Standpunten
OPEN BRIEF AAN GEMEENTERAAD
Zaterdag 6 februari 2021
Open brief aan de gemeenteraad Halle
Geachte burgemeester en schepenen,
Geachte voorzitter van de gemeenteraad,
Geachte gemeenteraadsleden van meerderheid en oppositie,
Samen werk maken van de dekolonisering van de lokale samenleving is een belangrijke uitdaging waar Halle vandaag voor staat.
Tot onze tevredenheid is er de aankondiging van concrete antiracisme-maatregelen.
Tegelijkertijd is er grote bezorgdheid omtrent de aanpak van het hieraan gekoppelde participatietraject.
Het geplande webinar over ons gedeeld koloniaal verleden schept de verwachting van de organisatie van een breed en diepgaand maatschappelijk veranderingsproces.
Daarom is het nu het aangewezen moment om officiële excuses uit te spreken door het stadsbestuur. Zowel het koloniaal beeld uit 1932, als het Leopold II-beeld uit 1953 in het Halse stadspark verdoezelen en vergoelijken al veel te lang de gruwel, het racisme en de exploitatie van het koloniale systeem. Met het aanbieden van excuses voor de jarenlange aanwezigheid van deze koloniale beelden in de publieke ruimte neemt het stadsbestuur zijn historische verantwoordelijkheid. Het is een positief signaal voor een open en respectvolle dialoog zodat heel de samenleving de nodige stappen kan zetten en daden kan verbinden aan een collectief verwerkingsproces.
Halle moet het eigen koloniaal verleden recht in de ogen kijken. De consequente publieke en politieke erkenning van het eigen koloniale verleden is een uitgelezen kans voor het rechtzetten van onrecht en de start van een effectief hersteltraject.
Met vriendelijke groeten,
Team Dekoloniseer Halle
Informatie : www.dekoloniseerhalle.be
Contact : dekoloniseerhalle@gmail.com
Dekoloniseer Halle vraagt dat stadsbestuur excuses aanbiedt
“Excuses zijn zeker op hun plaats,” vinden ze bij de werkgroep Dekoloniseer Halle nu de Stad Halle een dekoloniseringstraject opstart. “Maar deze excuses moeten gepaard gaan met passende maatregelen, anders zijn ze puur symbolisch en gratuit.”
Komt Halle in het reine met koloniaal verleden?
“De gevolgen van de kolonisatie zijn nog steeds zichtbaar en voelbaar,” zegt het team van Dekoloniseer Halle. “Met formele excuses neemt de Stad historisch de verantwoordelijkheid. Daarmee geeft de Stad aan dat ze in het reine wil komen met het koloniale verleden. Het actuele debat over de koloniale beelden in het kader van de reorganisatie van het Albertpark is een goed moment om werk te maken van deze excuses.”
Sorry zeggen is begin
“Excuses moeten er komen, maar sorry zeggen is niet genoeg,” meent Dekoloniseer Halle. “Deze koloniale beelden hebben jarenlang publiekelijk een fundamenteel onrechtvaardig systeem goedgepraat. Zowel het beeld uit 1932 voor koloniale pioniers, als het Leopold II-beeld uit 1953 ademen de superioriteitswaan van Europa en verdoezelen de plundering van Congo. Deze beelden zijn fake news. De beelden doen de historische waarheid geweld aan en zijn symbolisch geweld tegenover de slachtoffers. Excuses zijn een eerste stap in het rechtzetten van onrecht.”
Voorbeeldgedrag
“Officiële excuses vanwege een gemeentebestuur zijn een krachtig instrument van voorbeeldgedrag van lokale bestuurders,” weet Marius Dekeyser, van de organisatie Hand in Hand tegen Racisme en gespecialiseerd in het begeleiden van dekoloniseringsprojecten. “Excuses zijn de politieke en morele verwerping van het kolonialisme. Bovendien is het een opstapje naar een proces van waarheidsvinding en verzoening. Een dekoloniseringstraject is een kans om samen in dialoog verder te gaan. De Congolezen en Belgen hebben een gemeenschappelijk verleden: laten we dit onder ogen zien en naar onze gezamenlijk op te bouwen toekomst kijken.”
Informatie : www.dekoloniseerhalle.be
Contact : dekoloniseerhalle@gmail.com
Notitie Stad Halle in verband met 'traject'
18 november 2020
Halle, 18 november 2020.
Betreft : dekoloniseringstraject.
Geachte / beste,
Natuurlijk gaan we graag in gesprek en willen we instemmen met een interview.
Bedankt voor de uitnodiging.
Wat de timing betreft : deze maand is voor ons echt niet meer mogelijk wegens te excessief veel werk wegens onder meer de November Wereldmaand. Bovendien worden we abrupt geconfronteerd met een alarmerend gezondheidsrapport wat acuut ingrijpen en ziekenhuisopname nodig maakt.
Desalniettemin willen we ons gesprek grondig voorbereiden en bijdragen aan de werkzaamheden.
Dit willen we doen door onder andere een zorgvuldige voorbereiding en bijhorend intern overleg.
Ter voorbereiding - en in aanloop van het interview - hebben we voor jullie zowel al wat ‘tekst en uitleg’ ter beschikking als een aantal vragen.
Tekst en uitleg omtrent de invalshoek van Dekoloniseer Halle is alvast terug te vinden op de website www.dekoloniseerhalle.be. Ook de Facebookpagina van Dekoloniseer Halle biedt aanknopingspunten betreffende onze positionering.
Deze inlichtingen werpen een licht op onze visie en onderbouwen onze standpunten.
Op de website van Dekoloniseer Halle willen we uw aandacht vestigen op onder meer volgende relevante pagina’s :
Pagina op zoek naar koloniale aanwijzingen in Halle :
https://sites.google.com/view/dekoloniseerhalle/route-koloniale-sporen?authuser=0
Pagina met ons logboek ‘lokaal gesprek’ (in het bijzonder het rapport van 16 september naar aanleiding van de interne rondvraag binnen Dekoloniseer Halle van 25 augustus als gevolg van de bespreking in de gemeenteraad van 23/24 juni 2020)
https://sites.google.com/view/dekoloniseerhalle/het-lokale-gesprek?authuser=0
Pagina met Vraag & Antwoord (o.m. met relevante tijdslijnen) :
https://sites.google.com/view/dekoloniseerhalle/dekoloniseren-is-werkwoord/vraag-antwoord
Ook op andere pagina’s van de website www.dekoloniseerhalle.be zijn wat ons betreft ook ter zake dienende stukken terug te vinden die van pas komen in het traject; denk bijvoorbeeld aan
Pagina inzake stadsproject dekoloniseren is werkwoord (2019) :
https://sites.google.com/view/dekoloniseerhalle/dekoloniseren-is-werkwoord/archief/stadsproject-2019
Ook op de website van Mondiaal Halle - www.mondiaalhalle.be - zijn relevante items terug te vinden waaraan wij belang hechten in dit kader en waarin, wat ons betreft, zeer concrete, bruikbare, constructieve en noodzakelijke elementen worden aangedragen om tot een compleet traject te komen (zie deze pagina’s en de linken op deze pagina’s) :
Pagina Lokaal beleid dekoloniserig
Pagina Lokaal Antiracismebeleid
Pagina Lokaal beleid wereldburgerschap
Pagina Lokaal vredebeleid
Kan u ons ter voorbereiding ondertussen informeren en een schriftelijk antwoord geven op de volgende vragen (mede gebaseerd en ingegeven door de handreiking ‘Omgaan met koloniale verwijzingen in de publieke ruimte’) :
(p.11 Handreiking)
- Voorbereiding van het traject
- Rol / mandaat ?
- Inventarisatie ?
- Kaart met netwerk relevante actoren
- SWOT, kansen en bedreigingen ?
(p.12 Handreiking)
- Rol en verantwoordelijkheid betrokken externe actoren ?
- Ervaringen als vertrekpunt ?
- Historiek van het dossier tot nu toe ?
(p.14 Handreiking)
- Communicatiestrategie ?
- Interne en externe communicatie ?
- Rol externe begeleiding ?
- Wat houdt de begeleiding van het Agentschap in ?
- Verantwoordelijke projectleider / coördinator ?
(p.17 Handreiking)
- Wie werd weerhouden als deelnemer / stakeholder / partner / ... ?
- Welke criteria werden daarbij gehanteerd ?
- Is er voor deze deelnemers / stakeholders / ... een briefing voorzien ?
- is er een lokale literatuurstudie gemaakt of relevant lokaal historisch onderzoek ter voorbereiding ?
- Zijn voorbereidende stukken gemaakt in de opstart- en voorbereidingsfase en zijn deze beschikbaar ?
- Hoe gaan de verdere werkzaamheden verlopen ?
- Is er een plan aan aanpak (uitgangspunten, referentiekader, timing, stappen, mijlpalenplan, procedures, methoden, kwaliteitsbewaking, voortgang, evaluatie, etc.) beschikbaar ?
- Er is sprake in de mail van een kerngroep : wie maakt hier deel vanuit ?
- Over welk ‘mandaat’ beschikt deze kerngroep ?
- Zal er ook een werkgroep of klankbordgroep samengesteld worden met externe leden ?
- Welke participatie mogelijkheid is voor deze nieuwe groep dan voorzien ?
- Is er een eenvormige vragenlijst voor alle deelnemers ? Bevragingsmethode ?
- Hoe gaat de verwerking van de antwoorden verlopen ?
- Er is in de mail sprake van enerzijds een 'antiracisme en diversiteitsbeleid' en anderzijds
‘koloniale aanwijzingen’ en ‘symbolen van kolonisatie’ : is er omtrent deze samenhang al een visietekst of een ander document beschikbaar als basisstuk ?
(p.18 Handreiking)
- Bovenstaande vraag heeft betrekking op de focus en bandbreedte en op de gewenste situatie ?
Al deze vragen zijn ingegeven vanuit het buitengewoon belang dat we hechten aan de werkzaamheden die nu worden opgestart.
Deze vragen en opgesomde zaken - alle terug te vinden in de Handreiking - geven aan dat het wenselijk is dat er klaarheid is omtrent deze punten bij de start van het traject en alle deelnemers recht hebben om vooraf te weten waaraan ze eigenlijk beginnen en waarmee ze bezig zijn. We willen ons een syndroom van Columbus besparen.
U merkt dat Dekoloniseer Halle in deze fase sowieso kiest voor een brede focus en een ambitieuze benadering : het is volgens ons nu het momentum om positieve maatschappelijke veranderingen inzake lokale dekolonisering en antiracisme een duwtje in de rug te geven.
Er is het enorme maatschappelijke en historische belang dat wat ons betreft niet kan worden onderschat.
Omdat we ons positief en integer wensen te engageren is er de bekommernis om tot een constructief en resultaatgericht participatietraject te komen.
Voor Dekoloniseer Halle is de kwaliteit van het lokaal sociaal proces rond dekoloniseren primordiaal. Vandaar dat we hopen dat de verstandhouding en samenwerking tussen de verschillende deelnemers / partners /stakeholders betrokken bij dit proces kan groeien en er een partnership zich kan ontwikkelen om tot een gezamenlijke visie en uitkomst te komen waarin ieder zich kan terugvinden.
Daarom hopen we dat er binnen het trajectproces voldoende tijd en ruimte is voor het inzetten van verschillende methoden en technieken om van de participatie geen ‘schijnparticipatie’ te maken (Handreiking p.15) en er voldoende aandacht is voor de randvoorwaarden.
Om een concreet voorbeeld hierbij te geven : een inspiratiebezoek naar bijvoorbeeld de Gentse leerervaring kan wonderen doen. Het kan niet alleen zorgen voor waardevolle kennisoverdracht, maar tevens energie opwekken en het enthousiasme van de deelnemers stimuleren. Woorden wekken, voorbeelden trekken.
Tijdens een echt participatieproces kunnen ook andere zaken aan bod komen dan aanvankelijk gedacht, maar die eens ze aan het licht zijn gekomen niet verwaarloosd kunnen worden en aandacht vragen. Hierbij is het wel belangrijk dat participatie een safe space is voor de betrokken minderheden, mensen met een migratie-achtergrond,...
Het is hoogtijd om de koloniale erfenis te herbekijken in het besef dat dit een proces en een ‘traject van lange adem’ is (p 10 Handreiking). Want ons verleden leeft verder in het heden, met zichtbare en onzichtbare sporen. Dat op straat, in geschiedenisboeken, in ons denken en doen, in maatschappelijke structuren en instituties de sporen en patronen van ons koloniaal verleden zijn terug te vinden, onderstrepen het belang van een lokaal dekoloniseringstraject.
Tevens gaan we ervan uit dat ook de resultaten van bijvoorbeeld de bijzondere Kamercommisie ‘Congo/koloniaal Verleden’ op federaal niveau op één of andere manier een plek gaan krijgen in het traject.
U begrijpt dat voor een burgerinitiatief en basisgroep als Dekoloniseer Halle het deelnemen aan dit participatietraject van het grootste belang is, maar tevens ook dat wij de nodige aandachtspunten en zorg dienen in acht te nemen.
Bijvoorbeeld willen we vermijden terecht te komen in een politieke arena waar het niet van belang is wat er gezegd wordt, maar wie het zegt.
Helderheid scheppen van in het begin en spelregels vooraf afspreken is een evidentie. Wij zijn van mening dat de beginfase van 'clarifying the contract' niet mag verwaarloosd worden en dit echt geen overbodige luxe is.
Tenslotte willen we u het volgende meedelen. Er wordt door ons een persoonlijke mail gestuurd naar onze eigen interne adviesgroep met de vraag om dringend eventueel bijkomende aandachtspunten mee te delen waarvan zij verwachten dat we deze ter sprake gaan brengen. Deze mail heeft de bedoeling te garanderen dat we kunnen rekening houden met de stem, de inbreng en de gevoeligheden van de mensen die zich bij Dekoloniseer Halle gemeld hebben om mee te werken.
Graag geven we nadere toelichting bij bovenstaande punten en uitleg bij eventuele onduidelijkheden.
We danken u bij voorbaat voor het kennis nemen van onze positieve reactie en instemming en kijken beleefd uit naar uw antwoorden.
Met vriendelijke groeten,
Hilde Rooselaer,
namens het Team Dekoloniseer Halle.
0495 77 30 15