Embedded Files
چەندێ مێربی، ژتە مێرترێ دهەین
بەرێ بهار گوندێ ئەز لێ بویم، ئو ئەز لێ نەمایم چنکی دسالێت پێنجیادا بابێ من ملکێ خو فروت وهاتە دهوکێ. ئاقارێ ڤێ گوندی ویێ بابلو گوندێ فەلا دگەڵ یێ ئیمینکا مزیریا یێ ب سەر ئێک ڤە ژئالێ روژ هەلاتێ ڤە.
ل دەست پێکا چەرخێ نوزدێدا دەمێ هژمارا ڤی گوندی گەلەک دکێم بون، خەلکێ ڤێ دەڤەرێ دژیان پێگڤە ب ئارامی وبێ ئاریش. من ژبابێ خو بهیست کو روژەکێ گوندی ژخەورابون سەر دەنگێ کێلانا ئەردێ ئاقارێ وان ژلایێ فەلەکێ بابلو ڤە. شیر ومەتالێت خو بدارەکێ ڤەکربون ئو ناڤ ل خودان دگوت کا کی دێ هێتە بەر سنگێ من دا ئەز روژێ لێ ئاڤاکەم. گەف وقەب دخازتن، ئو کەسێ دخورا نەدیت بچیت رەخ ودورێت وی، یان بیژتێ بو تو وەدکەی. ما ل سەر ڤێ ئێکێ دەمێ دو روژا، کێلانا خو دکر ودچوڤە دەمێ روژئاڤا. مەزنێ گوندی ما نەچار دزانی کەس نەشێت خو ل بەر هنگارێ وی بدەت چنکی ئەو مروڤەکێ ب ناڤ ودەنگ بو ئو یێ زیرەک ومێرین بو.
بابێ زەینەلی، ناڤێ وی عەبدولابو پسمامێ بابێ من بو، ڤەحەویایێ ڤی گوندی بو، هاتبو ڤی گوندی ژناڤ کورێ دەڤەرا گورانا، ل کاروانی بو دەما ئەڤ رویدانە چێبوی. مەزنێ گوندی ما بو ل هیڤیا وی کو ئەو بزڤریت خو ل پێش وی دیارکەت ئو گوتە ژنکا وی نە بێژیێ حەتا بهنا خو ڤەدەت. بەلێ ئاراما وێ نەهات ئەو شەڤا تێ هاتی وگوتێ ئەڤە یا چێبوی ل گوندی. وێ شەڤێ حەتا سپێدی خەو ف چاڤا نەکەت، بەری روژ بهەلێت وی کار وکوکێ خو یێ شەری کر، هەسپێ خو دەراند وزەری وکونزریێت خو کرنە بەر خو، شیر ومەتالێ خو دبەر خودانان، ئو بەرێ خو دا جهێ کێلانێ ل رەخێ گوندی بەری فەلە بهێت. هەسپێ خو ب دارەکی ڤە گرێدا، ئو بدەنگەکێ بلند ناڤ ل خودان وکەف ل فەلەی کر دەما هاتیە وێرێ. فەلە ما رەق راوستیای نەدا ونە ستاند زانی ئەڤە نە هاتیە یاری وترانا، زانی ئەڤە یێ هاتیە مرنا وی، سەحکرا تدارەکا وی یا مێرچاک وشەرکەرانە.
گوتێ: وەرە کەرەم کە چوتی بکە. ما ئەز مریمە حەتا تو بهێی چوتێ سەر ئاخ وخاکێ مە بکەی. ئەز قەبێ تە دخازم کا چەوا تە دڤێت، سەر هەسپی یان ب شیر ومەتالا یان ب خو لێکدانێ. بهنەکێ ما بێ دەنگ ما ل هیڤیا بەرسڤا وی.
فەلەی ژبەر دانە وقەستا چونێ کر، ئینا بابێ زەینەلی گوتێ: چوتێ گا بهێلە دگەڵ شیر ومەتالا ئو هەرە وی عەردێ تو ژێ هاتی دا کەسێ دی چاڤ تە نەکەت وزێدە پێنگاڤیا وەکی تە نەکەت. ئەگەر نە! کارێ خو ب کە ئەز هات مە تە. فەلەی زانی ئەو ژڤی مەرجی ناهێتە خارێ ئینا وەکر وەکی وی گوتی.
