4.5


श्रीभगवानुवाच

बहूनि मे व्यतीतानि जन्मानि तव चार्जुन ।

तान्यहं वेद सर्वाणि न त्वं वेत्थ परन्तप ॥ ५ ॥


śrī-bhagavān uvāca

bahūni me vyatītāni

janmāni tava cārjuna

tāny ahaṁ veda sarvāṇi

na tvaṁ vettha paran-tapa


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


ш́рӣ-бхагава̄н ува̄ча — Верховный Господь сказал; (м, 1.1) (лиТ, 1.1)

бахӯни — многочисленные; (c, 1.3)

ме — Мои; (асмад, 6.1)

вйатӣта̄ни — прошедшие; (c, 1.3)

джанма̄ни — рождения; (c, 1.3)

тава — твои; (йуШмад, 6.1)

ча — также; (ав)

арджуна — о Арджуна; (м, 8.1)

та̄ни — те; (тад, c, 2.3)

ахам — Я; (асмад, 1.1)

веда — знаю; (опциональная форма laṭ 3.1 от vid = वेद्मि) https://ashtadhyayi.com/dhatu/02.0059?type=ting 

сарва̄н̣и — все; (с, 2.3)

на — не; (ав)

твам — ты; (йуШмад, 1.1)

веттха — знаешь; (опциональная форма laṭ 2.1 от vid = वेत्सि)

парантапа — о покоритель врагов (м, 8.1)


अन्वय:  anvayaḥ


परन्तप , अर्जुन ! बहूनि मे तव च जन्मानि व्यतीतानि । अहं तानि सर्वाणि वेद । त्वं न वेत्थ । 

parantapa , arjuna ! bahūni me tava ca janmāni vyatītāni | ahaṃ tāni sarvāṇi veda | tvaṃ na vettha | 


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


rūpāntareṇopadiṣṭavānityabhiprāyeṇottaraṃ śrībhagavānuvāca bahūnīti | tānyahaṃ veda vedmi | aluptavidyāśaktitvāt | tvaṃ tu na vettha na vetsi avidyāvṛttatvāt ||5|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||4.5|| bahūni me mama vyatītāni atikrāntāni janmāni tava ca he arjuna| tāni ahaṃ veda jāne sarvāṇi na tvaṃ vettha na jānīṣe dharmādharmādipratibaddhajñānaśaktitvāt| ahaṃ punaḥ nityaśuddhabuddhamuktasvabhāvatvāt anāvaraṇajñānaśaktiriti veda ahaṃ he paraṃtapa||kathaṃ tarhi tava nityeśvarasya dharmādharmābhāve'pi janma iti ucyate


Перевод


Верховный Господь сказал: И ты и Я рождались великое множество раз. Я помню все эти жизни, ты же не помнишь их, о покоритель врагов.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика