6.7
जितात्मन: प्रशान्तस्य परमात्मा समाहित: ।
शीतोष्णसुखदु:खेषु तथा मानापमानयो: ॥ ७ ॥
jitātmanaḥ praśāntasya
paramātmā samāhitaḥ
śītoṣṇa-sukha-duḥkheṣu
tathā mānāpamānayoḥ
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
джита-а̄тманах̣ — того, чей ум побежден; (м, 6.1)
праш́а̄нтасйа — того, кто, обуздав ум, обрел умиротворение; (м, 6.1)
парама-а̄тма̄ — Сверхдуша; (м, 1.1)
сама̄хитах̣ — достигнута; (м, 1.1)
ш́ӣта-ушн̣а-сукха-дух̣кхешу — в холод, жару, в счастье, в горе, (с, 7.3)
татха̄ — также; (Ав)
ма̄на-апама̄найох̣ — в почете и бесчестье (м, 7.2)
अन्वय: anvayaḥ
शीतोष्णसुखदुःखेषु तथा मानापमानयोः प्रशान्तस्य जितात्मनः परमात्मा समाहितः।
śītoṣṇasukhaduḥkheṣu tathā mānāpamānayoḥ praśāntasya jitātmanaḥ paramātmā samāhitaḥ|
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
jitātmanaḥ svasmin bandhutvaṃ sphuṭayati jitātmana iti | jita ātmā yena tasya praśāntasya rāgādirahitasyaiva | paraṃ kevalamātmā śītoṣṇādiṣu satsvapi samāhitaḥ svātmaniṣṭho bhavati nānyasya | yadvā tasya hṛdi paramātmā samāhitaḥ sthito bhavati ||7||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
||6.7|| jitātmanaḥ kāryakaraṇasaṃghāta ātmā jito yena saḥ jitātmā tasya jitātmanaḥ praśāntasya prasannāntaḥkaraṇasya sataḥ saṃnyāsinaḥ paramātmā samāhitaḥ sākṣādātmabhāvena vartate ityarthaḥ| kiñca śītoṣṇasukhaduḥkheṣu tathā māne apamāne ca mānāpamānayoḥ pūjāparibhavayoḥ samaḥ syāt||
Перевод
Тот, кто обуздал ум, уже осознал Сверхдушу, ибо обрел умиротворение. Для такого человека не существует разницы между счастьем и горем, жарой и холодом, почетом и бесчестьем.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика