Ca Văn Thỉnh

NHÀ NAM BỘ HỌC - CA VĂN THỈNH

Nhắc đến Ca Văn Thỉnh người ta nghĩ ngay đến đến một người trí thức Nam Bộ lừng lẫy, một tấm gương yêu nước sáng ngời, một nhà hoạt động cách mạng nổi tiếng, một học giả uyên bác có nhiều đóng góp cho học thuật nước nhà, nhất là về nghiên cứu Nam Bộ.

Xuất thân từ mảnh đất Mỏ Cày, Bến Tre, học hết tiểu học, nhờ học giỏi mà ông được học bổng của chính quyền Pháp vào học trường Sư phạm Sài Gòn (Normal Saigon). Đi dạy học ít lâu, năm 1925 ông thi đậu vào trường Cao đẳng Sư phạm Đông Dương (Hà Nội), một ngôi trường danh giá vào bậc nhất ở xứ Đông Dương bấy giờ.

Nhắc đến Ca Văn Thỉnh người hiểu biết trong lĩnh vực khoa học xã hội đều nhớ đến các công trình nghiên cứu về Nam Bộ của ông. Ngay từ khi bắt đầu cầm bút, với bút danh Ngạc Xuyên, ông đã chú ý vào nghiên cứu lịch sử và văn hóa Nam Bộ. Công trình nổi tiếng đầu tiên của ông là bài nghiên cứu về “Doãn Uẩn (1794-1848), một vị quan có công bình định Trấn Tây” (Le mandarin Doan-Uan “pacificateur de l’Ouest” (1794-1848)) đăng trên tạp chí Bulletin de la société des Études indochinoises (Tạp chí của hội Nghiên cứu Đông Dương/ BSEI), số 1 năm 1941. Sau đó là các bài viết nổi tiếng khác trên Đại Việt tập chí trong hai năm 1942-1943: Đền Đế Thiên đối với tiền nhơn ta, Nguyễn Thông, Minh bột di ngư-một quyển sách hai thi xã, Bài diễn văn trong buổi lễ Kỉ niệm Nguyễn Đình Chiểu, Khổng học ở đất Đồng Nai, Nguyễn Văn Thoại với sự đào Thoại hà và kinh Vĩnh Tế… Ca Văn Thỉnh trở thành nhà nghiên cứu Nam Bộ tiên phong với quan điểm và phương pháp nghiên cứu hiện đại.

Giáo sư Ca Văn Thỉnh dành cả đời nghiên cứu về những giá trị của văn hóa Nam Bộ, về hào khí của sĩ dân Nam Bộ. Và rồi chính ông cũng trở thành một phần của những giá trị bất hủ đó, một phần của hào khí Đồng Nai mạnh mẽ ngút trời đó.

(theo Đoàn Lê Giang)