Gréasán na Beatha
Ceacht bunaithe ar cheardlann leis an tealaíontóir Greta Kardi, agus an teolaí Darius Ryliškis
Torthaí foghlama
Tá sé mar aidhm ag an tionscadal seo mothúcháin freagrachta i leith na timpeallachta a fhorbairt i ndaltaí agus go léireoidh siad a dtiomantas do chaomhnú na bithéagsúlachta agus gréasán na beatha trína n-ealaín talún agus trína ngníomhartha ina bpobal. Ag deireadh an tionscadal beidh rannpháirtithe in ann:
Bithéagsúlacht a shainmhíniú mar éagsúlacht na beatha ar an domhan agus míniú cé chomh tábhachtach is atá sé chun éiceachórais shláintiúla a chothabháil.
Éiceachórais a shainaithint: Beidh daltaí in ann éiceachórais éagsúla a aithint agus cur síos a dhéanamh orthu agus tuiscint a fháil ar an gcaoi a gcuireann an bhithéagsúlacht lena sláinte.
Machnamh a dhéanamh ar idirnascthacht ar an domhan bunaithe ar choincheap "gréasán na beatha" agus aithint go bhfuil gach orgánach beo idirnasctha agus ag brath ar a chéile le maireachtáil.
Ealaín talún a chruthú le téamaí bithéagsúlachta: ag baint úsáide as ábhair nádúrtha, ag comhtháthú gnéithe a léiríonn gréasán na beatha i dtaca le hidirnascadh na beatha.
Suiteán a chruthú ag obair le áireamh comhréireachta agus scálú a chleachtadh.
Comhoibriú agus cumarsáid: Oibreoidh daltaí i bhfoirne chun suiteálacha ealaíne talún a phleanáil agus a chruthú, ag cothú obair foirne agus scileanna cumarsáide.
Machnamh a dhéanamh ar an tionchar: Tar éis dóibh a suiteálacha ealaíne talún a chríochnú, déanfaidh na daltaí machnamh ar an gcaoi a léiríonn a gcuid saothair ealaíne tábhacht na bithéagsúlachta agus idirspleáchas na n-orgánach beo.
Machnamh ar áilleacht an dúlra: Gheobhaidh na daltaí léirthuiscint níos doimhne ar áilleacht agus ar chastacht an dúlra trína gcuid saothar ealaíne talún agus tuigfidh siad ról na healaíne i dteachtaireachtaí éiceolaíochta a chur in iúl.
Plean ceachta
Mínigh coincheap na bithéagsúlachta agus tabhair samplaí trí eochracha dé-ómóis a thabhairt isteach do phlandaí agus crainn éagsúla.
Mínigh Gréasán na Beatha
Is féidir linn a shamhlú go bhfuil an domhan cosúil le puzal ollmhór, agus go bhfuil gach rud beo cosúil le na héin, duilleoga, agus péisteanna mar phíosa den phuzal sin. Anois, déanaimis labhairt faoi conas a luíonn siad go léir le chéile. Bíonn duilleoga ag gníomhú cosúil le painéil ghréine le haghaidh plandaí. Úsáideann siad solas na gréine chun bia a dhéanamh don phlanda trí phróiseas ar a dtugtar fótaisintéis. Tá an bia seo an-tábhachtach mar go soláthraíonn sé fuinneamh, ní hamháin don phlanda, ach freisin do go leor créatúir eile, feithidí agus ainmhithe ina measc. Scaoileann duilleoga ocsaigin isteach san aer freisin, rud nach mór dúinn a análú. Mar sin, tá duilleoga cosúil leis na príomhchócaire inár bpuzal, ag déanamh bia agus ocsaigin do gach duine.
Is créatúir bheaga ach cumhachtacha iad péisteanna a chónaíonn faoin talamh. Is maith leo duilleoga marbha agus ábhair phlandaí eile a ithe. Agus iad ag ithe na rudaí seo, bristear síos ina bpíosaí beaga iad, ar nós múirín a dhéanamh. Cuidíonn sé seo leis an ithir a dhéanamh níos sláintiúla agus níos fearr chun go bhfásfaidh plandaí. Mar sin, tá péisteanna cosúil le garraíodóirí inar bpuzal, ag tabhairt aire don ithir.
Is créatúir iontacha iad éin a eitlíonn thart agus a chanann amhráin áille. Caithfidh siad ithe chun fanacht láidir agus sláintiúil. Cad a itheann siad? Is maith le roinnt éin síolta agus torthaí a ithe agus is maith le cuid eile feithidí agus péisteanna a ithe. Mar sin, imríonn éin ról speisialta inár bpuzal trí cabhrú le líon na feithidí agus péisteanna sa chomhshaol a rialú. Anois, seo an áit a dtagann "gréasán na beatha" isteach: Itheann éin péisteanna, agus uaireanta itheann siad feithidí a itheann duilleoga. Soláthraíonn duilleoga bia d'fheithidí agus d'ainmhithe. Is maith le na héin roinnt dóibh siúd a ithe chomh maith! Cuidíonn péisteanna an ithir a fheabhsú do phlandaí, na cinn a sholáthraíonn duilleoga ina measc. Má tá cuid amháin den bpuzal in easnamh nó má tá aon míchothromaíocht i gceist, d’fhéadfaidh sé dul i bhfeidhm ar gach rud eile. Sin an fáth go bhfuil sé tábhachtach aire a thabhairt dár dtimpeallacht agus a chinntiú go n-oireann na míreanna go léir den bpuzal le chéile i gceart, ionas gur féidir le gréasán na beatha leanúint ar aghaidh ag sníomh!
Mínigh tábhacht na héagsúlachta laistigh de speiceas. Cuidíonn sé leis an speiceas maireachtáil, fanacht sláintiúil, oiriúnú d'athruithe agus coimeádann sé ár saol nádúrtha álainn agus cothrom díreach cosúil le pictiúr ildaite!
Téigh ag siúl le foghlaimeoirí agus bailigh duilleoga éagsúla. Bain úsáid as na heochracha diceatómach chun plandaí agus crainn éagsúla a rangú. Déanann na foghlaimeoirí anailís ar na duilleoga agus aimsíonn siad a n-ainmneacha. Cruthaíonn siad sreabhchairt déchosach ag baint as eochracha déchosúla chun na duilleoga crainn éagsúla a rangú.
Cuir an t-ealaíontóir Greta Kardi i láthair agus a cuid modhanna oibre.
Roinntear na daltaí i dtrí ghrúpa a dhéanann machnamh ar chodanna éagsúla de chrann na beatha. Piocann an chéad grúpa daltaí an cineáil duilleog le bheith ag obair leis. Roghnaíonn grúpa a dó inveirteabrach a chónaíonn ar an duilleog. Roghnaíonn an triú grúpa éan beag a itheann an inveirteabrach. Déanann siad sceitse ar ghrafpháipéar.
Déantar gob na bioráin grill a thumadh isteach i bpéint atá neamhdhíobhálach don chomhshaol (i.e. péint cailc). Is féidir leat oibriú le bataí adhmaid a fhaightear sa nádúr freisin. Caithfear iad a ghearradh síos go dtí an méid céanna.
Is é an chéad chéim eile ná suíomh maith a aimsiú don suiteáil. Tá sé úsáideach a bheith ag obair le spás a chlaonfaidh ionas gur féidir leat an tsuiteáil iomlán a fheiceáil i bhfad uaidh. Déan gach eilimint chomh mór agus is féidir leat.
Socraíonn na foghlaimeoirí cé chomh mór is atá siad ag iarraidh an pictiúr a mhéadú. Leagan siad na sreangáin síos ag déanamh macasamhlú ar an grafpháipéar leis an sceitse. Is é an chéad chéim ná liníocht a dhéanamh le bataí leibhéalta. Ansin brúitear na bioráin síos isteach san ithir (foghlaimíonn na mic léinn faoi áireamh comhréireachta agus cleachtann siad scálaithe).
Nuair a bheidh na suiteálacha go léir críochnaithe pléann na foghlaimeoirí an tábhacht a bhaineann le timthriall na beatha agus cad is féidir a dhéanamh chun bithéagsúlacht a athbhunú agus cad is féidir leo a dhéanamh chun cur leis an inbhuanaitheacht.