĩa ở Cần Thơ.
23-11-1940 Khởi nghĩa Nam kỳ bùng nổ khắp các tỉnh thành, do điều kiện chưa chín muồi, thực dân Pháp nắm được kế hoạch nên cuộc khởi nghĩa của quần chúng bị đàn áp đẫm máu. Quản Trọng Hoàng bị bắt và bị giam ở Khám Lớn Sài Gòn.
Tháng 1- 1942, thực dân Pháp xử ông và các chiến sĩ khác án tử hình, ông tổ chức vượt ngục nhưng bất thành. Ngày 22-7-1942, ông bị xử bắn ở Hóc Môn cùng với 9 đồng chí khác.
Hiện nay, tên ông được đặt cho một ngôi trường THPT ở huyện Mỏ Cày Nam, tại Cần Thơ cũng có con đường mang tên Quản Trọng Hoàng.
(Địa chí Bến Tre)