'Onze Congo' : meer dan een kolonie

• Met ‘dekoloniseer Halle’ willen we diep graven in ons verleden en mensen betrekken bij het breed lokaal maatschappelijk project van dekolonisering. 

• ‘Dekoloniseer Halle’ is een mix van lokaal burgeronderzoek en burgeractivisme. Kennis en historisch besef bijbrengen en leren hoe heden en verleden in elkaar haken. 

• Enerzijds verwijst 'Onze Congo' in het kader van Dekoloniseer Halle - letterlijk - naar het in kaart brengen van het koloniaal verleden van stadsgenoten in Congo. 

• Anderzijds is binnen Dekoloniseer Halle 'Onze Congo' ook een metafoor die staat voor de oude mindset waarmee wij vandaag nog rondlopen. Een oude mentaliteit waarin een koloniaal mens- en wereldbeeld diep is ingeslepen.  

• Op onze weg naar de toekomst gaan we deze achterhaalde patronen en denkbeelden moeten loslaten en afleren willen we echt vooruitkomen. 

• “Onze Congo, het koloniaal geheugen van Halle onthuld ?"

Kolonialisme leidde tot een Europese dominantie van de hele wereld en dit ging gepaard met een pseudo-wetenschappelijke theorie over de verschillen tussen de zogenaamde rassen.  Dit vergoelijkte het kolonialisme en leidde tot een uitgesproken maar meestal onbewust superioriteitsgevoel.   Bij nogal wat mensen is er op dit vlak een blinde vlek : men is zich van geen kwaad bewust.

Dekoloniseren is de zoektocht naar zowel de mythes en clichés in onze kennis over het koloniaal verleden als het diepgaand graven naar de invloed en de impact van koloniale denkbeelden op onze huidige samenleving.  Dit is uiteraard een complex en langdurig proces.  

• Naar nieuwe leerervaringen en veranderingsprocessen in Halle

Met “Onze Congo, het koloniaal geheugen van Halle onthuld” willen we lokaal het bewustzijn hierover vergroten en stappen stimuleren in het lokaal proces van dekolonisering. Exemplarisch is dat ondanks het belang van Afrika voor Europa in het algemeen en Congo voor België in het bijzonder vinden we daar slechts anekdotes van terug in Vlaamse schoolboeken en cursussen. We verkeren nog steeds in een staat van ontkenning wat de relatie met Congo en ons koloniaal verleden betreft. Het gebrek aan eerbetoon aan Lumumba - één van de meest charismatische en iconische leiders uit de onafhankelijkheidsperiode van de 20ste eeuw - illustreert die ontkenning.

De creatie van “Onze Congo, het koloniaal geheugen van Halle onthuld”  is een manier om de complexiteit van het thema dekolonisatie aanschouwelijk en begrijpbaar te maken.  Het project “Onze Congo, het koloniaal geheugen van Halle onthuld”  is een lokale dynamische strategie die aanzet tot leer- en veranderingsprocessen inzake dekolonisering van het collectief geheugen, van de openbare ruimte en van het woord. 

• Slotopmerking met betrekking tot de structuur van deze website

In het kader van deze website focussen we op concrete voorbeelden en figuren die de relatie illustreren tussen Congo en Halle. 

Het is dus geen volledige studie van het Belgisch kolonialisme of een uitvoerige beschrijving van het kolonialisme; hiervoor verwijzen we naar de uitvoerige literatuur die hierover reeds gepubliceerd werd. 

Belgisch-Congo werd de facto bestuurd werd door de drie-eenheid van 'Koning-Kerk-Kapitaal':

• • de koloniale staat (bestuur, administratie, leger), 

  • de katholieke kerk (de missies met de missionarissen) en 

  • de bedrijven (zoals de Société Générale). 

Deze koloniale machine vormde de essentie van het kolonialisme. Dit drieledig schema hanteren we als referentiekader en kapstok voor de casussen op deze website. Noteer wel : we moeten een onderscheid maken tussen de persoonlijke balans van de vele mensen die werkzaam waren in Congo en de balans van het gehele kolonialisme.