Thai nghén
(Ác trở)
Thai nghén (Ác trở) là hiện tượng Nôn mửa thường xảy ra trong 3 tháng đầu khi có thai
Nguyên nhân do thai khí nghịch lên vị mất chức năng hoá giáng
Y học cổ truyền phân loại triệu chứng và phương pháp điều trị như sau:
1. Tỳ vị hư nhược
Triệu chứng: Có thai, người mệt mỏi, tinh thần ủ rũ, ngai nói, miệng nhạt ăn không được hay ăn vào lại nôn ra, bụng đầy trướng ưa xoa nắn, đại tiện lỏng, chân tay lạnh, rêu lưỡi trắng, mạch trầm nhược hoặc thiên về hàn
mạch trầm trì
Phép trị: Kiện tỳ hoà vị
Bài thuốc: Hương sa lục quân tử gia giảm: Đảng sâm, bạch linh, bạch truật, trần bì, bán hạ, mộc hương, sa nhân, hoài sơn, sơn tra, ý dỹ, mạch nha, sinh khương, đại táo
Hoặc bài: Sâm linh bạch truật tán gia giảm: Đảng sâm, Hoàng kỳ, Bạch linh, Bạch truật, Cát cánh, Bán hạ, Cam thảo, đại táo
2. Can vị không điều hoà (Khí uất)
Triệu chứng: Có thai nôn mửa ra nước trong, miệng đắng, dạ dày đau tức lan sang mạng sườn, bụng trướng ddầy, sôi bụng, ợ hơi, ợ chua, thở dài, tinh thần uất ức không thư thái, hay cáu gắt, đầu căng nặng đau, sắc mặt xanh xám, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch huyền hoạt
Phép trị: Sơ can hoà vị
Bài thuốc Ức can hoà vị ẩm: Tô diệp, hoàng liên, trần bì, trúc nhự, bán hạ
Hoặc bài Tiêu dao tán gia giảm: Bạch linh, bạch truật, bạch thược, sài hồ, Đương quy, Sa nhân, ô dược, hậu phác
Hoặc bài Tiểu sài hồ thang gia giảm: Sài hồ, hoàng cầm, sa sâm, bán hạ, bạch truật, sinh khương, đại táo, cam thảo
3. Đàm ẩm
Triệu chứng: Có thai nôn mửa ra cả nước rãi, mình mẩy nặng nề chân tay mỏi, miệng nhạt không muốn ăn. mạch hoạt
Phép trị: Trừ đàm giáng nghịch
Bài thuốc: Trần bì, bán hạ, trúc nhự, bạch truật, mạch nha, ý dỹ, phục linh, hoàng liên, sa nhân
4. Khí huyết không điều hoà
Triệu chứng: Có thai người mệt mỏi hao mắt chóng mặt, nôn mửa, không muốn ăn, gai rét
Phép trị: Điều hoà khí huyết
Bài thuốc: Quế chi, hoàng kỳ, bạch thược, sinh khương, đại táo, cam thảo
Lưu ý: Điều trị thai nghén cần lưu ý thể trạng để bồi bổ cùng an thai, tránh dùng các thuốc hoạt huyết, hành khí mạnh
Bệnh thai nghén:
Là trạng thái đàn bà có thai mà cơ thể bị phù thũng. Sách phụ khoa còn gọi là Tử Khí, Tử Thủng, Tử Mãn, Quỷ Cước, Sô Cước, Nhâm Thần Thủng Trướng. Theo sách ‘Y Tông Kim Giám’
~~//~~
Trong khi có thai, có các dấu hiệu thai động không yên như đau bụng dưới, mỏi thắt lưng, hoặc thai kích ngược lên trên, hoặc thai sa thấp xuống dưới, hoặc âm đạo có thể ra ít dịch mầu hồng nhạt hoặc ra vài giọt máu thì gọi là động thai, bào trở
~~//~~
Có thai mới khoảng 2-3 tháng, thai chưa hoàn chỉnh mà đã bị đẩy ra gọi là Truỵ thai (Sẩy thai).