Eerste vlucht

Wat je minstens moet weten aan regels!

Ik zet dit bovenaan; niet om je humeur te verpesten, maar om die van ons allemaal te verbeteren. Met je leuke (enigszins dure) speeltje ben je ineens luchtvarende. En vallen je activiteiten onder de wet luchtvaart. Onderstaand is de kortst mogelijke samenvatting van wat je moet weten. Verder kan je helemaal los op deze site. En anders zijn er nog de Facebookgroepen. Waar ook niet iedereen weet hoe het zit, maar soms wel doet alsof...
De basisregel is zoals met alles: "als het niet goed voelt, niet doen!", in deze wereld ook wel bekend als "good airmanship".

Hieronder ga ik uit van een DJI Mini (2), maar dat kan je natuurlijk vervangen door iedere sub 250 gram drone.

Volg een cursus...

Als je een sub 250 gram drone hebt, zoals een DJI Mini, hoef je formeel geen opleiding te volgen. Het nare is dat je wel wordt geacht te vliegen volgens de regels, en gewoon bekeurd kan worden als je dat niet doet. Onwetendheid is geen excuus. Dus toch maar op zoek naar die A1/3 cursus. Via Eurocontrol kan dat voor niks. Nu is er helemaal geen excuus meer :)

Hieronder wat je minstens zou moeten weten. Hou er rekening mee (als extrinsieke motivatie) dat er aardig wat drone monitoring is. "Ze" kunnen je zien, meer dan je denkt. En voor een lijstje met strafvorderingseisen, zie hier, vanaf DEEL F: DRONE-VERORDENING (VERORDENING 2019/947)

Wie mag vliegen?

• Iedereen boven de zestien, en je bent nuchter en fit

• Een piloten licentie is niet nodig voor drones onder de 250 gram(maar aan te bevelen: A1/3)

• Je moet wel registreren als operator bij het RDW. De ontvangen registratie moet zichtbaar op je drone worden aangebracht

Waar (niet)?

• Zie GoDrone. De officiële kaart voor drone vliegers. Ook als app verkrijgbaar. Dit zijn de belangrijkste gebieden:

  • In principe alles wat rood is niet (No Fly Zone). Soms op bepaalde tijden niet actief, maar in principe niet!

  • Alles wat groen is niet, want beschermd Natura2000 gebied

  • Oranje gebied is laagvlieg, maximaal 30 meter, en neem een waarnemer mee. Bemand verkeer heeft altijd voorrang en kan daar laag zitten.

  • Geel is "waarschuwing", dus mag wel, maar oppassen.

• Als je ergens niet mag vliegen is dat ook niet "tot aan de dakrand", of "het is nog heel ver naar het vliegveld". Alles in de lucht is vliegen, ook 5 cm boven het gras. Binnen mag altijd wel. 

• Je mag boven de bebouwde kom, je mag boven huizen. Je mag boven mensen met wie je aan het vliegen bent, en (zo kort als mogelijk) boven derden. Maar niet boven mensen menigtes (zeg maar "winkelend publiek").

• Je moet weg blijven bij 80km+ wegen en spoorwegen.

• Je blijft weg (landt!) bij actieve hulpdiensten (zwaailichten zijn een teken...). Daar mag je namelijk traumahelikopters en drones van hulpdiensten verwachten. En die hebben ruimte nodig.

Wanneer?

Overdag, van een kwartier voor zonsopkomst tot een kwartier na zonsondergang.

Hoe hoog?

• 120 meter afstand tot de grond. Stel dat in op je controller als maximum hoogte. 

Hoe ver?

• Je moet je drone altijd kunnen zien, en dan ook kunnen zien welke kant hij op gedraaid is (oriëntatie). Dit heet Visual Line of Sight. Met het blote (of bebrilde) oog!

Privacy

• Film niet waar je zelf ook niet gefilmd wilt worden door de buren. Je mag filmen in het openbaar gebied, maar niet in private ruimtes. Mensen mogen daar niet herkenbaar in beeld. Tenzij je natuurlijk toestemming hebt van die mensen.

Samengevat

Zie deze pagina met video van de Rijksoverheid.

En zie deze pagina van de European Aviation Safety Agency (EASA) voor meer info: "Je hebt een drone gekregen voor Kerstmis, en wat nu?