خەلکێ گوندێ بەرێ بهار ئەڤ ئاهەنگە ب کەیف شادی وەرگرتن. وی هەر دو گا داکرنە کوتانا مەزنێ گوندی، ئو شیر ومەتالێت وی دبەر خودا دانان وچو مال. دو روژ پێ نەچون هندەک پیرەمێرێت فەلا هاتنە نک مەزنێ بەرێ بهار کو تشتێت وی ڤەگەرینیت سەر خاترا وان. گوتێ ژلایێ من ڤە گا ببەن چنکی ئەڤە رزقێ خێزانا وی یە بەس شیر ومەتال نا زڤرن دا چ جارێت دی ئەو وەنەکەت، دا ببیت شیرەت بو هەمی خەلکێ دەڤەرێ.
٢٢-٣-٢٠١٧ دهوک- ئەحمەد عەلی
کورتە چیروک
چق وتاکێت بێ کولتە
دەرکەت ژ مال، بەرێ خودا گوندی، هەر وەکی مروڤەکێ نەشه هرەزا. دا خو ڤەهێلێت، بەرێ خو د کرە چییای ل هنداڤ خو، یان دا رێنتە وان دارێت ل رەخێ رێکێ، ئەوێت خو خەملاندن ژ کولێلکێت بهارێ، جار داراوستیت گوهێ خو دەتە قەبقەبا کەوا ل سەرێت وان گر وملا. چاڤێ وی ما ل کوترێ دەما دادایە سەر کەڤری، ئو کار ب چێکرنا هێلینا خو کری.
ئەو گەلەک سال بوری بون وی چەم نەدیتی پشتی مرنا بابێ خو. گاڤا ئەو بچیک بو هات بو گوتن کو وان چەمەک هەبو. پشتی مرنا بابێ، برایێت وی دەستێت خو ژ چەمی کێشا بو، هێلا بو بێ چاڤدان.. گەلەک هزر و بیر هاتنە بەر چاڤێت وی، نەدزانی کا دێ جکەت.
_ ها .. خالو دێ کیڤە چی؟ ئاڤدانچی پسیارکر.
_ ئەز .. ئەژی نوزانم کا دێ کیڤە چم؟
_ هەکە دێ چییە رێکا چەما، ئەو ناچیت .. ئەڤەیە بگرە راست دێ تە بەتە وێرێ..
_ گەلەکا دویرە؟ چەمێ مشختی.
_ ما تو چیێ ویێ؟
_ ئەز کوڤانم کورێ بچیک.
_ دێ چکەی چیە وێرێ .. هەما بەس ناڤ چەمە ..گەلەکێ بێ سەر وبەرە مەخابن وەسا مای. نە گەلەک .. پشت ڤێ ملێ..چەمێ ئێکێ یە ل دەستێ چەپێ ، بارا پتر هنارن.
دەما کوڤان گەهشتی یە رەخێ چەمی، دیت تەعان هەمی دەلیڤەن تو دبێژی بەرازا یی خو لێدای. بهنەکا خوش روینشت بن کەپرێ .. دەست کرە بەریکا خو، جگارەک ئینا دەرێ ، چاڤێت وی مانە ل رەخ ودورێت کەپرێ ، دناڤ دکێلیرا دیت چەند تەڤنەپیرکا تەڤنێ خو یێ چیکری، جرد ومشکا عەردێ خل خلاندی ، گەلەک کونێت تێڤەکرن. ل پشت کەپرێ زڤری، چاڤێت وی ب کومەکا سەڤێت ڤالا کەتن. هندەک صندوقێت دەرڤەکری هاڤێت بونە وێری. چو هنداڤ ئێکێ، بالەکرێ ..ئەو بەلگ وگییا ڤەدان. دلێ وی سوت وچاڤێت وی تژی روندک بون، دەست وپێ لێ خاڤبون وەک مروڤەکێ مەندەهوش کەتە وێرێ، گاڤا چاڤێ وی ب وان هنارێت رزی کەتی، زانی ئەڤە ژ نەجاڤدانا برایێت وی نە، کو هێلایە بێ خودان.
سەر گێژ وخەمگیر خو بچەم یدا بەردا. پیش وقەرەمی دا بو سەر گیایێ تەر. دوریێت لیکدای کەتنە درێکا ویدا. بەلگ وهنارێت کەلشتی ل بنی ببونە تەخە. تاکێت نیڤ شکەستی هات بونە خارێ ب بناڤە، بێ کولتە. بشکوژێت نوی دکەنین بو بهارا تازە. وان نەدزانی ئەو ژی دی وەک ئەوێت دی لی هێن. دێ مینن نە چاڤدای ئو نا بینن ب کەڤنە بەر سویکا. جاڤێت وی تاری بون، رویێ گەش لێ داما بو، ئاگر کەتە هناڤا، ژ سوتنا خو نەدزانی کا بهارە یان پائیزە؟!
