11.55
मत्कर्मकृन्मत्परमो मद्भक्त: सङ्गवर्जित: ।
निर्वैर: सर्वभूतेषु य: स मामेति पाण्डव ॥ ५५ ॥
mat-karma-kṛn mat-paramo
mad-bhaktaḥ saṅga-varjitaḥ
nirvairaḥ sarva-bhūteṣu
yaḥ sa mām eti pāṇḍava
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
мат-карма-кр̣т — тот, кто трудится для Меня; (м, 1.1)
мат-парамах̣ — тот, кто считает Меня Всевышним; (м, 1.1)
мат-бхактах̣ — тот, кто служит Мне; (м, 1.1)
сан̇га-варджитах̣ — тот, кто не связан (желаниями); (м, 1.1)
нирваирах̣ — не имеющий врагов; (м, 1.1)
сарва-бхӯтешу — среди живых существ; (с, 7.3)
йах̣ — который; (м, 1.1)
сах̣ — он; (м, 1.1)
ма̄м — ко Мне; (2.1)
эти — приходит; (лаТ, 1.1) {कर्तरि;लट्;प्र;एक;परस्मैपदी;इण्;अदादिः} https://ashtadhyayi.com/dhatu/02.0040?type=ting
па̄н̣д̣ава — о сын Панду (м, 8.1)
अन्वय: anvayaḥ
पाण्डव ! यः मत्कर्मकृत् मत्परमः मद्भक्तः सङ्गवर्जितः सर्वभूतेषु निर्वैरः सः माम् एति।
pāṇḍava ! yaḥ matkarmakṛt matparamaḥ madbhaktaḥ saṅgavarjitaḥ sarvabhūteṣu nirvairaḥ saḥ mām eti|
or
he pāṇḍava (pāṇḍu-putra arjuna)! yaḥ mat-karma-kṛt (mad-arthaṁ karma yāgādikaṁ karotīti) mat-paramaḥ (aham eva paramaḥ puruṣārtho yasya saḥ) mad-bhaktaḥ (mama eva bhaktaḥ āśritaḥ śaraṇāpannaḥ) saṅga-varjitaḥ (āsakti-śūnyaḥ) sarva-bhūteṣu nirvairaḥ (droha-varjitaḥ), saḥ mām eti (prāpnoti).
Дословный перевод:
О Пандав (сын Панду, Арджуна)! Кто совершающий деятельность для Меня (ради Меня деятельность начиная с подношений и т.д. делает), для кого Я высший (Я лишь высшая цель человека у которого, тот) Мой преданный (Мой лишь преданный, предавшийся, обретший прибежище), лишенный связи (привязанности лишенный) ко всем живым существам невраджебный (вражды лишенный), он ко Мне приходит (обретает).
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
ataḥ sarvaśāstrasāraṃ paramaṃ rahasyaṃ śṛṇvityāha matkarmakṛditi | madarthaṃ karma karotīti matkarmakṛt | ahameva paramaḥ puruṣārtho yasya saḥ | mamaiva bhakta āśritaḥ | putrādiṣu saṅgavarjitaḥ | nirvairaśca sarvabhūteṣu | evaṃ bhūto yaḥ sa māṃ prāpnoti | nānya iti ||55||
devairapi sudurdarśaṃ tapoyajñādikoṭibhiḥ |
bhaktāya bhagavānevaṃ viśvarūpamadarśayat ||
iti śrīśrīdharasvāmikṛtāyāṃ bhagavadgītāṭīkāyāṃ subodhinyāṃ viśvarūpadarśaṃ nāma ekādaśo'dhyāyaḥ || ||11||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
।।11.55।। --,मत्कर्मकृत् मदर्थं कर्म मत्कर्म? तत् करोतीति मत्कर्मकृत्। मत्परमः -- करोति भृत्यः स्वामिकर्म? न तु आत्मनः परमा प्रेत्य गन्तव्या गतिरिति स्वामिनं प्रतिपद्यते अयं तु मत्कर्मकृत् मामेव परमां गतिं प्रतिपद्यते इति मत्परमः? अहं परमः परा गतिः यस्य सोऽयं मत्परमः। तथा मद्भक्तः मामेव सर्वप्रकारैः सर्वात्मना सर्वोत्साहेन भजते इति मद्भक्तः। सङ्गवर्जितः धनपुत्रमित्रकलत्रबन्धुवर्गेषु सङ्गवर्जितः सङ्गः प्रीतिः स्नेहः तद्वर्जितः। निर्वैरः निर्गतवैरः सर्वभूतेषु शत्रुभावरहितः आत्मनः अत्यन्तापकारप्रवृत्तेष्वपि। यः ईदृशः मद्भक्तः सः माम् एति? अहमेव तस्य परा गतिः? न अन्या गतिः काचित् भवति। अयं तव उपदेशः इष्टः मया उपदिष्टः हे पाण्डव इति।।
इति श्रीमत्परमहंसपरिव्राजकाचार्यस्य श्रीगोविन्दभगवत्पूज्यपादशिष्यस्य,श्रीमच्छंकरभगवतः कृतौ श्रीमद्भगवद्गीताभाष्ये एकादशोऽध्यायः।।
Перевод
Дорогой Арджуна, тот, кто занимается чистым преданным служением, не оскверненным стремлением к кармической деятельности и умозрительному философствованию, кто посвящает Мне свой труд, кто считает Меня высшей целью своей жизни и по-дружески относится ко всем живым существам, непременно придет ко Мне.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика
