Stopghluaiseacht 

  

Pleananna ceachta bunaithe ar cheardlann leis an tealaíontóir  Leanne Mullen, agus an teolaí  Mark OCallaghan


Sa cheardlann, foghlaimíonn na rannpháirtithe faoi airíonna uisce, éifeacht an uisce ar gheolaíocht agus aeráid (Sreabhadh agus Foirm: Conas a idirghníomhaíonn uisce le cré, ag múnlú agus ag iompar ábhair eile). Cén chaoi a bhfuil uisce riachtanach don bheatha ar fad, agus conas a theastaíonn uainn agus ar féidir linn beatha agus gnáthóga uisceach a chosaint. Déantar pléigh ar scéalta éagsúla a bhaineann le huisce agus déanfar machnamh orthu i bhfoirmeacha éagsúla turgnamhacha. 

Torthaí Foghlamtha
Faoi dheireadh na gníomhaíochta seo, áit a gcruthóidh mic léinn beochan stad-ghluaisne (stop motion) spreagúil faoi uisce, beidh scileanna luachmhara faighte acu i bpleanáil, cruthaitheacht agus táirgeadh meán digiteach. Ina theannta sin, cothóidh na gníomhaíochtaí seo tuiscint níos doimhne ar thábhacht an uisce ar an domhan. Beidh daltaí in ann: 

 

 

 

Plean ceachta 

Tá uisce riachtanach don saol agus is féidir leis athrú go foirmeacha éagsúla agus bogadh ar bhealaí éagsúla rud a fhágann gur cuid suimiúil agus tábhachtach dár saol é. 

  

 

Uisce leachtach: Seo an rud a smaoinímid ar de ghnáth nuair a chloisimid an focal "uisce." Is é seo an t-uisce a ólann muid, a shnámhaimid ann agus a fheicimid i lochanna, aibhneacha agus sna aigéin. Is féidir leis a bheith gan dath cosúil le gloine uisce, nó is féidir dathanna a bheith ann, mar atá i lochán. Oighear: Nuair a éiríonn uisce an-fhuar, athraíonn sé isteach go dtí oighear. Is uisce soladach é oighear. Smaoinigh ar na ciúbanna oighir i do reoiteoir nó ar an oighear ar lochán reoite. Tá sé crua agus fuar, agus is féidir leat fiú scátáil air! Gal uisce: Nuair a éiríonn uisce an-te, athraíonn sé isteach i rud nach féidir linn a fheiceáil ar a dtugtar gal uisce. Is é seo cáithníní bídeacha dofheicthe uisce atá ar snámh san aer. Tá seans go bhfeicfeá gal uisce agus tú ag análú amach ar lá fuar. 

 

  

Déan mapa meabhrach de réir mar a luann na mic léinn gnéithe éagsúla sreabhadh. Is sruthanna móra uisce iad aibhneacha a bhíonn ag sreabhadh leo. Tosaíonn siad in áiteanna arda cosúil le sléibhte agus sreabhann siad le fána go dtí áiteanna níos ísle cosúil le gleannta agus ar deireadh thiar, isteach san fharraige. Tá seans go bhfaca tú abhainn ag sreabhadh i do cheantar féin nó fiú i bpictiúirí. Is leaganacha níos lú d'aibhneacha iad sruthanna. Sreabhann siad tríd an talamh agus uaireanta is féidir leat iad a fháil i bhforaoisí nó i bpáirceanna. Is féidir leat go leor spraoi a bheith agat agus tú ag déanamh iniúchadh ar sruth! Nuair a thiteann uisce ón spéir tugtar báisteach ar. Nuair a éiríonn na scamaill trom le huisce, scaoileann siad braonacha báistí. Tá báisteach riachtanach do phlandaí, d'ainmhithe agus don chine daonna. Easanna: Uaireanta, nuair a ritheann abhainn nó sruthán le fána thar píosa talamh, déantar eas. Tá easanna go hálainn agus déanann siad fuaim mhór splaiseáil nuair a thiteann an t-uisce síos. Locháin: Nuair a thiteann an bháisteach is féidir leis an tuisce bailiú i mbáisíní beaga éadomhain ar an talamh. Locháin a thugtar orthu seo. Tá seans maith gur léim tú isteach i locháin agus tú ag súgradh taobh amuigh tar éis an bháisteach agus tú nios óige! Tonnta aigéin: Is corp ollmhór sáile é an t-aigéan agus tá tonnta ann a leanann orthu ag gluaiseacht. An ghaoth ag séideadh ar dhromchla an uisce is cúis leis na tonnta seo. Is féidir leat féachaint ar thonnta agus tú ag an trá!