دیت ل رەخێ وێڤە، رەزڤانێ چەمێ دی داسەکا دەستی دا یێ چقێت زێدە دبریت، تەعانی پێ د گریت، گەلەکی شەپرزەیە ومژیلە ب کارێ خو ڤە.
_ خودێ قووەتێ ..خال.
_ خودێ تە ب هێلەت، کورێ من.
پشتی پیرەمێری پشتا خو راست کری، خوها خو ژ ئەنیێ پاقژکری. گوتە کورکی:
تو هاتیە ڤێرێ چێ؟
_ بو تو وە دبێژی؟
_ هەما پسیارە .. چنکو گەلەک وەک تە د هێنە ڤێرێ.. یا کریە سەیران گەها خو، ئێک دهێت وئێک دچیت.
_ ئەڤە جارا ئێکێ یە ئەز دهێم ڤێرێ پشتی مرنا بابێ خو.
_ ما تو کی؟
_ ئەز کوڤانم.. کورێ مشەختی، برایێ ژ هەمیا بچیک تر..
_ ما تو ل کیرێ بوی حەتا نوکە؟ تو یێ نەدیاربوی.
_ ئەز ژ دەرڤەبوم.. من دخاند. من نەدزای بابێ من یی مری. بەس نوکە ل نک من دیاربو کو ئەڤروکە یێ مری.
_ بو چی.. کورێ من تو وە دبێژی؟
_ ل بەر چەمی؟
_ هەما هشبە، بەحسێ چەمی نەکە.
_ بو چی خال؟
_ کورێ من کوڤان.. هەمی برایێت تە چەمێ پشت دای، ئێک ژ بەر یێ دی جاڤێ خو نادەتێ، ئو سەخبێرێ لێ ناکەت. هەر ئێک ژ وان ژرەخێ خوڤە دەمێ بەری دێ هێت وبو خو ڤەکێشیت هەر وەکی مالێ دزیێ.. پشتی وان خەلکەکێ بیانی ژی بەردەتی. ما تو نابینی یێ چ لێ هاتی. حەتا تەعان ژی پێڤە نامایە.
_ بەلی ئەزێ دبینم.. بەس بێژە من، ئەڤ تاکە وچق بو هاتینە شکاندن؟! ئەڤ بشکوژک بێڤە چرمسین.
_ کورێ من، خودێ جهێ بابێ تە ب کەتە بەحشت، ئەو گەلەک خوش مروڤ بو، یێ رێنجبەربو، چاڤێ وێ ل چەمی بو، بەس براییت تە ژ بێ خەمی هیلا بێ خودان. کتر وگییا ژێ نەکر،نە تەعان کر ئو نە گولتە دانان بەر چق وتاکێت چەمیای.ئینا ژ کەستن. ڤێجا هیڤیەک ژ تە بابو کوڤان.
_ ئەز چ بکەم ونەکەم؟
_ بەلێ کورێ من، ئەگەر تە دەست بێ کر، برایێت تە ژی دێ چاڤ تە کەن، ئو دێ شەرم ژ خو کەن!
کوڤانی رێکا خو گرت هاتە مال، ئاخڤتنا وی چو دگوهادا. هیڤی کەتە دلی ، چاڤێت وی ڤەبون، رێ لێ رون بو.
٨ /٢ / ١٩٧٢ میسل
کورتە چیروک
ئەو ژی ...ئەوە!!
- بابو.. هوین هێدی هیدی هەرن، ئەز دێ چم هندەک ئاڤێ ڤەخوم.. ئەز گەلەکێ تهنی مە. پیرەمێری بدەنگەکێ نەرم گوتە بچیکێت خو.
کورێ ژ هەمیا مەزنترگوتێ ، پشتی دیتی بابێ سەرێ کەری گرت و برە خارێ ژجادا مەزن بو سەرکانیکا د بندا.
– نێ باب چ نەمایە ئەم ب گەهینە مال!
کورکی نەدزانی ئەو ئاخفتنا دوماهیکێ یە د گەل بابێ د ئاخڤیت.
- نە بابو .. دەڤێ من یێ زوهایە .. دێ چم تهنا خو پیچەکێ شکێنم.
