Σύνοψη Ιστορίας Μενδενίτσας Ι
Σύνοψη Ιστορίας Μενδενίτσας Ι
της Πρωτοβουλίας για την Ανάδειξη της Ιστορίας της Μενδενίτσας
της Πρωτοβουλίας για την Ανάδειξη της Ιστορίας της Μενδενίτσας
Η ιστορία της Μενδενίτσας χάνεται στα βάθη των χρόνων. Η θέση της στην ιστορία καθορίστηκε από την οχυρή της τοποθεσία, τη γειτνίασή της με τις φημισμένες από τους αρχαίους χρόνους Θερμοπύλες, και του ρόλου της στα σημαντικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην ιστορική αυτή περιοχή διαμέσου των αιώνων.
Η ιστορία της Μενδενίτσας χάνεται στα βάθη των χρόνων. Η θέση της στην ιστορία καθορίστηκε από την οχυρή της τοποθεσία, τη γειτνίασή της με τις φημισμένες από τους αρχαίους χρόνους Θερμοπύλες, και του ρόλου της στα σημαντικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην ιστορική αυτή περιοχή διαμέσου των αιώνων.
Αρχαιότητα. Οι ογκόλιθοι του μεσαιωνικού κάστρου της Μενδενίτσας δείχνουν ότι εδώ βρισκόταν μία από τις πλέον οχυρές και σημαντικές πόλεις της αρχαίας Επικνημίδιας Λοκρίδας. Σύμφωνα με την Ιλιάδα και τις ύστερες μαρτυρίες του αρχαίου γεωγράφου Στράβωνος (67 π.Χ – 23 μ.Χ.) και ερμηνείες ιστορικών, πιθανολογείται (αλλά δεν επιβεβαιώνεται) ότι η σημερινή Μενδενίτσα βρίσκεται στη θέση της αρχαίας Λοκρικής πόλης Τάρφης, η οποία έλαβε μέρος στον Τρωϊκό πόλεμο. Την ομηρική Τάρφη, εικάζεται ότι την διαδέχτηκε η ελληνιστική Λοκρική πόλη Φαρύγαι, που ήταν γνωστή για το Ιερό της Φαρυγαίας Ήρας. Ενώ οι αρχαίοι οικισμοί στη θέση της Μενδενίτσας φαίνεται ότι επέζησαν διαμέσου των Ρωμαϊκών και Βυζαντινών χρόνων, οι ιστορικές μαρτυρίες γι αυτούς είναι λιγοστές. Εκτός ενός αρχαίου τάφου που αποκαλύφθηκε τυχαία, δεν έχουν υπάρξει ανασκαφές που θα μπορούσαν να αναδείξουν περισσότερα στοιχεία για την αρχαία κληρονομιά της Μενδενίτσας. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η αρχαιολόγος Φανουρία Δακορώνια (που απεβίωσε πρόσφατα, τον Αύγουστο του 2020), "η ιστορία της Μενδενίτσας μένει ακόμη να ανακαλυφθεί".
Αρχαιότητα. Οι ογκόλιθοι του μεσαιωνικού κάστρου της Μενδενίτσας δείχνουν ότι εδώ βρισκόταν μία από τις πλέον οχυρές και σημαντικές πόλεις της αρχαίας Επικνημίδιας Λοκρίδας. Σύμφωνα με την Ιλιάδα και τις ύστερες μαρτυρίες του αρχαίου γεωγράφου Στράβωνος (67 π.Χ – 23 μ.Χ.) και ερμηνείες ιστορικών, πιθανολογείται (αλλά δεν επιβεβαιώνεται) ότι η σημερινή Μενδενίτσα βρίσκεται στη θέση της αρχαίας Λοκρικής πόλης Τάρφης, η οποία έλαβε μέρος στον Τρωϊκό πόλεμο. Την ομηρική Τάρφη, εικάζεται ότι την διαδέχτηκε η ελληνιστική Λοκρική πόλη Φαρύγαι, που ήταν γνωστή για το Ιερό της Φαρυγαίας Ήρας. Ενώ οι αρχαίοι οικισμοί στη θέση της Μενδενίτσας φαίνεται ότι επέζησαν διαμέσου των Ρωμαϊκών και Βυζαντινών χρόνων, οι ιστορικές μαρτυρίες γι αυτούς είναι λιγοστές. Εκτός ενός αρχαίου τάφου που αποκαλύφθηκε τυχαία, δεν έχουν υπάρξει ανασκαφές που θα μπορούσαν να αναδείξουν περισσότερα στοιχεία για την αρχαία κληρονομιά της Μενδενίτσας. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η αρχαιολόγος Φανουρία Δακορώνια (που απεβίωσε πρόσφατα, τον Αύγουστο του 2020), "η ιστορία της Μενδενίτσας μένει ακόμη να ανακαλυφθεί".
Φραγκοκρατία. Η πλέον γνωστή περίοδος της ιστορίας της Μενδενίτσας συνδέεται με τη Φραγκοκρατία, η οποία επικράτησε μερικώς στην Ελλάδα μετά τη πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1204. Τότε χτίστηκε το μεσαιωνικό κάστρο της Μενδενίτσας (Budonitza), η οποία έγινε πρωτεύουσα Φράγκικης Μαρκιωνίας. Η Μαρκιωνία Μενδενίτσας που ήκμασε για δύο αιώνες, περιελάμβανε τη Λοκρίδα όπως και, κατά καιρούς, μέρη της Φωκίδας και Εύβοιας, ενώ φιλοξενούσε και έδρα Λατινικής Επισκοπής. Στη Μενδενίτσα ηγεμόνευσαν δυο δυναστείες Ιταλών ευγενών: αρχικά οι Pallavicini και μετέπειτα οι Zorzi. Το τέλος της Μαρκιωνίας ήλθε με τη πτώση του κάστρου της από τους Οθωμανούς το 1414.
Φραγκοκρατία. Η πλέον γνωστή περίοδος της ιστορίας της Μενδενίτσας συνδέεται με τη Φραγκοκρατία, η οποία επικράτησε μερικώς στην Ελλάδα μετά τη πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1204. Τότε χτίστηκε το μεσαιωνικό κάστρο της Μενδενίτσας (Budonitza), η οποία έγινε πρωτεύουσα Φράγκικης Μαρκιωνίας. Η Μαρκιωνία Μενδενίτσας που ήκμασε για δύο αιώνες, περιελάμβανε τη Λοκρίδα όπως και, κατά καιρούς, μέρη της Φωκίδας και Εύβοιας, ενώ φιλοξενούσε και έδρα Λατινικής Επισκοπής. Στη Μενδενίτσα ηγεμόνευσαν δυο δυναστείες Ιταλών ευγενών: αρχικά οι Pallavicini και μετέπειτα οι Zorzi. Το τέλος της Μαρκιωνίας ήλθε με τη πτώση του κάστρου της από τους Οθωμανούς το 1414.