Stap 1 - Je bestelling is onderweg

Natuurlijk heb je je drone met zorg gekozen. Je weet wat je er mee wil gaan doen en de specificaties daarvoor kloppen. Kortom, je hebt deze pagina al eerder gelezen.

Wat je nu al kunt doen is het volgende, namelijk al een beetje inlezen en wat video's bekijken.

1.1 Lees de handleiding

Ja, dit is niet zo spannend natuurlijk, maar er zijn te veel mensen die niet eens weten hoe ze hun drone überhaupt moeten aanzetten. Jij bent niet zo iemand, want dit staat natuurlijk in de Quickstart guide en in de Manual (en die zijn er ook in het Nederlands). Alles bij elkaar minder dan een uur lezen, en dan weet je werkelijk alles over je drone en de controller en  zijn er geen verrassende knoppen meer.

Voor de Mini 2 vind je ze op deze product pagina.

1.2 Bekijk video's

YouTube is je vriend! Zoek naar video's op basis van de zoekterm "dji mini 2 unboxing first flight", en je vindt allerlei video's die je waarschijnlijk heel bekend voorkomen uit de manual (die je al eerdere gelezen had toch?). Ze zijn er vooral in het Engels, maar deze in het Nederlands is ook goed.

DJI heeft zelf ook goede instructies, te vinden via de Fly app.

1.3 Word alvast lid van FaceBook groepen

Hier ga je mensen vinden die je willen helpen. En mensen die je een idioot vinden omdat je stomme vragen stelt... Maar dat doe je niet, want je hebt je al voorbereid. Je hebt hier waarschijnlijk nog geen vragen voordat je je eerste vlucht hebt gemaakt, maar later kom je terug. Niet alleen omdat je nog vragen hebt, maar ook omdat je ze zelf kan beantwoorden voor noobs die dit twee weken korter doen dan jij ;)

• Om te beginnen is een groep voor beginners handig. Zoek die op termen als "drones newbies" of "drones beginners". Hier zitten zat mensen in die je op weg willen helpen. En natuurlijk ook weer die mensen die vinden dat je stomme vragen stelt...

• Dan zijn er ook groepen die speciaal voor jouw type drone zijn; die vind je natuurlijk op "mini 2"

• Er zijn groepen die in gaan op hele specifieke onderwerpen zoals video en fotografie met drones, of juist FPV vluchten. Die vind je vanzelf, en anders begin je er een. Maar de kans is groot dat die er gewoon al is.

• Er zijn mogelijk ook groepen van drone vliegers in je directe omgeving. Kan leuk zijn om samen te vliegen en ervaringen uit te wisselen. 

1.4 Installeer de software

Je weet welke software nodig is voor jouw drone (als je een remote hebt gekocht waar je telefoon op moet). Dat stond in de handleiding tenslotte... Je kan de vraag ook stellen in een FaceBook groep en kijken wat de reacties zijn! Dus deze installeer je alvast, maar veel kan je er nog niet mee, want de drone is nog niet binnen. 

Ook kan je alvast de minimaal benodigde "randsoftware" installeren. In ieder geval die waarmee je weet weet waar je mag vliegen. Dat zijn dan GoDrone of Aeret. Een app waarmee je kan kijken of het weer en de satellieten goed staan, zoals UAV Forecast. Zie daarvoor deze pagina.
Als je deze info hebt kan je alvast gaan plannen waar je straks je eerste vlucht gaat maken.

1.5 Aanvullende hardware

Feitelijk kan je vliegen met wat er in de doos zit. Maar een aantal zaken is het overwegen waar om van te voren al aan te schaffen. Dat zouden dan zijn een goede SD kaart en misschien een landingspad. Al het andere kan echt later: ga niet helemaal los voor je zeker weet dat je dit helemaal het einde vindt. De sky is de limit en voor je het weet heb je meer randapparatuur dan drone... Zie de verlanglijst voor inspiratie.

Zet op je SD card alvast een tekst die vinders kunnen gebruiken om je drone terug te brengen als het mis gaat.

Stap 2 - Uitpakken en aansluiten

Hiep hiep hoera, de bezorger is langs geweest en de doos gaat open. Wat kan je nu doen?