پیرەمێر سەرێ کەری گرت وژوردا چو خارێ ئو بچیکا رێکا خو گرتن بو گوندی. هەفسارێ کەرێ بەردا دا بخو بچەریت لبەر لێڤا ئاڤێ، ئو وی قەستا کانیکێ کروهندەک مستێت ئاڤا تەزی ڤەخارن. پاشی چو نڤێژا خو یا ئێڤاری ژی کر، ئو بخو دوعا ژ خودێ خازت. پشتی هنگێ قەلینا خو دەراند وتژی تویتن کروئاگر پێڤەنا. هەفسارێ کەری گرت وبەرێ وی دا بەتنێ دا بگەهتە قوناغا خو. لسەر پشتا کەری ل نیڤا بەتنێ، وی هندەک فرێت لاو لێدان ودکێل وەکی کومرێ ژێ بر. بەلێ کەری پێت خو روکباندن ل ئاخێ وپێ کول کر دەما ب سەر بەتەنێ دکەت، ب دلێ وی نەبو ب رێڤە بچیت، هەر وەکی پێ د حەسیا تشتەکێ درێکێدا هەی. پیرەمێر نەچار بو، ئینا هاتە خارێ وسەرێ وی گرت وکێشا. ل ڤی دەمی خرێ ئەز یێ نێزیکێ وی بوم من دخاند ب رەخ کانیێ ڤە.
گەلەک پێ نەچو، پشتی ئەو بەرزەبوی ل پێش چاڤا. من بەرێ خو دکرە کتێبا خو، ئەزێ مژیل بوم ب خاندنێ ڤە، ئو هزرا پیرەمێری وکەری و بچیکا نەما ل سەر بیرامن. ل وی دەمی هاتە گوهێ من دەنگێ تورمبێلێت عەسکەری د گەلیێ دهوکێ دا. ژ ئەڤراز دهاتن خارێ وەکی گورگێ برسی، تژی گەلی دەنگەکێ دژوار کرن، ژ بەر دەنگی وان تەیر وتەوالێت ل وان رەخ ودورا خر فرین. وان ژی هەر وەکی دزانی ئەو دەنگە نە یی ژخویە. چونکو هەمیا پێگڤە هورن ب کارئینابون. ئو شوفێرا مەقام د گوتن ونیشان دکرنە رێبارا دا خو ڤەدەن ژ رێکێ، دا کریارا خو پێ بەرزەکەن – بەلێ وێ گاڤێ من نە دزانی کا ژ بەر چ وان وەدکر؟!
- پشتی کاروانێ ترومبێلا ب دویماهیک هاتی، من دیت هەڤالەکێ من یێ ژ وێڤە د هێت ولەرزیت ژ ترسادا، خولکێ وی یێ هاتیە گوهارتن وپێتی بوی هەر وەکی هرچەکێ دا یە ب دیڤە. ئەژی بلەز نک ڤە چوم ومن گوتێ.
- تە چییە؟ ..چ ل تە هاتی یە؟! ژ بەر حلکە حلکا خو نەشیا بەرسڤا من ب دەت وەکی مروڤێ بهن هلمای دەستێت خو ب کێلەکا خو ڤە نابون. سەهمێ ووەستیانێ وترسێ جهێ خو ل سەر رویێ وی کەبو.
- پیرەمێرەکێ هاتیە کوشتن ل بەر رەخێ جادێ ل پشت گرێ ملا خانێ. هەڤالێ من ئەنوەری ئەڤە گوت.
مە هەمیا کرە غار ئەم چوینە سەر تەرمی، گەلەک مروڤ ژ وان رەخ ودورا پێدا جەمیابون ل وێرێ. ئو بچیکێت وی ل هنداڤی تەرمی د گرین. نە کەلەک ژ وی وێڤە تر قەلینا وی کەتبو وێرێ ببو دو کەر وئاگرێ وێ ڤەمریابو، ئو کەرێ وی ل بەر تەعانی دچەری هەر وەکی نە ل وێ سویکێ ونە ل وێ بازارێ. دلێ من سوت وکوزری وچاڤێت من تژی روندک بون، ئەز نەشیام خو بگرم، ئینا من قەستا مال کر.
وێ گاڤێ .. روژێ پەرێت خو د کێشانە ئاڤابونێ ل سەر چییایێت بلند ل هنداڤی مە، ئو تەیروتەوال نزم د فرین وقەستا هێلینێت خو د کرن. ئو بما دم خار چاڤێت خو زل کربون ل سەر دارا باهیڤا کەڤنار ل ناڤ وی رەزێ ل هنداڤی جادێ. کی نا بێژیت ئەو ژی بو خو ل هیڤیا نێچرەکێ وەسا بو ل وی دەمی..؟!
