Papierwerk

Exploitanten nummer RDW

Een exploitantennummer is verplicht voor iedere drone zwaarder dan 250 gram, en voor drones onder de 250 gram met een camera. 

Dit nummer moet worden aangevraagd bij de RDW (Aanvraag nummer) en is een jaar geldig. Er zijn kosten aan verbonden (momenteel 23,-), ook aan het verlengen.

Exploitant vs piloot

Je hebt als exploitant van eventueel meerdere drones maar één nummer nodig; het is dus gebonden aan de persoon, niet aan het individuele apparaat. Daarbij gaat het om de eigenaar van de drone, dat is niet perse de piloot! Het zou een bedrijf kunnen zijn dat de drones in eigendom heeft, met meerdere piloten die klussen doen. Die piloten hebben dan doorgaans wel een vliegbewijs nodig.

Vermelden op/in drone

Het nummer moet zichtbaar op iedere drone worden aangebracht (een label apparaat doet wonderen), waarbij de laatste drie karakters weggelaten mogen worden. Het is wellicht handig om een screenshot van de RDW site (Via DigiD inloggen) bij de hand te hebben. Dat koppelt je persoon aan dat nummer.

Een tip zou ook zijn het vermelden van je gegevens (naam, telefoonnummer, verkort exploitantnummer) in een heel duidelijk herkenbaar bestand op de SD. Misschien wel met een redelijk vooruitzicht op een beloning.... 

Gewicht drone

Eeen interessant onderwerp, want mensen zoeken natuurlijk de grenzen van interpretatie. Wat begrippen:

Weigth versus Mass

Mass (massa) is een fysieke eigenschap van een object, ongeacht de omstandigheden. Een kilo massa is overal gelijk op de wereld, en ook op de maan. Weight (gewicht) is een kracht waarmee die massa wordt aangetokken. En die verschilt dus wel (zeker op de maan!). Gewicht is te meten met een weegschaal, dat is praktischer en dus dat gebruik ik hier ook verder. 

Take of Weight (TOW) versus Maximum Take of Weight (MTOW)

TOW is precies dat: het gewicht dat je complete drone weegt bij opstijgen. Inclusief alles wat er aan vast zit op dat moment. Dus ook de dingen die je er zelf aan vastgeplakt/geklikt/gelijmd/geschroefd hebt. Dit bepaalt ook in welke categorie je vliegt! Als je 25 gram aan je Mini 2 hangt, en hij wordt daarmee zwaarder dan 249 gram dan heb je ineens een vliegbewijs A1 nodig en mag je niet meer boven mensen vliegen. Een ND filtertje is geen probleem, stickers ook niet. Maar drijvers of een lampje al mogelijk wel. Pak eens een weegschaal; de politie doet dat namelijk ook...

MTOW is iets wat door de febrikant zou moeten worden opgegeven en geeft een technische beperking aan. Het is wat je maximaal mag wegen voordat het beperkingen geeft op de prestaties. Daar zijn ze vast behoudend in. Het heeft geen legale gevolgen als je de MTOW overstijgt, maar je garantie is wel naar de knoppen als er dan iets gebeurt, als ze natuurlijk zouden kunnen zien dat je geprobeerd hebt om een bowlingbal onder je Mini te hangen.

"Standard weight" (specificatie fabrikant)

Dat is wat je zal zien in de specificaties, afhankelijk van het merk denk ik. Soms staat er TOW, maar dat kunnen ze nooit weten. Tenslotte  ziet de fabrikant niet wat je er aan plakt bij de start. Bij DJI noemen ze voor het gewicht "TOW <249 grams", wat natuurlijk geen aanduiding van gewicht is. Ze specificeren het dan verder als volgt: "The standard weight of the aircraft (including battery, propellers, and a microSD card) is 242 grams". En dat zegt natuurlijk wel wat. Alle voor de vlucht noodzakelijke componenten tezamen  wegen dus inderdaad minder dan 249 gram, waardoor je in veel landen zonder vliegbewijs kan vliegen.

De praktijk (voor een Mini 2)

In theorie weegt de Mini 2 dus 242 gram. Dat wil zeggen dat je 7 gram kan toevoegen om hem onder de 250 gram te houden en te vliegen zonder bewijs en boven mensen. Maar er telt maar een ding, en dat is in voorkomend geval de weegschaal van de handhaver: als die 250 gram of meer aangeeft als ze de drone wegen zoals je die hebt vol gehangen met peppie accessoires dan vragen ze om je A1 vliegbewijs.

Vliegbewijs

Er is per 1 januari 2024 aardig wat veranderd in de regelgeving (feitelijk stopt dan de tijdelijke overgangsregeling). We gaan naar een systeem met Cx gelabelde drones. Dat is vanuit de fabrikant gedaan, en er moet daadwerkelijk een label op de drone zitten.

