Heksen en andere vormveranderaars

Wereldwijd wordt van heksen verteld dat ze van vorm kunnen veranderen. Er zijn ongeloofelijk veel varianten mogelijk in de verhalen, maar het bekendst in West-Europa is waarschijnlijk de vrouwelijke heks die in een (zwarte) kat of een uil kan veranderen. Vaak worden dieren genoemd die 's nachts jagen, maar in principe is iedere vorm van verschijning mogelijk. De mannelijke tegenhanger van deze heks is de weerwolf.

Herodotus vermeld hoe de Grieken en Scythen zich vestigen aan de Zwarte Zee kust, daar zijn de Neuriánov de tovenaars die zich in elke vorm kunnen veranderen die ze maar willen.

De godin Ishtar verandert een herder in een wolf in het Gilgamesh-epos en in de Metamorphoses van Ovidius wordt beschreven hoe koning Lycaon menselijk vlees serveert aan een gast, die Jupiter blijkt te zijn, en door deze gast als straf in een

wolf verandert wordt.

In het Friese volksgeloof is de zevende zoon een weerwolf en Loup-garou, 18e eeuw

de zevende dochter een nachtmerrie (een mare, plaaggeest). Ook de Spaanse 'lobismuller' (wolvin) is de zevende of negende in een gezin (of geboren op kerstavond of goede

Attische lekythos, ca. 460 v.Chr. vrijdag).

Het kunnen veranderen in diervorm wordt "therianthropie" genoemd.

Weerwolf

De weerwolf is een benaming voor een man die zich kan omvormen tot een dier.

Etymologisch stamt "weer" van het Proto-Germaanse "werāz" en het Proto-Indo-Europese "wiHrós" ("vrije man" of "jager"). Germaanse cognaten zijn het Oudfriese "wer", het Oudsaksische "wer", het Oudhooggermaanse "wer", het Oudnoorse "verr" en het Gothische "waír". De Proto-Indo-Europese wortel is ook de bron van het Latijnse "vir", het Sanskriet "vīrá" (वीर), het Oudierse "fer" (Wels gŵr) en het Lithuaanse "vuras".

De letterlijke vertaling van "weerwolf" is "wolfman" en dit woord wordt ook in vele talen gebruikt.

In Noord-Europa worden vaak de wolf en de beer genoemd. In het Oosten is het vaker een kat(achtige), zie ook Heksen en katten, in Afrika wordt geloofd in mensen die zich kunnen omvormen in luipaarden, leeuwen en panters en in Azië geloofd men in mensen die in tijgers kunnen veranderen. Er worden ook wel andere dieren genoemd.

Alhoewel de weerwolf in de Europese verhalen meestal een man is, zijn er wereldwijd vormveranderaars bekend die uit zowel mannen en vrouwen bestaan. Weretiger, 1763

In het moderne in de macht van de wolfheks wordt een fles (en wolfskruid) gebruikt om de levensgeest op te sluiten. Met de lokhoorn kan iedereen die er op blaast macht over de wolven uitoefenen. Zie ook De heks en haar attributen.

Vampier

Ook de vampier kan van vorm veranderen. In de verhalen verandert de vampier vaak in een vleermuis, maar ook een hond of wolf wordt wel genoemd. Bovendien kan een vampier als een soort mist verschijnen en dit heeft veel overeenkomsen met (bepaalde types) heksen, zoals bijvoorbeeld de witte wieven.

In Europa is waarschijnlijk de aristocratische vampier, zoals graaf Dracula, het bekendst. Over de hele wereld zijn echter verhalen bekend van mannen en vrouwen die 's nachts op zoek gaan naar slachtoffers en bloed drinken of de psychische krachten van een ander gebruiken. Deze figuren vallen meestal helemaal niet op in het dagelijks leven. Soms lijken ze heel normaal en in andere gevallen komen ze juist helemaal niet in het daglicht.

's Nachts veranderen ze van vorm (een dier, een vliegend hoofd met ingewanden, een blauwe lichtbol, etc.) en gaan op zoek naar slachtoffers.

Bescherming Chonchón

Er worden wereldwijd vele verschillende manieren van bescherming gebruikt, knoflook is misschien

wel het bekendst. Het doorboren van het hart, het volstoppen van de mond of het gescheiden houden

van het hoofd en de romp na de dood is ook een beproeft middel.

Ook voor bescherming zijn enorm veel varianten mogelijk, zoals het schilderen van een zwart kruis op de deur en het verbranden van oude schoenen in de schoorsteen.

Er zijn vervolgingen en executies van weerwolven bekend uit de geschiedenis, deze zijn vergelijkbaar met de heksenvervolgingen. In tijden van grote paniek werden ook "normale" wolven gevangen en aan de galg gehangen.

Verschillende benamingen

Wereldwijd komen vele benamingen voor. Er is een lijst voor benamingen van "heksen" in het artikel Heksen in soorten en maten en een lijst voor benamingen van "vampier" in het artikel Heksen en energie, hieronder volgt een lijst met benamingen voor de "weerwolf".

Executie van "weerwolf" Peter Stump, 1589

Verschillende benamingen voor weerwolf