Σημαντικά ιστορικά συμβάντα που αφορούν τη Μενδενίτσα μετά την εθνική απελευθέρωση και μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα δεν έχουν καταγραφεί, εκτός από το περιηγητικό ενδιαφέρον για το κάστρο της, π.χ., δείτε τις παραπάνω απεικονίσεις, το 1843 και το 1887. Σύμφωνα με τον ιστορικό ερευνητή Γ. Τόλια (δείτε άρθρο του ΕΔΩ), μετά την απελευθέρωση το 1830: «Οι περιοχές της Λοκρίδας θα ακολουθήσουν τις τύχες του ελληνικού κράτους, και τίποτε η σχεδόν τίποτε δεν θα ταράξει την επαρχιακή τους ηρεμία. Οι λιγοστές αρχαιότητες και μνημεία της περιοχής δεν προσέλκυσαν σημαντικούς επισκέπτες και περιηγητές κατά τους ρομαντικούς χρόνους. Εξαίρεση αποτέλεσε το κάστρο της Μενδενίτσας, λόγω της ρομαντικής στροφής της δυτικής αρχαιολογίας προς τη μελέτη των μεσαιωνικών μνημείων. Μόνο οι σεισμοί και οι τραγικές συνέπειές τους θα φέρνουν τη Λοκρίδα στο προσκήνιο, ιδίως ο μεγάλος σεισμός του 1894 που κατέστρεψε την Αταλάντη και προκάλεσε σοβαρές ζημιές στην ευρύτερη περιοχή».

Με την ανάπτυξη των οικισμών και συγκοινωνιών στις πεδινές περιοχές της Λοκρίδας, η Μενδενίτσα χάνει σταδιακά τη στρατηγική και κεντρική της σημασία. Παραμένει όμως για χρόνια ένα κεντρικό κεφαλοχώρι της περιοχής με σημαντική τοπική δραστηριότητα, έχοντας παρακαταθήκη την μακρά ιστορία του.   

Σχετικά με την έξαρση της ληστείας στην ύπαιθρο μετά την απελευθέρωση υπάρχουν δύο συμβάντα που αξίζει να αναφερθούν επειδή συνδέονται και με τη Μενδενίτσα. Το πρώτο έλαβε χώρα το 1831, όταν στη Ρούμελη η ληστεία πήρε μεγάλες διαστάσεις. Τότε στη περιοχή της Φθιώτιδας έδρασε η πολυμελής συμμορία του αρχιληστή Καρατάσου, οπλαρχηγού του 1821. Μεταξύ άλλων τόπων, ο Καρατάσος κατέλαβε και τη Μενδενίτσα όπου έκανε στρατολογήσεις, ενώ τη χρησιμοποίησε και σαν βάση επιδρομών στη περιοχή, μέχρι που παγιδεύτηκε και εξουδετερώθηκε από τις κυβερνητικές δυνάμεις στο Παληοχώρι Δωρίδας. Το δεύτερο συμβάν, αφορά την εξέγερση κατά της κυβέρνησης από δυσαρεστημένους αξιωματικούς που ξέσπασε στη Θεσσαλία το 1848. Στη συνέχεια, η ομάδα αυτή έδρασε υπό μορφή ληστοσυμμορίας στη κεντρική Ρούμελη, κυρίως στη Φθιώτιδα. Αναφέρεται ότι τότε κυβερνητικός στρατός εγκαταστάθηκε στη Μενδενίτσα με σκοπό τη καταστολή της ανταρσίας. Σύμφωνα με την "Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας" του Γ. Κορδάτου, η εφημερίδα "Αιών" της 15ης Απριλίου 1848, κάνοντας τον απολογισμό των συνεπειών της ανταρσίας έγραφε: "Αί επαρχείαι της Λαμίας και Υπάτης υπέστησαν μέγαν αφανισμόν, ουδέ ν' αναλάβωσι δύνανται μετά τρία έτη. Αί της Αμφίσσης, Λιδωρικίου, Αταλάντης, Λεβαδείας και Βουδουνίτσας έρχονται δευτερεύουσαι". Είναι ενδιαφέρον ότι το 1848 γίνεται αναφορά σε Επαρχία Μενδενίτσας, ενώ η έδρα της είχε αφαιρεθεί από τη Μενδενίτσα με βασιλικό διάταγμα το 1833.  