١١ / ١ /١٩٧٣ بێجێ / ئەحمەد عەلی
کورتە چیروک
هوزانڤانێ نەمر
گاڤا ئەز ژ خاندنگەهێ دزڤریم ، دا فراڤینێ خوم وبهنا خو ڤەدەم ، پاشی دا چمە سەر بەربانکی مە ئەوێ ل هنداڤی رویبارێ ل پێش چەماڤە ، لوێرێ ل بەر زرقینا ئاوازێت تەیر و تەوالا و خشینا ئاڤێ دا خوینم. ژمن وێڤەتر ل بەر دویوارێ خانیێ مە پیرەمێرەک فێرببو د روینشتە وێرێ ل بەر هەتاڤێ ، مانا وی دەما ئەو پتنی چ ئەسەر نە د گەهاندە من ، بەلێ گاڤا رێبار د ویرا د بورین دا دگەل وان ئاخڤیت و سوحبەتێ کەن کو نە دهێلا ئەز بخوینم ، ڤێجا ئەز نەچاردبوم دا گوهێ خو دەمێ. ئاخفتنا وی زورا خوش وبشەوق بو. بەلێ دەما پتنێ دا باسکێ خو ژ بەر دەرسوکا خو ئینتەدەروجگارەکا تێکری کەتە تێدا ئەوێت من بو داگرتین. چونکو چ روژ نە دبورین هەکە من بو وی قەفتەکا جگارا نە داگرتبا ئو پشتی هنگێ دا تزبیێت خو یێت درێژ هژمێریت هێدی هێدی هەچکو سالێت ژیانا خو د هژمارتن، دناڤ قەنبەلێت دکێلێرا دا بینم دەڤێ وی دگەریێت و دلڤێت و بەرێ خو دکەتە وان رەخ و دورا ب چاڤەکێ ڤەکری، ئو هەر دەم بیرا وی یا باژێلە بو دناڤ سنورێت هزرو تەخمینادا ، من د گوت: " یێ بخو دوعا دکەت، ئو یێ سەلەواتا دەتە سەر رحا پێغەمبەری..." چونکو من دزانی پیرەمێر دەما دا دکەڤن ل خو دزڤرن و خودێ بدرستی ناس دکەن!
ئێڤارەکا زوی، ئەزێ مژیل بوم ب خاندنێ ڤە، گاڤا من گوهلێبو دەنگێ وی هاتیە من وەک مروڤەکێ نساخ د نڤینارا.
_ زیرەک .. زیرەک...
_ بەلێ
_کورێ من .. وەرە بو مامێ خو هندەک جگارا تێکە.
ئەز سڤک چوم، ئو د دلێ خودا د گوت : "ئەڤە فێربو من ... دێ بێژمێ ئەز هندە بو تە جگارا تێدکەم." پاش من گوت نە ، ئەز وەناکەم دلێ وی بمینیت، ئو خاترا وی بشکێت..! من کیسک هەلگرت ودەست بتێ کرنێکر. دبەررا چاڤێت من ل جگارێ بو ، ئو گوهێت من ل وی بون کو من هاژ وی نینە کا چ دبێژی. بەلێ من چ ژێ دیارنەدکر. ژ بەر هندێ بو کەسەر د دلێ مندا، ئینا پسیارەکا نەپەنی خو ل سەرێ مندا و هاتە سەر ئەزمانی، بەلێ من نە دزانی کا دێ چەوا بێژمێ ، ئو دێ بەرسڤا وی ل سەر چبیت.
_ مام ،، خوزی من زانیبا کا تو چ د بێژی ؟!
_ مام گوری .. ما بو چییە.. هەکە تو بزانی ئان نە..؟ چ بهایێ تە تێدا نینە .. هێشتا تو ب چیکی .. تو چ ژ دونیایێ نوزانی کا چەوا د هێت و چەوا د چیت!
بهنەکێ ما بێ دەنگ و سەحکرە من هەر وەکی دڤیا یا دلێ خو بو من بێژیت دا دلێ من نەئێشیت. چنکو وی دیت ئەز بەرئێکڤە چوم و مام بێ دەنگ پشتی وێ پسیارێ.
_ تە دڤێت بزانی؟ .. وی گوت بکەنیەکا ڤەگرتی .. یا نەژ دل.. وەسا دیاربو ل دەف من هەر وەکی نە دڤییا ئاخفتنا خو بو کەسێ دەرکەت.
