13.35
क्षेत्रक्षेत्रज्ञयोरेवमन्तरं ज्ञानचक्षुषा ।
भूतप्रकृतिमोक्षं च ये विदुर्यान्ति ते परम् ॥ ३५ ॥
kṣetra-kṣetrajñayor evam
antaraṁ jñāna-cakṣuṣā
bhūta-prakṛti-mokṣaṁ ca
ye vidur yānti te param
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
кшетра-кшетра-джн̃айох̣ — тела и владельца тела; (м, 6.2)
эвам — так; (ав)
антарам — отличие; (с, 2.1)
джн̃а̄на-чакшуша̄ — глазами знания; (-с, с, 3.1)
бхӯта-пракр̣ти-мокшам — живого существа из материальной природы освобождение [матрица бытия материального мира]; (м, 2.1)
ча — также; (ав)
йе — те, кто; (м, 1.3)
видух̣ — знает; (лаТ, 1.3)
йа̄нти — обретают; (лаТ, 1.3)
те — они; (м, 1.3)
парам — Всевышнего (с, 2.1)
अन्वय: anvayaḥ
एवम् ये ज्ञान-चक्षुषा क्षेत्र-क्षेत्रज्ञयोः अन्तरम् (ज्ञानं) भूत-प्रकृति-मोक्षम् च विदुः, ते परम् यान्ति ।
evam ye jñāna-cakṣuṣā kṣetra-kṣetrajñayoḥ antaram (jñānaṃ) bhūta-prakṛti-mokṣam ca viduḥ, te param yānti |
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
adhyāyārthamupasaṃharati kṣetrakṣetrajñayoriti | evamuktaprakāreṇa kṣetraksetrajñayorantaraṃ bhedaṃ vivekajñānalakṣaṇena cakṣuṣā ye viduḥ tathā xexamuktā bhūtānāṃ prakṛtistasyāḥ sakāśānmokṣaṃ mokṣopāyaṃ dhyānādikaṃ ca ye viduḥ te paraṃ padaṃ yānti ||35||
viviktau yena tattvena miśrau prakṛtipuruṣau |
taṃ vande paramānandaṃ nandanandanamīśvaram ||
iti śrīśrīdharasvāmikṛtāyāṃ bhagavadgītāṭīkāyāṃ subodhinyāṃ prakṛtipuruṣavivekayogo nāma trayodaśo'dhyāyaḥ ||13||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
||13.35|| --,kṣetrakṣetrajñayoḥ yathāvyākhyātayoḥ evaṃ yathāpradarśitaprakāreṇa antaram itaretaravailakṣaṇyaviśeṣaṃ jñānacakṣuṣā śāstrācāryaprasādopadeśajanitam ātmapratyayikaṃ jñānaṃ cakṣuḥ? tena jñānacakṣuṣā? bhūtaprakṛtimokṣaṃ ca? bhūtānāṃ prakṛtiḥ avidyālakṣaṇā avyaktākhyā? tasyāḥ bhūtaprakṛteḥ mokṣaṇam abhāvagamanaṃ ca ye viduḥ vijānanti? yānti gacchanti te paraṃ paramātmatattvaṃ brahma? na punaḥ dehaṃ ādadate ityarthaḥ||iti śrīmatparamahaṃsaparivrājakācāryasya śrīgovindabhagavatpūjyapādaśiṣyasya,śrīmacchaṃkarabhagavataḥ kṛtau śrīmadbhagavadgītābhāṣye trayodaśo'dhyāyaḥ||
śrīmacchaṃkarabhagavatpādaviracitam śrīmadbhagavadgītābhāṣyam||
Перевод
Те, кто смотрит на мир глазами знания, кто видит разницу между телом и знающим тело и может найти путь, ведущий к освобождению от рабства в материальном мире, достигают высшей цели.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика