Nepnieuws

Wat is nepnieuws?

Nepnieuws is misleidende informatie die wordt verspreid om geld te verdienen of om de publieke opinie te beïnvloeden.

Voorbeelden van nepnieuws:

Na de Amerikaanse verkiezingen van 2016 kregen Google, Twitter en Facebook het verwijt dat ze nepnieuws de vrije loop hadden gelaten. Door die verkeerde informatie zouden de Amerikanen hun stem hebben laten beïnvloeden en kon Donald Trump president worden.

Een van die nepberichten ging over de prominente rol van Hillary Clinton in een pedofielennetwerk. Het netwerk zou gerund worden vanuit een lokale pizzeria in Washington. Het leidde tot een schietpartij in de pizzeria. De schutter wilde controleren of er kinderen werden vastgehouden als seksslaven.

We noemen dit ook wel desinformatie; nieuws dat bedoeld is om iemand bewust in diskrediet te brengen.

Voorbeeld van nepnieuws:

HOAX: Hartaanval overleven door te hoesten?

Een hartaanval is levensbedreigend. De bloedcirculatie in het lichaam stopt en je verliest het bewustzijn. Volgens een anonieme 'cardioloog' kun je de situatie overleven door diep te hoesten: dit zou de bloedcirculatie in stand houden. Volgens de Hartstichting is dat een fabeltje.

Bewering: je kunt een hartaanval in je eentje overleven door diep te hoesten

Oordeel: onwaar

Bron van de bewering:

Volgens clickbaitsite VoorspoedigLeven kun je een hartaanval overleven wanneer je alleen bent door te hoesten. Bron? Een Facebookbericht uit 2013, niet van een arts of medische instelling, maar van iemand die online onderdelen verkoopt voor huishoudelijke apparaten. Zijn advies is al 147.000 keer gedeeld.

Volgens het bericht zou dit advies je leven kunnen redden, maar is dat wel zo?

Waarom klopt dit niet?

Deze factcheck is een uitstekend voorbeeld van de kracht van Google. Internetgebruikers kunnen in dit geval eenvoudig een eigen factcheck uitvoeren: we zoeken via Google naar ‘hartaanval hoesten’. Het eerste resultaat dat we tegenkomen is een pagina van de Hartstichting. Een betrouwbaarder bron op dit gebied is er bijna niet.

De titel van de pagina luidt: “Fabel over hoesten bij hartstilstand en hartinfarct”. De Hartstichting vertelt het volgende:

“Hoesten helpt niet om een hartstilstand of een hartinfarct te voorkomen. Dit bericht wordt al jaren verspreid. Maar dit is niet waar.”

Het beste advies? Direct 112 bellen, en zo rustig mogelijk blijven.

Een hartaanval is levensbedreigend. Het idee dat hier zo’n simpele oplossing voor is zou wantrouwen moeten wekken. Als de bovenstaande lezers van het fabeltje de twee woorden (hartaanval + hoesten) gegoogled hadden konden ze het roekeloze en ondeskundige advies negeren.

Oorsprong van het verhaal:

De Hartstichting weet ook waar het verhaal waarschijnlijk vandaan komt:

“Cardiologen passen de zogenaamde hoesttherapie weleens toe. Bijvoorbeeld tijdens een hartkatheterisatie of dotterbehandeling. Als de arts ernstige hartritmestoornissen ziet ontstaan op de monitor dan krijgt de patiënt de opdracht te hoesten. Bij hoesten ontstaat een drukverhoging in de borstkas. Hierdoor verbetert de bloedstroom en kan een hartstilstand worden voorkomen. Als hoesten in die situatie niet helpt wordt er direct gedefibrilleerd.”

Er zijn dus wel situaties zijn waarin een hoesttechniek wordt toegepast. Maar het grote verschil: In de voorbeelden (hartkatheterisatie en dotterbehandeling) is er sprake van een behandeling in het bijzijn van artsen.

Bekijk ook de herkenningskaart van de Hartstichting om een hartaanval te herkennen en om te weten hoe je moet handelen.

(bron: http://nieuwscheckers.nl)

Bekijk ook de volgende filmpjes:

Extra: