Το Κάστρο της Μενδενίτσας
Το Κάστρο της Μενδενίτσας
της Πρωτοβουλίας για την Ανάδειξη της Ιστορίας της Μενδενίτσας
της Πρωτοβουλίας για την Ανάδειξη της Ιστορίας της Μενδενίτσας
“Η θέσις είναι όντως εκ των ωραιοτάτων εν Ελλάδι”, William Miller, Βρετανός Ιστορικός
“Η θέσις είναι όντως εκ των ωραιοτάτων εν Ελλάδι”, William Miller, Βρετανός Ιστορικός
Το Κάστρο της Μενδενίτσας βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του Καλιδρόμου, στην κορυφή ενός δεσπόζοντος λόφου. Λόγω της προνομιακής του θέσης, επέτρεπε την επιτήρηση της Επικνημίδιας Λοκρίδας όπως και τη θαλάσσια ζώνη από τον Μαλιακό μέχρι και τον Βόρειο Ευβοϊκό κόλπο. Η στρατηγική θέση του κάστρου της Μενδενίτσας και η καταπληκτική του θέα μπορεί να εκτιμηθεί από τον επισκέπτη μόνο όταν ανεβεί στη κορυφή του λόφου όπου βρίσκεται.
Το Κάστρο της Μενδενίτσας βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του Καλιδρόμου, στην κορυφή ενός δεσπόζοντος λόφου. Λόγω της προνομιακής του θέσης, επέτρεπε την επιτήρηση της Επικνημίδιας Λοκρίδας όπως και τη θαλάσσια ζώνη από τον Μαλιακό μέχρι και τον Βόρειο Ευβοϊκό κόλπο. Η στρατηγική θέση του κάστρου της Μενδενίτσας και η καταπληκτική του θέα μπορεί να εκτιμηθεί από τον επισκέπτη μόνο όταν ανεβεί στη κορυφή του λόφου όπου βρίσκεται.
Εναέρια άποψη Από το κάστρο προς ανατολικά Από το Κάστρο προς νότια
Εναέρια άποψη Από το κάστρο προς ανατολικά Από το Κάστρο προς νότια
Το Κάστρο της Μενδενίτσας ανεγέρθηκε το 1204 μετά τη πτώση της Πόλης, με την ίδρυση της Μαρκιωνίας της Μπουντονίτσας, από τον Λομβαρδό ιππότη της Δ' Σταυροφορίας Guido Pallavicini. Από τους ογκόλιθους στους τοίχους και την εσωτερική πύλη του συνάγεται ότι τo κάστρο κτίσθηκε πάνω στα ερείπια της ακρόπολης μιας αρχαιοελληνικής πόλης, πιθανώς αυτής των Φαρυγών η οποία εικάζεται ότι διαδέχτηκε την Ομηρική Τάρφη.
Το Κάστρο της Μενδενίτσας ανεγέρθηκε το 1204 μετά τη πτώση της Πόλης, με την ίδρυση της Μαρκιωνίας της Μπουντονίτσας, από τον Λομβαρδό ιππότη της Δ' Σταυροφορίας Guido Pallavicini. Από τους ογκόλιθους στους τοίχους και την εσωτερική πύλη του συνάγεται ότι τo κάστρο κτίσθηκε πάνω στα ερείπια της ακρόπολης μιας αρχαιοελληνικής πόλης, πιθανώς αυτής των Φαρυγών η οποία εικάζεται ότι διαδέχτηκε την Ομηρική Τάρφη.
Αρχαϊκοί ογκόλιθοι βρίσκονται στα τείχη και την εσωτερική θύρα του Κάστρου
Αρχαϊκοί ογκόλιθοι βρίσκονται στα τείχη και την εσωτερική θύρα του Κάστρου
Το Κάστρο της Μενδενίτσας ήταν το πλέον σημαντικό οχυρό που κατασκεύασαν οι Φράγκοι στη Κεντρική Ελλάδα, με σκοπό τον έλεγχο των στενών των Θερμοπυλών και την κύρια οδό διέλευσης προς το νότο μέσω του περάσματος της Κλεισούρας στο Καλλίδρομο. Στα χέρια των Φράγκων, το κάστρο έπαιξε σημανικό ρόλο στην άμυνα εναντίον των επιθέσεων του Δεσποτάτου της Ηπείρου. Η Μαρκιωνία της Μπουντονίτσας, που περιελάμβανε μέρος της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, ήκμασε και επικράτησε στη περιοχή για δύο αιώνες, μέχρι που το κάστρο της κατελήφθη από τους Οθωμανούς στις 20 Ιουνίου 1414.
Το Κάστρο της Μενδενίτσας ήταν το πλέον σημαντικό οχυρό που κατασκεύασαν οι Φράγκοι στη Κεντρική Ελλάδα, με σκοπό τον έλεγχο των στενών των Θερμοπυλών και την κύρια οδό διέλευσης προς το νότο μέσω του περάσματος της Κλεισούρας στο Καλλίδρομο. Στα χέρια των Φράγκων, το κάστρο έπαιξε σημανικό ρόλο στην άμυνα εναντίον των επιθέσεων του Δεσποτάτου της Ηπείρου. Η Μαρκιωνία της Μπουντονίτσας, που περιελάμβανε μέρος της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, ήκμασε και επικράτησε στη περιοχή για δύο αιώνες, μέχρι που το κάστρο της κατελήφθη από τους Οθωμανούς στις 20 Ιουνίου 1414.
Η ιστορία της Μαρκιωνίας της Μενδενίτσας περιγράφεται από τον Βρετανό ιστορικό William Miller σε εργασία του με τίτλο «The Marquisate of Boudonitza 1204-1414», που δημοσιεύθηκε στο The Journal of Hellenic Studies, το 1908. (πληροφορίες για το που μπορεί να βρεθεί ολοκληρο το άρθρο του Miller δίνεται στις πηγές (sources) της ιστοσελίδας Marquisate of Bodonitsa)
Η ιστορία της Μαρκιωνίας της Μενδενίτσας περιγράφεται από τον Βρετανό ιστορικό William Miller σε εργασία του με τίτλο «The Marquisate of Boudonitza 1204-1414», που δημοσιεύθηκε στο The Journal of Hellenic Studies, το 1908. (πληροφορίες για το που μπορεί να βρεθεί ολοκληρο το άρθρο του Miller δίνεται στις πηγές (sources) της ιστοσελίδας Marquisate of Bodonitsa)
Οι Τούρκοι, οι οποίοι εκτίμησαν την στρατηγική του θέση, χρησιμοποίησαν το κάστρο ώστε να εδραιώσουν τις κατακτήσεις τους, κάνοντας τη Μενδενίτσα στρατιωτικό, θρησκευτικό και διοικητικό κέντρο στην Κεντρική Ελλάδα. Έπειτα από τέσσερις αιώνες Τουρκικής κατοχής, το κάστρο έπεσε στα χέρια των Ελλήνων αγωνιστών το πρώτο μήνα της Επανάστασης του 1821. Μετά την απελευθέρωση, το 1829, τα πρώτα χρόνια χρησιμοποιήθηκε από τον Ελληνική Διοίκηση αλλά σταδιακά εγκαταλήφτηκε καθώς η Λαμία εξελίχτηκε σε κύριο στρατιωτικό και διοικητικό κέντρο στη Στερεά Ελλάδα.
Οι Τούρκοι, οι οποίοι εκτίμησαν την στρατηγική του θέση, χρησιμοποίησαν το κάστρο ώστε να εδραιώσουν τις κατακτήσεις τους, κάνοντας τη Μενδενίτσα στρατιωτικό, θρησκευτικό και διοικητικό κέντρο στην Κεντρική Ελλάδα. Έπειτα από τέσσερις αιώνες Τουρκικής κατοχής, το κάστρο έπεσε στα χέρια των Ελλήνων αγωνιστών το πρώτο μήνα της Επανάστασης του 1821. Μετά την απελευθέρωση, το 1829, τα πρώτα χρόνια χρησιμοποιήθηκε από τον Ελληνική Διοίκηση αλλά σταδιακά εγκαταλήφτηκε καθώς η Λαμία εξελίχτηκε σε κύριο στρατιωτικό και διοικητικό κέντρο στη Στερεά Ελλάδα.
Το κάστρο της Μενδενίτας είναι ένα από τα πλέον σημαντικά μνημεία και το καλλίτερα σωζόμενο μεσαιωνικό κάστρο στη Κεντρική Στερεά Ελλάδα. Ατυχώς όμως αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα που απαιτούν άμεση αντιμετώπιση από τις αρμόδιες αρχές του κράτους. Δείτε ΕΔΩ.
Το κάστρο της Μενδενίτας είναι ένα από τα πλέον σημαντικά μνημεία και το καλλίτερα σωζόμενο μεσαιωνικό κάστρο στη Κεντρική Στερεά Ελλάδα. Ατυχώς όμως αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα που απαιτούν άμεση αντιμετώπιση από τις αρμόδιες αρχές του κράτους. Δείτε ΕΔΩ.
Tο Κάστρο της Μενδενίτσας όπως φαίνεται από τα δυτικά
Tο Κάστρο της Μενδενίτσας όπως φαίνεται από τα δυτικά
Σχετικοί σύνδεσμοι, άρθρα και βίντεο
Σχετικοί σύνδεσμοι, άρθρα και βίντεο
1) Μια σύνοψη της ιστορίας του καστρου δίνεται στην ιστοσελίδα "ΟΔΥΣΣΕΥΣ" - Υπουργείου Πολιτισμού. ΕΔΩ.
1) Μια σύνοψη της ιστορίας του καστρου δίνεται στην ιστοσελίδα "ΟΔΥΣΣΕΥΣ" - Υπουργείου Πολιτισμού. ΕΔΩ.
2) Επίσης, πληροφορίες υπάρχουν και στο ιστολόγιο "Καστρολόγος". ΕΔΩ.
2) Επίσης, πληροφορίες υπάρχουν και στο ιστολόγιο "Καστρολόγος". ΕΔΩ.
3) Εναέριες λήψεις του Κάστρου και ιστορικές πληροφορίες ΕΔΩ
3) Εναέριες λήψεις του Κάστρου και ιστορικές πληροφορίες ΕΔΩ
4) Περιγραφές και ένα βιντεο με καθαρές κοντινές λήψεις του κάστρου ΕΔΩ
4) Περιγραφές και ένα βιντεο με καθαρές κοντινές λήψεις του κάστρου ΕΔΩ
ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΜΕΝΔΕΝΙΤΣΑΣ - Κόρη Οφθαλμού μιας Ισχυρής Μαρκιωνίας (του Γ. Π. Γκίκα)
ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΜΕΝΔΕΝΙΤΣΑΣ - Κόρη Οφθαλμού μιας Ισχυρής Μαρκιωνίας (του Γ. Π. Γκίκα)
Από το Βιβλίο του Γιάννη Π. Γκίκα, "ΚΑΣΤΡΑ, Ταξίδια στην Ελλάδα του Θρύλου και της Πραγματικότητας". Εκδόθηκε το 1981 και πηρε το Κρατικό Βραβέιο Ταξιδιωτικής Λογοτεχνιας. Δημοσιευθηκε στην Εφημερίδα ¨Η Φωνη της Μενδενίτσας" Φυλλο 57, Φεβρουάριος - Μάρτιος 1999. Μια διηγηματική αφήγηση της ιστορίας της Μαρκιωνίας της Μενδενίτσας και του Κάστρου της, απο την ιδρυσή του το 1204 μέχρι και την απελευθέρωσή του από τους Τούρκους τον Απρίλη του 1821. Διαβάστε το ΕΔΩ
Από το Βιβλίο του Γιάννη Π. Γκίκα, "ΚΑΣΤΡΑ, Ταξίδια στην Ελλάδα του Θρύλου και της Πραγματικότητας". Εκδόθηκε το 1981 και πηρε το Κρατικό Βραβέιο Ταξιδιωτικής Λογοτεχνιας. Δημοσιευθηκε στην Εφημερίδα ¨Η Φωνη της Μενδενίτσας" Φυλλο 57, Φεβρουάριος - Μάρτιος 1999. Μια διηγηματική αφήγηση της ιστορίας της Μαρκιωνίας της Μενδενίτσας και του Κάστρου της, απο την ιδρυσή του το 1204 μέχρι και την απελευθέρωσή του από τους Τούρκους τον Απρίλη του 1821. Διαβάστε το ΕΔΩ
Επίσκεψη στο κάστρο μια πρωτομαγιά στη Μενδενίτσα
Επίσκεψη στο κάστρο μια πρωτομαγιά στη Μενδενίτσα
Ενα ακόμα γλαφυρό κείμενο του ιδιου συγγραφέα που βρέθηκε στη Μενδενίτσα τη γιορτή της πρωτομαγιάς την εποχή που γιορτάζονταν στο χωριό η έλευση του Μάη, ολημερίς με κλαρίνα και χωρούς στη πλατεία. Υπό τον αντίλαλο των μουσικών οργάνων ο συγγραφέας παίρνει το ανηφόρι για μια μοναχική επισκεψη στο κάστρο, σε μια εποχή που είναι γεμάτο με αγριολούλουδα και μνήμες. Μια όμορφη περιγραφή που μεταφέρει στον αναγνώστη ένα απροσδιόριστο νόστο για το τόπο αυτόν και την ιστορία του. Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα Ή Φωνή της Μενδενίτσας" Φύλλο 58, Απρίλιος - Μάϊος 1999. ΕΔΩ
Ενα ακόμα γλαφυρό κείμενο του ιδιου συγγραφέα που βρέθηκε στη Μενδενίτσα τη γιορτή της πρωτομαγιάς την εποχή που γιορτάζονταν στο χωριό η έλευση του Μάη, ολημερίς με κλαρίνα και χωρούς στη πλατεία. Υπό τον αντίλαλο των μουσικών οργάνων ο συγγραφέας παίρνει το ανηφόρι για μια μοναχική επισκεψη στο κάστρο, σε μια εποχή που είναι γεμάτο με αγριολούλουδα και μνήμες. Μια όμορφη περιγραφή που μεταφέρει στον αναγνώστη ένα απροσδιόριστο νόστο για το τόπο αυτόν και την ιστορία του. Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα Ή Φωνή της Μενδενίτσας" Φύλλο 58, Απρίλιος - Μάϊος 1999. ΕΔΩ
Κάστρο Μενδενίτσας - Η απορία των Αρχαιολόγων
Κάστρο Μενδενίτσας - Η απορία των Αρχαιολόγων
Άρθρο του Κυριάκου Παπαγεωργίου που δημοσιεύτηκε στο e-thessalia.gr. Συνοδεύεται απο εξαιρετικές φωτογραφίες και ένα ενδιαφέρον κείμενο όπου περιγράφει συνοπτικά την ιστορία της Μενδενίτσας, σημειώνοντας με έμφαση την μεγάλη αξία του επιβλητικού κάστρου της. Δείτε το άρθρο ΕΔΩ. Παράλληλα, με αιχμηρό καταγγελτικό λόγο σημειώνει την εγκατάλειψη του μνημείου στη τύχη του.
Άρθρο του Κυριάκου Παπαγεωργίου που δημοσιεύτηκε στο e-thessalia.gr. Συνοδεύεται απο εξαιρετικές φωτογραφίες και ένα ενδιαφέρον κείμενο όπου περιγράφει συνοπτικά την ιστορία της Μενδενίτσας, σημειώνοντας με έμφαση την μεγάλη αξία του επιβλητικού κάστρου της. Δείτε το άρθρο ΕΔΩ. Παράλληλα, με αιχμηρό καταγγελτικό λόγο σημειώνει την εγκατάλειψη του μνημείου στη τύχη του.
Ένα παρόμοιο άρθρο μέ τίτλο "Κάστρο Μενδενίτσας" με περισσότερες φωτογραφίες κυρίως απο το περίβολο του κάστου, δημοσιεύτηκε απο τον ίδιο συγγραφέα, Κυριάκο Παπαγεωργίου, στο περιοδικό "Ελληνικό Πανόραμα" Τεύχος 125, "Χειμώνας 2020". ΕΔΩ.
Ένα παρόμοιο άρθρο μέ τίτλο "Κάστρο Μενδενίτσας" με περισσότερες φωτογραφίες κυρίως απο το περίβολο του κάστου, δημοσιεύτηκε απο τον ίδιο συγγραφέα, Κυριάκο Παπαγεωργίου, στο περιοδικό "Ελληνικό Πανόραμα" Τεύχος 125, "Χειμώνας 2020". ΕΔΩ.