Саўгас "Завалочыцы" - лепшы ў раёне ў 50-60 гады

Як толькі вёска і саўгас былі вызвалены ад захопнікаў, людзі пачалі аднаўляць разбураную гаспадарку. Акупантамі была знішчана жывёла, сельскагаспадарчая тэхніка, разбураны сельскагаспадарчыя пабудовы і жылыя дамы. Зноў для нашых людзей пачаліся надзвычай цяжкія працоўныя гады. Саўгас быў адноўлены, пабудавалі свой маслазавод. Як і ў даваенны перыяд, у саўгасе змянілася многа кіраўнікоў. Гэты факт сведчыць аб тым, што надзвычай цяжка было працаваць у тых умовах як простым людзям, так і кіраўнікам.
Пасля вайны па-ранейшаму ў саўгасе адзін кіраўнік змяняў другога, але гаспадарка развівалася. Была наладжана вытворчасць мяса і малака, вырошчвалася і прадавалася вялікая колькасць садавіны і гародніны, будаваліся новыя жывёлагадоўчыя памяшканні і жылыя дамы, адкрыта свая хлебапякарня. Саўгас рос і ўмаўваў свае пазіцыі. З’явіліся бібліятэка, швейная майстэрня, цырульня, адкрыўся свой радыёвузел, затым у Завалочыцы прыйшла электрычнасць, і ў людзей пачалі з’яўляцца першыя тэлевізары. Школа з пачатковай перарасла ў сямігодку, а потым і ў сярэднюю.
Свой радок у гісторыю ўпісалі пяцідзесятыя гады, калі да "Завалочыц" далучылі саўгасы "Сіманавічы", "Гарадоцкі", "Барысаўчанскі", "Вільчанскі", "Макавіцкі" і "Калюжанскі". Атрымалася вельмі буйная гаспадарка, у якую ўваходзіла 25 вёсак і было створана 25 брыгад. Землі расцягнуліся на 60 кіламетраў. Кіраваць было складана, але дзякуючы такім кіраўнікам як Ігнат Дзяўга, Ніл Шембель, Фёдар Іванчук, Міхаіл Блахін гаспадарка ў 1954 годзе атрымлівае Дыплом I ступені Выставы дасягненняў народнай гаспадаркі СССР за ўраджай ячменю і карняплодаў.

У 1966 годзе была пабудавана двухпавярховая школа, адкрыты помнік загінуўшым воінам, ўзведзены новы будынак Дома культуры. У сямідзясятых гадах быў пабудаваы будынак сельскага савета, якім размясціліся пошта і ашчадная каса.
У васьмідзесятых гадах адкрыўся Музей баявой і працоўнай славы, пабудавана новае памяшканне амбулаторыі.
За ўсе гады свайго развіцця саўгас "Завалочыцы" перажываў уздымы і спады. Уваходзіў у лік лепшых не толькі ў раёне, але і вобласці.
У дзевяностых гадах было закончана будаўніцтва катэджаў для перасяленцаў з Чарнобыльскай зоны.
Дзевяностыя гады – гэта яшчэ і гады распаду Савецкага Саюза. У снежні 1991 года вялікая краіна пад назвай СССР перастала існаваць. А гэта ўжо новая старонка ў гісторыі Беларусі і, безумоўна, нашай вёскі.
Пасля 1990 года ў краіне складаецца эканамічная сітуацыя, якая негатыўна адбілася і на развіцці сельскай гаспадаркі. Такія палітычныя змены не пайшлі на карысць вёсцы. Саўгас паступова страчваў сваю былую славу, людзей у вёсцы станавілася ўсё менш, бо моладзь не хацела заставацца ў неперспектыўнай вёсцы, з году ў год памяншалася і колькасць вучняў у школе. Не стала Музея баявой і працоўнай славы, які меў каласальнае значэнне для мясцовых жыхароў, бо быў тым сувязным, які падтрымлівае сувязь паміж пакаленнямі. Са знікненнем музея вялікая частка мясцовай гісторыі страціла сваё першароднае значэнне, бо экспанаты, якія апынуліся у Глускім гісторыка-краязнаўчым музеі, цяпер, з’яўляюцца “чужымі” для яго наведвальнікаў. Засталася толькі маленькая крупіначка ў выглядзе музейнага пакоя… У 2000 годзе, калі дырэктарскі пост пакінуў апошні, стабільна працаваўшы дырэктар Я.Б. Адаменка, саўгас цалкам здаў пазіцыі. З разраду прыбытковых перайшоў у стратныя, а ў 2015 годзе быў ліквідаваны. Яго землі адышлі да ААТ "Эксперыментальная база Глуск".
У 2010 годзе вёска набыла статус аграгарадка. Яе паднавілі: былі зроблены капітальныя рамонты ў сельскім савеце, школе, Доме культуры і амбулаторыі, падрамантавалі мемарыяльны комплекс, па цэнтральнай вуліцы аграгарадка праклалі тратуар і інш. Аднак на гэты момант у аграгарадку ўжо не стала таго, што было зроблена і дасягнута ў пасляваенныя гады савецкага перыяду. Працуюць сельскі савет, школа, амбулаторыя, пошта і адзяленне "Беларусбанка", Дом культуры, бібліятэка, два магазіны (дзяржаўны і прыватны). Маецца пажарны пункт.
Выпрабаванне часам пакуль толькі прайшлі векавыя будынкі вінакурні Жылінскага ды будынак дома памешчыка Гатоўскага, але і іх, відаць, чакае не вельмі шчасны лёс!