2.1 Zit alles er in?

Als de doos gesloten is aangekomen zit echt alles er in. Weet dat bij de Mini 2 er hele goed verstopte zakjes in de opbergtas zitten waar je bv de reserve propellors en de diverse connectoren voor je telefoon zult vinden.

2.2 Aansluiten, updaten, vliegklaar maken (maar zonder vliegen...) 

Een aantal stappen die je binnen al moet doen voor je gaat vliegen. Onderstaande heb je al tig keer in een video gezin, dus weinig verrassingen hier.

• Als eerste de batterijen opladen. Zonder stroom doe je niet veel. En een batterij opladen duurt even, langer dan je er mee kan vliegen. Hoe dat moet staat in de handleiding. Weet dat de batterijen doorgaans niet tegelijk, maar in serie achter elkaar worden opgeladen. Maar wanneer die eerste vol is kan je aan de slag!

• Laad ook de controller op. Die heeft zijn eigen batterij.

• Stop de SD kaart in de drone. Welke dat moet zijn had je bepaald, dus het is een goede. Ja kan ook perfect vliegen zonder, maar je eerste vlucht wil je alles testen. 

• Sluit je telefoon aan op de controller. Daarvoor is een kabelverbinding nodig, en het soort kabel is weer afhankelijk van je telefoon (Lighning, USB-C, micro USB). Het kan zijn dat je die dus met vervangen.

Als je een controller met een eigen scherm hebt hoeft dat natuurlijk niet.

• Je zou je sticks er in kunnen doen (als die al niet vast gemonteerd zijn), maar je gaat nog niet vliegen. Dus het hoeft niet.

• Plaats de (gedeeltelijk) volle batterij. We gaan nog niet meteen vliegen, maar de drone heeft wel spanning nodig.

• Maak de drone vliegklaar: verwijder een eventuele beschermband, klap de pootjes van je drone uit en verwijder de gimbal bescherming (wederom volgens de QuickStart Guide of de Manual). 

• Start de drone op. Bij DJI is dat op de startknop drukken: één keer kort, één keer vasthouden. Waarom de drone eerst? Omdat die dan alvast satellieten kan gaan zoeken, dat kost wat tijd. Als dat in de huiskamer niet lukt is dat nu geen probleem.Wanneer de drone aan staat hoor je dat doordat de motoren een kort klikje geven en zie je dat doordat de gimbal al gestabiliseerd is.

Als je meer de tijd hebt, of geen haast, kan je beter eerst de controller starten. De gedacht daarbij is dat je de controller al aan hebt voor de drone, maar ook pas uitzet ná de drone. Dan heb je altijd controle.

• Start de controller op. Ook hier een keer kort en dan vasthouden. Doorgaans start nu de DJI Fly app (of een andere app bij een andere drone). Anders moet je die zelf starten. Bij de setup van alles moet je op je telefoon wel Wifi of mobiele data hebben. Bij het vliegen zelf is dat niet perse nodig.

• Volg de aanwijzingen op het scherm op om de drone te linken aan de controller. Als dat gelukt is kleurt de knop "Go Fly" aan de rechter onderzijde op. Bij een volgende keer zal de app zelf de link gaan maken. Tenslotte kennen ze elkaar dan al.

• Zeer waarschijnlijk gaat de app nu aangeven dat er updates gedraaid moeten worden. Die zijn dan voor de firmware van de drone, voor het kaartmateriaal, maar ook voor de batterij. Zeker als dat laatste zo is, weet dan dat al je batterijen dat moeten doen.
  Er is altijd discussie op Facebook of je wel de laatste versie update moet hebben. Ik zeg van wel, anderen zeggen dat je niet iets moet repareren dat niet kapot is, en dat er in updates altijd fouten zitten. Die keus laat ik dus bij jou.

• Een andere waarschuwing die je waarschijnlijk zal zien is dat je onder meer de gimbal en het kompas moet kalibreren. Is noodzakelijk natuurlijk, ook hier de aanwijzingen op het scherm volgen. Bedenk dat een kompas van slag raakt in de nabijheid van metaal.

• De drone zou nu klaar zijn voor de start, maar dat kan toch beter buiten. Dus terwijl je ander batterijen opladen, gebruik deze tijd om je bekend te maken met de interface van de controller. Daarvoor kan je het best een goede video bekijken, zoek daarvoor op "dji fly app tutorial". Goed weten welke knoppen wat doen, en een keer door het hele menu lopen scheelt je veel stress wanneer je straks je drone 100 meter in de lucht hebt en niet weet hoe je hem terug moet halen.

• Dit is ook het moment om wat gegevens vast te leggen: ga in de app naar het menu (... rechtsboven) en dan naar About (Over). Daar vind je onder ander serial number van je drone en de batterij (alleen die er dan in zit!). Noteer die nummers, maak er een screenshot van. Je hebt ze nog eens nodig. 

• Stel nu je DJI Care Refresh in. Je hoeft je niet te verzekeren tegen crashes, maar het leek mij wel verstandig. Dat moet wel binnen 48 uur na activatie. Later levert iets meer werk op omdat DJI zeker wil weten dat je niet al in een boom hangt.

• Wanneer je het gevoel hebt dat je weet wat je te wachten staat, en je batterijen zijn opgeladen, wordt het tijd om naar buiten te gaan! Dus alles weer inpakken en op pad.

Stap 3 - De eerste vlucht

Nu wordt het tijd om die eerste vlucht te gaan maken. Maar ook dat gaat weer niet vanzelf.

3.1 Kies een goede plaats en tijd

Allereerst moet het sowieso goed weer zijn om te vliegen. Dat betekent weinig wind, geen regen en overdag. Je Mini kan tot en met windkracht vijf, maar voor je eerste vlucht misschien even niet. En de plaats is ook belangrijk: Mooi vlak is prettig, met wat ruimte om je heen en weinig mensen. Als je alle kanten om je heen 50 meter  hebt zonder palen of bomen of hoogspanningskabels is dat mooi! Het is natuurlijk ook een plek waar je sowieso mag vliegen (zie GoDrone of Aeret). Kies op dat terrein een plek in het midden met een mooi vlak stukje om te starten (kan ook je landingspad zijn)

3.2 Neem iemand mee

Als je iemand kent die al een drone heeft kan dat handig zijn. Maar gewoon iemand die met je mee kijkt en de omgeving ook in de gaten houdt is fijn. Anders ben je misschien toch wel druk met alles die eerste keer. 

3.3 Vliegklaar maken

Doorloop de stappen die je thuis ook al had gedaan om de drone klaar voor vertrek te krijgen:

• Covers verwijderen

• Uitklappen

• Check de drone visueel op bijzonderheden (maar dit is de eerste vlucht, dus vast niks)

• Start de drone (zodat die satellieten kan gaan zoeken) en plaats hem op een vlak stuk. Doe dat met de camera van je af: als je start is links gewoon links en rechts gewoon rechts. Over een week start je vanaf een speedboot, uit de hand, maar niet vandaag

• Verbind de telefoon aan de controller en start deze. De link zal nu automatisch gebeuren, want dit had je thuis al ingesteld

• Kijk op het scherm of er waarschuwingen zijn en handel die af door de instructies te volgen. Blijft er iets rood dan moet je niet vliegen en wordt het tijd voor assistentie!

• Ga zelf op een goede plek staan; doorgaans kijkend naar je drone met eventuele wind in de rug. En als het even kan ook met de zon in je rug.

• Als alles okay is dan is de aanduiding links boven in groen. Er zijn voldoende satellieten en je hoort ook dat het homepoint is upgedate. De drone weet nu wat "thuis" is

3.4 Beginners mode

Sommige modellen van DJI hebben een echte beginners mode (die je uit kan zetten) en die je bewegingsruimte en snelheid beperkt. En waarmee je alleen kan starten als er voldoende satellieten zijn. De Mini 2 heeft die niet, maar je kan hem nabootsen: Ga in het menu rechtsboven (...) naar het tabblad Safety, en stel als volgt in.

• Max Altitude 30 meter (dat is dan bij voorkeur onder lokale boomtop hoogte vanwege wind)

• Max Distance 30 meter (en daarbinnen is dan geen hindernis)

• Zet de snelheidsknop voor op de controller op Cine. Dat geeft heel gemoedelijke besturing, niet alleen voor mooie video opnames.

Nu heb je jezelf opgesloten in een pannenkoek  met een straal en hoogte van 30 meter. De drone weigert om daar buiten te komen. 

3.5 Return to Home

Dit is de manier waarop je drone terug komt als er problemen zijn (verbindingsproblemen, batterijen op). Op welke manier stel je in in het hoofdmenu (... \  Safety \Advanced Safety Settings) en er zijn drie keuzes:

• RTH -Kom terug op een bepaalde hoogte en land (hier is GPS voor nodig)

• Descend - Ga op de plek naar beneden en land (handig voor indoor vliegen, geen GPS nodig)

• Hoover - Blijf hangen waar je hangt (ga zelf die kant op en neem actie)

Het volgende moet je doen voor iedere vlucht. Klik linksboven op de flight mode en stel in op welke hoogte je terug moet komen (of hooveren). Dat zou nu max 30 meter zijn, want dat is je maximale hoogte. Maar normaal is dat zo hoog dat je op de weg terug niks tegen komt. RTH op 1.50m is niet handig.

Hier een video over de werking van RTH. En op deze pagina een uitgebreidere uitleg.

3.6 Automatisch starten

Nogmaals, als de aanduiding linksboven op de app groen is dan is de drone klaar om te starten.

Automatisch starten zit er op, dus gebruik het ook gewoon. De knop op je interface aan de linkerkant lanceert (na bevestiging) je drone en brengt die naar een vastgestelde hoogte. Bij de DJI Fly app is dat ongeveer 1.20 meter.

3.7 Vliegen (eindelijk...)

Wacht even zodat de batterijen op temperatuur kunnen komen (dat kan je uitlezen, maar op een normale dag is dat een kwestie van een paar seconden). Ga een beetje hoger door de linker stick omhoog te drukken, boven je hoofd uit, en controleer de input. Tikje links, tikje rechts, naar boven naar beneden, omhoog en omlaag en om de as draaien.

Als dat allemaal werkt wordt het hoog tijd om eens wat in de rondte te gaan. Maak mooie rondjes, probeer wat foto's en video te maken en draai je eerste achtje! Vlieg een perfecte cirkel om je heen waarbij de drone je aankijkt en de afstand gelijk blijft (succes daarmee).

En als dat goed voelt, schuif de knop dan op Normal of Sport en ga een beetje harder. Op enig moment kan je ook je "beginners mode" aanpassen, maar doe dat als je de drone geland hebt. Je staat dan namelijk in je menu te rommelen, en dan kijk je niet naar je drone. En dus gaan we landen...

3.8 Landen

Twee keuzes: Zelf doen of het de drone laten doen. Allebei zijn makkelijk.

Zelf doen is een kwestie van de drone terugsturen naar boven de plek waar je gestart bent (want als je er kan starten kan je er landen). Het kan zomaar makkelijk zijn om weer de drone zo te draaien dat hij van je af kijkt (links is weer links en rechts weer rechts). Ja kan de gimbal recht naar beneden laten kijken om te helpen met mikken; realiseer je dat de camera niet precies in het midden zit. Vlak voor de landing draait de gimbal vanzelf omhoog. Op enige hoogte van de grond ziet de drone dat en stopt hij met zakken. Je blijft de stick omlag drukken en de drone gaat dan zachtjes piepend naar beneden. Eenmaal geland stoppende motoren vanzelf.

Met RTH gaat dit vanzelf. Je drukt daarop op je telefoonscherm en het piepen begint (en ja, dat is irritant). De drone gaat nu eerst naar de ingestelde hoogte, komt dan in een rechte lijn terug naar boven het startpunt. Daar daalt hij vanzelf en zet hem aan de grond.
Gebruik dit RTH zeker een paar keer. Het is niet alleen makkelijk, maar het geeft ook het vertrouwen dat als je wat verder gaat vliegen de drone netjes terug komt bij problemen.

Voor RTH zijn een paar spelregels over "eerst omhoog, want verder dan 50 meter weg" , of "meteen landen, want dichterbij dan 5 meter". In een plaatje zie je dat hier.

Gefeliciteerd!

Je hebt je eerste vlucht gemaakt. Nu wordt het tijd om de horizon te verbreden (natuurlijk binnen VLOS met je drone). Zoek mooi plekjes om te vliegen, maak mooie beelden en deel die vol trots in de Facebook pagina's waar je lid bent. Ga leuk om met de ongetwijfeld goed bedoelde reacties. En kijk vooral verder op deze website!