MGTT 5

Tôi vẫn nhớ rõ ngày Thầy mới vào lớp. Với giọng Bắc trầm ấm, tóc cắt ngắn, dáng đi chắc nịch, Thầy đã tự giới thiệu mình. Thầy dạy môn Sử Địa và là giáo sư hướng dẫn cho lớp. Thầy hoạch định chương trình cho cả năm học với những mục thật là hấp dẫn như là làm một tờ đặc san Xuân cho lớp, đi thuyết trình với những lớp đệ Tứ khác trong trường, và nhất là làm sao học sinh lớp Tứ 3 nổi bật và giỏi hơn trong tất cả học sinh 6 lớp đệ Tứ lúc bấy giờ. Chúng tôi chăm chú ngồi nghe thầy nói mà cảm thấy lòng mình phấn khởi, rất tự tin là mình có thể làm được bất cứ việc gì dù việc đó có khó khăn đến đâu đi nữa. Giọng nói của Thầy hùng hồn, đầy nhiệt huyết và rất thuyết phục. Tôi rất thích học môn Sử Thầy dạy dù môn này có nhiều chi tiết với những ngày tháng năm khó nhớ. Những khi Thầy giảng bài, học sinh chăm chú nghe và ai nấy cũng đều “mơ thành người Quang Trung”, sẵn sàng cố gắng học hành để làm học trò tốt và giúp đời mai sau.

Lớp Tứ 3 của tôi nổi tiếng là nghịch ngợm nhất khóa 10 thời bấy giờ. Chúng tôi hay nghịch ngầm mà khi mới ngó bên ngoài thì không ai biết là chúng tôi có thể nghịch như vậy. Với những cô học trò nhỏ nhắn tóc dài, áo trắng ngoan hiền (?!), chúng tôi cũng có những “thành tích” rất là đáng ghi vào “bảng phong thần”. Nhớ nhiều lần chúng tôi lên núi Bửu Long chơi khi có giáo sư vắng mặt (chứ không phải cúp cua đâu!), chúng tôi đã hái trái Mắt Mèo về và chà xát vào những bàn ghế của giáo sư. Những trái Mắt Mèo trông rất đẹp nhưng có những sợi lông nhỏ bên ngoài nếu lở đụng vào thì ngứa kinh khủng, và nạn nhân sẽ “khảy đàn” suốt ngày suốt đêm. Có lần một giáo sư bị như vậy, tức giận phạt cả lớp phải đứng một thời gian dài trong lớp vì đã không ai khai ra ai là người “chủ chốt” trong việc này (các bạn Tứ 3 ơi, Vi xin lỗi việc này nha vì các bạn đã bị phạt một cách oan uổng ngày hôm đó!!). Chắc vị giáo sư này đã mét lại với Thầy Long nên tuần sau vào lớp, Thầy đã dịu dàng khuyên chúng tôi bớt chọc phá Thầy Cô và ít nghịch ngợm lại. Từ đó chúng tôi đã bỏ bớt tính nghịch ngợm này và ngoan hiền thêm một chút!

Thầy Long có tính bình dị và hòa đồng với học sinh của mình. Có lần đi dự buổi tiệc tất niên do lớp Tứ 6 tổ chức, Thầy rất vui vẻ nhưng chừng mực, hay pha trò, làm buổi tiệc nhộn nhịp hẳn lên. Tôi nhìn qua những ánh mắt sáng ngời cùng những nụ cười tự tin của các bạn mà cảm nhận ra là Thầy đã giúp chúng tôi rất nhiều trong những bước đầu chập chững vào đời.

Nhớ có lần không biết là dịp nào, nhưng ngày đó Thầy rất vui. Cả lớp sinh hoạt văn nghệ ca hát nghêu ngao. Bổng dưng có bạn nào yêu cầu Thầy ngâm thơ. Cả đám lặng thinh chờ câu trả lời của Thầy. Bên tai tôi thì hình như có tiếng nói thì thầm “Trời !!! Ông Thầy này cũng biết ngâm thơ nữa sao?!” Thầy không nói gì hết, chỉ trầm ngâm một chút rồi tằng hắng để lấy giọng rồi ngâm bài "Đôi Mắt Người Sơn Tây". Cả lớp im phăng phắt nghe Thầy ngâm thơ. Sau đó tôi thấy trong bìa vở của nhiều bạn có ghi chép lại bài thơ này của Quang Dũng. Và bài thơ "Đôi Mắt Người Sơn Tây" đã trở nên quen thuộc trong lớp Tứ 3 của chúng tôi từ hồi nào không hay.

Tết năm ấy các bạn Tứ 3, Tứ 6 rủ tôi lên Sài Gòn chúc tết Thầy Long ngày mùng ba. Lần đầu tiên lên thành phố lớn, trước cảnh “ngựa xe như nước áo quần như nêm”, tôi bối rối và vụng về hẳn ra. May mà có các bạn khác rành rẻ hơn đã dẫn đường chúng tôi đến thăm Thầy. Căn phòng khách nhà Thầy không lớn lắm, ấm cúng và có rất là nhiều sách, đủ loại sách, mà tôi là con mọt sách nên tôi đã cảm thấy quen thuộc liền. Tôi lí nhí vài câu chúc Tết Thầy còn bao nhiêu chuyện nữa thì các bạn khác đã nói và làm thay tôi. Thầy rất vui khi có học trò đến thăm. Thầy cho chúng tôi nhâm nhi bánh mứt. Các cô học trò chi e lệ cắn hột dưa. Khi ra về chúng tôi vui lắm vì cảm thấy mình đã làm một việc mà các Thầy Cô hay dạy bảo như “tiên học lễ hậu học văn”, "mồng 1 tết Cha, mồng 2 tết Mẹ, mồng 3 tết Thầy", thăm viếng Thầy Cô trong những ngày lễ lớn.