Πληθυσμιακές απογραφές δείχνουν ότι το έτος 1889 η Μενδενίτσα επί συνόλου 642 κατοίκων έχει 324 άνδρες και 318 γυναίκες, ενώ το έτος 1896 έχει 438 άνδρες και 421 γυναίκες, σύνολο 859 κατοίκων. Δηλαδή, περί τη τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα υπήρξε σημαντική ετήσια πληθυσμιακή αύξηση της τάξης του 5%.

Η διοικητική διαίρεση του Νεοελληνικού κράτους υπόκειται σε συχνές αλλαγές οι οποίες μερικές φορές δεν τηρούνται λόγω οργανωτικών αδυναμίων του κράτους αλλά και τοπικιστικών πολιτικών πιέσεων. Μια περιγραφή των διοικητικών μεταβολών της Μενδενίτσας μετά την απελευθέρωση έχει διερευνηθεί και δίνεται από τη Μαρία Λάμπρου στο Βιβλίο της «Μενδενίτσα – Η Αμυντήριος Έπαυλις», 2013.  Επίσης αυτοδιοικητικά στοιχεία δίνονται στο ιστολόγιο "Αμφικτύων"στην εργασία «Από τη Μενδενίτσα Λοκρίδας, μετανάστες στην Αμερική (1904-1920)», δείτε ΕΔΩ.  Η ακόλουθη λίστα των αυτοδιοικητικών μεταβολών βασίστηκε στις δύο παραπάνω αναφορές, και παρέχεται εδώ, με κάποια επιφύλαξη για τυχόν ανακρίβειες στις ημερομηνίες (καθόσον κάποιες από αυτές δεν συμφωνούσαν στις δύο παραπάνω πηγές). Αξιόπιστες πληροφορίες βρέθηκαν στην ιστοσελιδα της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, ΕΔΩ.

Χρονολόγιο αυτοδιοικητικών μεταβολών Μενδενίτσας

·       05/11/1821. Στη πρώτη πολιτική συνέλευση με εισηγητή το Θεόδωρο Νέγρη που έλαβε χώρα στα Σάλωνα (Άμφισσα), ορίστηκαν οι πρώτες επαρχίες του Ελληνικού κράτους. Εκεί ιδρύθηκε και η Επαρχία της Βουδουνίτζας μέ πρώτο πληρεξούσιό της (ή Αρεοπαγίτη όπως ονομάστηκε) τον ίδιο το Θεόδωρο Νέγρη.

·       17/07/1830 Η Επαρχία της Μενδενίτσας επικυρώθηκε από την Κυβέρνηση Καποδίστρια, οπότε και ορίστηκε η γεωγραφική της επικυριαρχία και ο αριθμός των 23 χωριών που περιελάμβανε.

·       15/04/1833. Με βασιλικό διατάγμα η Μενδενίτσα χάνει την επαρχιακή της έδρα. Ιδρύεται ο νομός «Λοκρίδος και Φωκίδος» με έδρα τα Σάλωνα, που περιελάμβανε 4 επαρχίες με μια εξ’ αυτών την επαρχία  «Βουδουνίτσης και Ταλαντίου» με έδρα την Αταλάντη. Όμως, συνεχίζεται να γίνεται επίσημη αναφορά σε  "Επαρχία Μενδενίτσας", για αρκετά χρόνια μετά το 1833. 

·       20/04/1835. Η Μενδενίτσα, με νέο βασιλικό διάταγμα γίνεται έδρα του «Δήμου  Φαρυγών», του νομού Λοκρίδας- Φωκίδας.

·       13/09/1840. Νέο βασιλικό διάταγμα εισάγει νέες διοικητικές δομές και μεταβολές. Η Μενδενίτσα γίνεται έδρα του Δήμου Θερμοπυλών, ο οποίος το έτος 1840 με 3707 κατοίκους ήταν ο μεγαλύτερος δήμος στη Λοκρίδα. ΦΕΚ 22 Α, 18/12/1840

·       20/08/1873. Με παράρτημα της εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 37/20-8-1873) η έδρα του "Δήμου Θερμοπυλών" μεταφέρεται από τη Μενδενίτσα στο Μώλο χωρίς όμως να αναγράφεται το σχετικό για τη μεταφορά διάταγμα. Ετσι, τυπικά τουλάχιστον, η Μενδενίτσα  συνεχίζει να εμφανίζεται ως έδρα του δήμου Θερμοπυλών.

·        25/10/1879. ΦΕΚ 250Α Το θέμα της έδρας του Δήμου Θερμοπυλών τελικά διευκρινίζεται με νέο διάταγμα στο οποίο η Μενδενίτσα προσδιορίζεται ως κοινότητα του Δήμου Θερμοπυλών με έδρα το Μώλο, και ανήκει στο νομό Φθιώτιδας-Φωκίδας. 

·       08/07/1899. ΦΕΚ 136Α. Ο Νομός διαχωρίζεται σε δύο: τους νομούς Φθιώτιδας και Φωκίδας, έτσι ώστε η κοινότητα Μενδενίτσας του Δήμου Θερμοπυλών να ανήκει τώρα στο νομό Φθιώτιδας με έδρα τη Λαμία.

·       31/12/1909. Οι Νομοί Φθιώτιδας και Φωκίδας ενώνονται εκ νέου, στο νομό Φθιώτιδας – Φωκίδας. Η Μενδενιτσα αποσπάται απο το νομο Φθιώτιδας. ΦΕΚ 282Α. 

·       31/08/1912. Με Βασιλικό διάταγμα Β.Δ. ΦΕΚ 261Α, η Μενδενίτσα αποσπάται από το Δήμο θερμοπυλών και γίνεται αυτόνομη κοινότητα. Εσρα κοινότητας Μενδενίτσας.

·       31/03/1943. Διαχωρίζονται εκ νέου οι νομοί Φθιώτιδας και Φωκίδας, και η Μενδενίτσα, που περιλαμβάνει και το χωριό  Καραβίδια, είναι τωρα  αυτόνομη κοινότητα του νομού Φθιώτιδας. ΦΕΚ 72Α/1943

·       04/12/1997 (ΦΕΚ 244Α). Ιδρύονται οι Καποδιστριακοί Δήμοι. Η Μενδενίτσα χάνει την κοινοτική της αυτονομία και γίνεται κοινότητα Δήμου Μώλου.

·       07/06/2010 (ΦΕΚ 77Α). Ιδρύονται οι Καλλικρατικοί Δήμοι. Η Μενδενίτσα αναφέρεται εδώ ως Κοινότητα της Δημοτικής Ενότητας Μώλου του Δήμου Μώλου – Άγιου Κωνσταντίνου.

·       2017. Ο Δήμος Μώλου – Άγιου Κωνσταντίνου μετονομάζεται σε Δήμο Καμένων Βούρλων, έτσι η Μενδενιτσα σήμερα, που περιλαμβάνει και τα Καραβίδια, αποτελεί Κοινότητα της Δημοτικής Ενότητας Μώλου του Δήμου Καμένων Βούρλων, της Επαρχίας Λοκρίδας, του Νομού Φθιώτιδας. Η τελευταία απογραφή του 2011 μέτρησε στη Μενδενίτσα 213 κατοίκους.

Στην εθνοσυνέλευση του 1843, η επαρχία Μενδενίτσας, η οποία ήταν μία από τις 92 εκλογικές περιφέρειεες, αντιπροσωπεύεται από δύο πληρεξούσιους βουλευτές, τον Αναγνώστη  Εγκολφόπουλο καταγόμενο από  τη Μενδενίτσα και μέλος της Φιλικής Εταιρείας, και τον Γεώργιο Ντερνιτσιώτη που γεννήθηκε το 1897 στο κοντινό στη Μενδενίτσα χωριό της Ντερνίτσας (Τιθρώνιο). Και οι δύο ήταν διακεκριμένοι αγωνιστές και μικρο-οπλαρχηγοί της Επανάστασης του 1821 που πολέμησαν στην ανατολική Ρούμελη. Κατά τις εκλογές του Οκτωβρίου 1843 αναφέρεται ότι ο μεν Εγκολφόπουλος εκλέχθηκε πλειοψηφικά ενώ ο Ντερνιτσιώτης ισοψήφισε με τον Αναγνώστη Κλοτόπουλο και εκλέχθηκε κατόπιν κλήρωσης. Το ιστορικό σύνταγμα του 1843-44 φέρει τις υπογραφές και των δύο αυτών βουλευτών της Επαρχίας Μενδενίτσας.