VOORWOORD

Tijdens jarenlange naspeuringen op Schiermonnikoog kreeg ik inzicht in de uiterst omstreden oorlogsgeschiedenis van het Waddeneiland, waar tussen 1939 en 1945 spionage, smadelijke collaboratie en moed streden om de 'hoogste eer'.

Aangevuld met feitelijke gegevens uit de oorlogsarchieven van de gemeenten Dokkum, Groningen, Leeuwarden, Den Haag en Freiburg (Duitsland) had ik voldoende materiaal om dit authentiek, emotionele boek te schrijven.

Adolf Hitler had grote sympathie voor Schiermonnikoog en beschouwde het eiland als Duits bezit vanwege het feit, dat Schiermonnikoog 'eigendom' was van een Pruisische graaf, hoewel het eiland souverein aan Nederland behoorde.

Afgezien van enkele verdwaalde bommen, die in 1942 in het centrum van Oosterburen terecht kwamen, was Schiermonnikoog tijdens de bezettingsjaren een oase van 'rust en vertier' De verhouding tussen eilanders en Duitsers was bijzonder hartelijk en ontspannen. Dat kwam bijvoorbeeld tot uiting door de onderlinge vriendschappelijke voetbalwedstrijden en door de huwelijken en vrijages tussen eilandschonen en soldaten.

Een oorlogsburgemeester was grenzeloos laf en toch 'siert' zijn naam een van de hoofdstraten van het eiland, terwijl de buste van deze man een ereplaats kreeg (en nog heeft) in het stadhuis. Een buste vervaardigd door de foute beeldhouwer Martin van Waning, die ook het bronzen monniksbeeld schiep, waarvoor een gewezen SS-er van Schiermonnikoog model stond.

'Dit boek draag ik op aan mijn vriend en mede-guerilla Jan Janssen (Johnny), die op 22-jarige leeftijd tegen de muur van de Grote Kerk - in Hoorn door de Nazi's werd gefusilleerd.

Dat gebeurde op de ochtend van 4 februari 1945.

Johnny vond zijn eeuwige rustplaats op de erebegraafplaats in de duinen van Overveen.'

Na het verbijsterende bericht dat enkele onverlaten zonder overleg met de auteur het oorlogsdokument 'Schiermonnikoog, oogappel van Hitler' onder hoongelach tot snippers hadden vernietigd, is het boek nu herrezen uit de papiermolen. Eens verbrandden Nazi's boeken die hen niet welgevallig waren, maar deze geschriften komen terug......... overtuigender en veelvuldiger dan ooit tevoren.

Wilko A. G.M. Bergmans