Cũng Tết năm ấy, lớp chúng tôi đã hoàn thành tờ đặc san Xuân mà Thầy đã vạch cho chúng tôi phương hướng từ đầu niên học. Chúng tôi (Tứ 3) hội họp, bàn luận, cùng làm việc chung với các bạn Tứ 6. Thầy là “cây cầu nối” cho một số học sinh trong hai lớp này có cơ hội quen biết nhau. Những chuyện tình “không tên” thời thơ dại cũng đã bắt đầu từ những buổi hội họp báo chí đó. Thầy cũng “cố vấn” cho những bạn với những ưu tư thời mới lớn. Nhớ có hôm lớp Tứ 6 qua tặng báo Xuân cho lớp Tứ 3 chúng tôi. Trưởng lớp Tứ 6 có mời trưởng ban báo chí Tứ 3 đứng lên nhận báo tặng. Khi Trưởng ban báo chí Tứ 3 đứng lên nhận báo, anh bối rối, tay run lên, làm tờ đặc san thiếu điều muốn rớt xuống đất. Tôi thấy Thầy lấy tay che miệng cười làm cả lớp cũng khúc khích theo.

Hè năm 1968, nhà tôi bị pháo kích. Gian nhà giữa và nhà bếp đầy kỷ niệm, qua một đêm,đã trở thành một đống gạch ngổn ngang. Tất cả đồ đạc còn lại đều dồn lên phòng khách. Thầy cùng 3 người bạn có đến thăm gia đình tôi vào mùa hè năm ấy. Vì là phận học trò con gái nên tôi chỉ được phép bưng trà ra mời các thầy, rồi đi ra nhà sau để ba mẹ tôi tiếp khách. Không biết câu chuyện đề tài như thế nào nhưng tôi có nghe được những tiếng cười dòn dã của các thầy và tiếng nói phóng khoáng của ba tôi. Má tôi thì chạy xuống nhà bếp tạm, bảo tôi chuẩn bị phụ bà làm cơm trưa. Nhà bếp tạm bấy giờ rất là đơn sơ với ông táo là 3 viên gạch to chụm lại, mái nhà bếp là một miếng tôn nhỏ, cắm trên 4 cây cọc khẳng khiu. Má tôi trổ tài biến chế nên bữa cơm trưa đã có đầy đủ 3 món đàng hoàng. Tôi có nhiệm vụ qua quán tạp phô kế bên nhà, mua một ít rượu đế đem về để ba tôi đãi khách. Buổi cơm trưa đạm bạc nhưng vui vẻ, giữa phòng khách hỗn độn với dấu tích của chiến tranh. Những tiếng cười tự nhiên xen giữa với các giọng nói Bắc, Trung, Nam (các thầy nói giọng Bắc, ba má tôi giọng Bình Định, còn tôi thì nửa Bình Định nửa Nam) với những khuôn mặt đỏ ửng của các thầy (vì rượu đế), tôi thấy lòng mình thật ấm cúng, tràn đầy hy vọng vào một ngày mai tươi sáng hơn...

Bẵng đi một thời gian, tôi lên đại học. Bận bịu với việc học hành, cùng vấn đề sinh kế làm cơ hội về thăm trường Ngô Quyền ít đi dần. Bạn bè cũ nghịch ngợm của tôi trong thời gian ở lớp Tứ 3 ấy, người còn người mất, cũng đã đi vào trong kỷ niệm. Tôi không có dịp gặp lại thầy Long nữa.

Rồi bốn mươi mấy năm trôi qua. Sau năm 1975, vật đổi sao dời, những cuộc đổi đời đã liên tiếp xảy ra. Nhiều khi trong giấc mơ tôi lại thấy được những ngày xưa thân ái, những hình ảnh thầy bạn cũ và trường xưa ngày nào đó vẫn hiện về như mới hôm qua. Tỉnh dậy lòng thấy ngậm ngùi và nước mắt đã đọng hai bên khóe mắt hồi nào không hay.

Mấy năm trước, tôi có công tác về Việt Nam, nhưng đi rất vội. Công việc nhiều, trọng trách nặng nề lại liên quan tới nhiều người nữa nên tôi không có được thời gian cho riêng mình. Tôi vẫn cố tìm cách để đến thăm Thầy và gia đình Thầy nhưng hai lần dự định là hai lần không thành. Thôi cũng đành hy vọng sự may mắn sẽ đến với mình lần sau vậy.

Qua những liên lạc của bạn bè, tôi được biết những học trò năm xưa của Thầy đã trưởng thành. Cũng có nhiều bạn đã thành người thiên cổ. Có người cũng đã trở thành những nhà giáo, nối tiếp con đường đi của Thầy Long ngày nào. Riêng tôi thì nhờ may mắn, đã được học hỏi thêm ở nhiều Thầy Cô mới. Có người dạy tôi ngành chuyên môn, có người dạy tôi kinh nghiệm sống. Có người rất tận tình và có người cũng chỉ phớt qua. Nhưng trong lòng tôi, Thầy Long lúc nào cũng là một Thầy Cũ và là Thầy Mới của tôi. Những lời cũ Thầy đã dạy bảo vào lúc đầu đời thời xa xưa ấy đã biến chuyển theo thời gian để làm thành những lời dạy bảo mới của Thầy, để tôi áp dụng vào đời sống của mình hằng ngày trong những hoàn cảnh mới. Thầy Long, Thầy Cũ Thầy Mới này, lúc nào cũng ở trong tâm hồn của tôi và những học trò của Thầy năm xưa.

Xin cảm ơn Thầy.

Võ Quách Thị Tường Vi - NQ K10

Trong Và Ngoài Khung Cửa Lớp