• A1  regels

  • Co drone < 250 gram (DJI Mini 2SE, 3, 3 Pro, 4), geen vliegbewijs nodig. Mag boven niet betrokken mensen, (geen menigte)

  • Legacy drones < 250 gram (DJI Mini 1, 2), geen vliegbewijs nodig. Mag boven niet betrokken mensen (geen menigte)

  • C1 drone < 900 gram (DJI Air 2s en 3, Mavic 3, 3 Cine, 3 Classic), vliegbewijs A1 nodig. Zo kort mogelijk boven niet betrokken mensen (zeker geen menigte)

• A2 regels, 30 meter van mensen, in slow-mode tot 5 meter, vliegbewijs A2 nodig.

  • C2 drone < 4000 gram (DJI Mavic 3 Enterprise, Multispectral, Pro, Thermal, M30(T)), 

• A3 regels, 150 meter van plaatsen waar mensen kunnen zijn , vliegbewijs A3 nodig.

  • C3 Drone < 25 kg (DJI Inpsire 3, Matrice 350 RTK)

  • Legacy drones > 250 gram (DJI Air 2(S), Inspire 1, Inspire 2)

Dus praktisch

• Heb je een drone onder de 250 gram, dan is die of C0 of legacy, maar dat maakt niet uit: de regels zijn gelijk. Je mag boven mensen, je hebt geen vliegbewijs nodig, alleen registratie als operator.

• Heeft je drone een Cx label, dan mag je in de Open Categorie handelen onder de regels A1/2/3. Als je nou bijvoorbeeld een Mavic 3 Enterprise hebt is die dus C2. Dan kan je met vliegbewijs A1/3 (die haal je altijd samen) toe, maar kan je feitelijk alleen in weilanden terecht. Dan is het erg zinvol om je A2 te halen, maar met zo'n drone was je dat toch al van plan. Dan kan je weer dichterbij.

• Heb je een legacy drone boven de 250 gram, dan ben je vanaf 1-1-2024 veroordeeld tot de weilanden. Er een remote ID op plakken heeft geen zin, daarmee wordt het geen Cx gelabelde drone. Je hebt overigens nog steeds een A1/3 vliegbewijs nodig.

Remote ID

Dit zendt je exploitant nummer uit zoals je die hebt verkregen via de RDW. Dit kan vanuit de drone zelfs als die daar de apparatuur voor aan bord heeft (C1/2/3 drones), of via een losse ID die je aan de buitenkant van je drone moet bevestigen. Meer info hier (Dronewatch) en hier (Rijksoverheid).

Waarom? Omdat je dan zichtbaar bent voor iedereen binnen bereik met een scanner (iOS of Android). Het idee is dat daarmee bv handhavers je kunnen zien. Natuurlijk zetten boefjes hem gewoon uit :) Bedenk dat je ook zichtbaar bent voor iedere echte boef die je drone wil stelen. Ze kunnen je drone zien, maar ook waar je als piloot staat.

Wie moet hem voeren?

• In de Open Categorie, alles met een C1 tot C3 label

• In Specifiek, alles

• Legacy drones (geen label, vliegend in A1 onder de 250 gram of in de A3 daarboven), geen Remote ID

Hoe vul je hem in?

Bij DJI drones die hem intern hebben (de Mini serie, Air 2S, Air 3, Mavic 3 series, Mavic 3 classic) in de DJI Fly app in het hoofdmenu onder Safety. En dan wel volledig. Buiten op je drone staat deze zonder de veiligheidscode! 

1. Drie hoofdletters voor de landaanduiding volgens SO 3166 Alpha‑3 code.

2. Dertien random tekens die dus allemaal LOWERCASE moeten zijn

3. Altijd een streepje (hyphen)

4. Drie tekens van de veiligheidscode die altijd LOWERCASE moeten zijn

Dus zoiets als NLDabc123def456g-1a2

EASA lijst met Remote ID's

Hier de lijst met wat is goedgekeurd.

Formele regelgeving

Om het nog eens goed na te lezen de verwijzingen naar de formele regelgeving.

Rijksoverheid.nl - Vliegen met drones met laag risico (Open Categorie)

Rijksoverheid.nl Waar mag ik niet vliegen met een drone?

Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) - Drones

Rijksdienst Wegverkeer (RDW) - Drones Over vliegbewijzen en exploitantennummers

Ministerie van IenW - Europese droneregels

Wetten.nl regeling onbemande luchtvaartuigen De wetsteksten

EASA regels voor drone's FAQ - Startpagina op Europes niveau