Onverwerkt
verleden
Miel Clement publiceerde, samen met Robert Sennelle 'Léopold II et la Charte Coloniale, 1885-1908 : de l’Etat Indépendant du Congo à la Colonie Belge’ (2009). Hij was van 1970 tot 1973 werkzaam als leraar sociale school en lyceum te Lisala (Congo). Vervulde van 1999 tot 2009 meerdere zendingen in Centraal-Afrika, in opdracht van internationale organisaties (UNDP, IPU en AWEPA) en van de Kamer van volksvertegenwoordigers van België. Zie hieronder de recente publicaties van Miel Clement over ons onverwerkt koloniale verleden in het kader van de nieuwsbrief Salon van Sisyphus.
Woensdag 13 januari 2021.
Hulde aan de vermoorde Congolese vrijheidsheld Patrice Emery Lumumba (1925 – 1961)
Zestig jaar geleden, op 30 juni 1960, werd Congo onafhankelijk. Een half jaar later, op 17 januari 1961, werd zijn eerste Premier van de Democratische Republiek Congo op gruwelijke wijze vermoord.
Eind 1955 werd het “dertigjarenplan voor de politieke ontvoogding van Belgisch Congo” van professor Jef Van Bilsen (1913 – 1996) in blanke koloniale kringen nog weggehoond.
Begin 1960 was de spoedige dekolonisatie van Belgisch Congo onafwendbaar geworden.
De Belgische overheden wilden zich toen echter innestelen in de nieuwe Congolese elite en gedroegen zich zoals “bochelvliegen die hun eitjes leggen in het lichaam van hun prooi, zodat deze laatste fungeert als levende broedkamer voor haar nageslacht," aldus Jean Omasombo Tshonda, biograaf van Lumumba.
De door de koloniale overheid gesteunde P.N.P (Parti National du Progrès) werd van Congolese zijde spoedig ontmaskerd als de “Parti des Nègres Payés”.
Op 1 maart 1960 komt men op het kabinet van Premier Gaston Eyskens tot het besluit dat “Lumumba moet uitgeschakeld worden”.
Congo wordt op 30 juni 1960 onafhankelijk. Vier dagen later, op 4 juli 1960, schrijft de Belgische generaal Emile Janssens, die nog steeds op post is als bevelhebber van de Force Publique, in het bijzijn van zijn troepen op een bord de fameuze zin “Avant l’indépendance = après l’indépendance”, waarna muiterij uitbreekt.
11 juli 1960 : Katangese secessie met Moïse Kapenda Tshombe als president.
In augustus 1960 vraagt Gaston Eyskens aan professor Jef Van Bilsen: “Vindt gij ook niet dat die Lumumba (als eerste minister) daar weg moet ?”, waarop de professor antwoordt dat “Lumumba’s regering op een ruime meerderheid in het Congolese Parlement steunt”.
5 september 1960 : president Joseph Kasavubu zet premier Lumumba af. De Belgische minister van Buitenlandse Zaken, Pierre Wigny, dringt bij de Congolese autoriteiten aan op de arrestatie van Lumumba.
Op 26 oktober 1960 ontvangt koning Boudewijn een brief van majoor Guy Weber uit Katanga waarin sprake is van het voornemen van Mobutu en Tshombe om “Lumumba compleet te neutraliseren, indien mogelijk fysiek”.
Op 1 december 1960 wordt de voortvluchtige Lumumba door Mobutus A.N.C.-troepen (Armée Nationale Congolaise) gearresteerd.
17 januari 1961 : moord op Lumumba.
De Belgische socioloog Ludo De Witte schrijft in 2000 in zijn boek “De moord op Lumumba”, na een grondig onderzoek, dat België een hoofdverantwoordelijkheid draagt voor de moord op de eerste Congolese premier.
In februari 2002 geeft de Belgische overheid toe "onmiskenbare verantwoordelijkheid te hebben gehad in de gebeurtenissen die tot Lumumba's dood hebben geleid", al wilde men niet de volledige verantwoordelijkheid opnemen.
Miel Clement
