7.1.4.1-3 नञ्-कु-प्रादि-समासः nañ-ku-prādi-samāsaḥ

न धर्मः na dharmaḥ - अधर्मः adharmaḥ - адхарма, не-дхарма, отсутствие законов

न सत्यम् na satyam - असत्यम् asatyam - неправда

न आचारः na ācāraḥ - अनाचारः anācāraḥ - неподобающее поведение

न अपेक्षितम् na apekṣitam - अनपेक्षितम्  anapekṣitam – ненужно

Перед согласными встает «а» हलादि - अ halādi – a, перед гласными «ан» अजादि - अन् ajādi - an

कुपुरुषः kupuruṣaḥ - कुत्सितः पुरुषः kutsitaḥ puruṣaḥ - злонамеренный человек

कुत्सिता बुद्धिः kutsitā buddhiḥ - कुबुद्धिः kubuddhiḥ - нехороший разум

कुत्सितं कर्म kutsitaṃ karma - कुकर्म kukarma (कुकर्मणि kukarmaṇi, कुकर्माणि kukarmāṇi) – плохое деяние

Это नित्यसमासः nityasamāsaḥ - самаса, которая не может быть объяснена словами внутри самой себя и требует дополнительного слова - अस्वपदविग्रहः asvapadavigrahaḥ.

Перед согласными встает «ку» हलादि - कु halādi - ku, перед гласными «кат» अजादि - कत्  ajādi – kat

विशेषरूपाणि viśeṣarūpāṇi – Особые формы

कुत्सितः पुरुषः kutsitaḥ puruṣaḥ - कापुरुषः/कुपुरुषः kāpuruṣaḥ/kupuruṣaḥ

कुत्सितम् उष्णम् kutsitam uṣṇam - कवोष्णम् kavoṣṇam – еле горячий

कुत्सितम् तृणम् kutsitam tṛṇam - कत्तृणम् kattṛṇam

कुत्सितः रथः kutsitaḥ rathaḥ - कद्रथः kadrathaḥ

कुत्सितः पन्थाः (मार्गः) kutsitaḥ panthāḥ (mārgaḥ) - कापथम् kāpatham 

प्रादि prādi - группа слов (приставок), начинающихся с प्र pra. [2]

[2] Тема  उपसर्गाः в Части 3, тема 3.6.2

प्र । परा । अप । सम् । अनु । अव । निस् ।  निर् । दुस् । दुर् । वि । आङ् । नि । अधि । अपि । अति । सु । उत् । अभि । प्रति । परि । उप ।

Все приставки – это слова, они являются неизменными частицами अव्ययम्, а слова с приставками попадают в категорию प्रादिसमासः prādisamāsaḥ.

प्रादिसमासः prādisamāsaḥ, несмотря на то что в середине появляется дополнительное слово, не является मध्यमपदलोपः madhyamapadalopaḥ. Она является नित्यसमासः nityasamāsaḥ - это самаса, которая не может быть объяснена словами внутри самой себя и требует дополнительного слова - अस्वपदविग्रहः asvapadavigrahaḥ.

Здесь есть много дополнительных правил. На данный момент давайте с вами запомним основные паттерны -

सुभाषितम् subhāṣitam – शोभनं (उत्तमम्/समीचीनम्) भाषितम् śobhanaṃ (uttamam/samīcīnam) bhāṣitam

विगतः अर्थात् vigataḥ arthāt - व्यर्थः vyarthaḥ - то, что не имеет цели, смысла

अभिमुखम् abhimukham - अभिगतः मुखम् abhigataḥ mukham – лицом к, направлен к (также, лицом к лицу)

प्राचार्यः prācāryaḥ - प्रगतः आचार्यः - pragataḥ ācāryaḥ – главный учитель (завуч, директор, тот, кто продвинулся, получил промоушен и др)

अतिदेवः atidevaḥ - अतिक्रान्तः देवम् atikrāntaḥ devam - тот, кто превзошел даже бога

निर्वाराणसिः nirvārāṇasiḥ - निष्क्रान्तः वाराणस्याः niṣkrāntaḥ vārāṇasyāḥ - ушедший из Варанаси

सुपुरुषः supuruṣaḥ - शोभनः पुरुषः śobhanaḥ puruṣaḥ

सुजनः sujanaḥ - शोभनः जनः śobhanaḥ janaḥ

दुष्पुरुषः duṣpuruṣaḥ - दुराचारः पुरुषः durācāraḥ puruṣaḥ

दुर्जनः durjanaḥ - दुष्टः जनः duṣṭaḥ janaḥ

प्रत्यक्षः pratyakṣaḥ - प्रतिगतः अक्षम् pratigataḥ akṣam

अनुरूपः anurūpaḥ - रूपमनुगतः प्रादिसमासः । तुल्य-रूपः । सदृशः । rūpamanugataḥ prādisamāsaḥ | tulya-rūpaḥ | sadṛśaḥ |

Данный вид самас является исключением для группы तत्पुरुषः tatpuruṣaḥ по тому признаку, что लिङ्गम् liṅgam род самаста-падам будет тот, что у первого слова -

अतिदेवः atidevaḥ - अतिक्रान्तः देवम् atikrāntaḥ devam – тот, кто превзошел даже Бога

अतिदेवा atidevā - अतिक्रान्ता देवम् atikrāntā devam – та, кто превзошла Бога 

अतिदेवम् atidevam - अतिक्रान्तं देवम् atikrāntaṃ devam – то, кто/что превзошло Бога

Таким образом, не смотря на то, что во всей категории तत्पुरुषः tatpuruṣaḥ главным является последнее слово - प्रायः उत्तरपदार्थप्रधानः prāyaḥ uttarapadārtha-pradhānaḥ, но ввиду частых исключений в правиле написано प्रायः prāyaḥ - то есть, «в основном, но не всегда».