16.1-3


1


श्रीभगवानुवाच

अभयं सत्त्वसंश‍ुद्धिर्ज्ञानयोगव्यवस्थिति: ।

दानं दमश्च यज्ञश्च स्वाध्यायस्तप आर्जवम् ॥ १ ॥


śrī-bhagavān uvāca

abhayaṁ sattva-saṁśuddhir

jñāna-yoga-vyavasthitiḥ

dānaṁ damaś ca yajñaś ca

svādhyāyas tapa ārjavam


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


ш́рӣ-бхагава̄н ува̄ча — Верховный Господь сказал; 

абхайам — бесстрашие; (с, 1.1)

саттва-сам̇ш́уддхих̣ — очищение антахкараны; (ж, 1.1)

джн̃а̄на-йога-вйавастхитих̣ — в гйана-йоге пребывание; (ж, 1.1)

да̄нам — благотворительность; (с, 1.1)

дамах̣ — владение умом; (м, 1.1)

ча — и; 

йаджн̃ах̣ — жертвоприношение; (м, 1.1)

ча — и; 

сва̄дхйа̄йах̣ — изучение ведических писаний; (м, 1.1)

тапах̣ — аскетизм; (с, 1.1)

а̄рджавам — простота; (с, 1.1)


पदार्थः padārthaḥ


अभयम् (अभीरुत्वम्), सत्त्वसंश‍ुद्धिः (चित्तनैर्मल्यम्), ज्ञानयोगव्यवस्थितिः (आत्मज्ञानोपाये तत्परत्वम्), दानम् (वितरणम्), दमः (बाह्येन्द्रियनिग्रहः), यज्ञः (यागः), स्वाध्यायः (वेदाध्ययनम्), तपः (विविधः नियमः), आर्जवम् (ऋजुत्वम्)

abhayam (abhīrutvam), sattvasaṃśuddhiḥ (cittanairmalyam), jñānayogavyavasthitiḥ (ātmajñānopāye tatparatvam), dānam (vitaraṇam), damaḥ (bāhyendriyanigrahaḥ), yajñaḥ (yāgaḥ), svādhyāyaḥ (vedādhyayanam), tapaḥ (vividhaḥ niyamaḥ), ārjavam (ṛjutvam)