_ ئە من دڤێت.
جارەکا دی من دیت کەنی، پاشی جگارەکا تێکری کرە د باسکیدا، پشتی ئەوا دی ڤەمراندی، ما هزرا خو کر .. هەر وەکی بەرسڤا پسیارا من ل بیرا وی نەبو، ئان نە د باوەشی ئێک دێ ڤێ پسیارێ ژێکەت.
_ کورێ من ،، گاڤا بیرا مرنێ د هێتە سەر هزرا من ئەز بخو دوعا دکەم .. بەلکی خودێ ژ من رازیبیت. بەلێ دەما ئەز بیرا ڤێ ژیانێ دکەم ئەڤا ئەم تێدا نوکە ل ڤی وەلاتی ئەز حەزدکەم بمرم، ڤێجا ئەز ڤان چەند رێزێت من ڤەهاندین بو خو د ڤەگێرم د بن ئەزمانێ خو ڤە ، دا دلێ من پیچەکێ هوینبیت بەری ئەز باردکەم ژ ڤێ ژیانێ بو ئێکا دی، ئان ژی خودێ گوه ل دەنگێ من بیت.
ماموی ب دەنگەکێ نزم گوت :
" روژا نوی، دێ کەنگی هەلێت!
دا رون ببیت وەلاتێ مەژی
زڤستان ب چیت، بهار بێت !
دا کەژبن ... بشکوژێت هەژی؟!
گاڤا مایە راوستیای گوتە من تە زانی من چ گوت. ئەز گرنژیم، من حەزدکر جارەکا دی ژی ڤەگێریتە ڤە چونکو وان ئاخفتنا ئەسەرا خو ددلێ مندا کر، ئینا من گوت؟
- نە باش ...!
بو جارا دو وێ وی ئەڤ مالکاهوزانێ بو من ڤەگێرا، وێ گاڤێ من ئەگەرا وی نە دزانی، ژ بەر هندێ ئەز پێکەنیم.
_ کورێ من .. بو تو د کەنی؟!
_ ئەزێ د کەنم ب تە ..!
_ بو .. ژ بەر چێ؟
_ چونکو .. تو یێ دبینی دونیا حەتاڤە، ئو دەم بهارە، بەلێ تو یێ د بێژی .." دێ کەنگی روژ هەلێت و .. کەنگی بهار هێت."!
پیرەمێری سەرێ خو هەژاند و بەرێ خو دا روژێ و سەحکرە دار و بارێت د ناڤ چەما ئەوێت ل پێش مە ڤە، پاشی رێنا من و گوت ب دەنگەکێ نزم و رەحەت :
_ کورێ من تو ژی یێ حەقی .. چونکو بەری نوکە من گوت بو تە .. تو هێشتا بچیکی .. بەس من دلێ تە نە هێلا .. من بو تە گوت.. بەلێ بلا دێ هێت روژەک تو تێ بگەهی کا من چ گوت هەکە تو ژ بیر نەکەی ئەڤا من گوتی.
ئەڤرو من زانی کو پیرەمێری راست بو. ئەز بدرستی د ئەگەرا وی گەهشتم. بەلێ وی وەغەرکر، بەر ببینیت – روژەکا نوی و بهارا تازە – ئەوا وی حەزد کر ببینیت.
٢٦ / ١ / ١٩٧٣ روژا ئەینی \ بێجێ -أحمد علي
کورتە چیروک
گازندا گوندی
من رێکا خو گرت ئەز چومە چەیخانێ بەری هەر جار. چ
هەڤال لوێرێ نەبون. ئەز روینشم پتنێ لپاشیێ. من دەست بخاندنا روژناما
برایەتیێ کر. من پەرێت وێ وەرگێران کا ئەز تشتەکێ نوی تێدا نابینم. چاڤێ
من بکوتارەکێ کەت لسەر چوتیارا دئاخفت.کەیفا من گەلەک پێ هات بەری
ئەز بخوینم، ئینا ئەز بێدا چوم. دەما من خاندی، چاڤێت من ڤەبون ودلێ من
گەش بوبەر وان بریارێت تێدا هاتن. وێ گاڤێ دوو کەس بژورکەتن. هندی
ئێک بو من دیت بو بەرێ بەس من چ شەرزایێ لگەل نەبو، یێ دی خولکێ
گوندیا دا، شەلەکێ دریای وپاتەکری دپیا بو، ریهێت وی زورهات بون.
داسەکا سەقاکری گەل بڤرەکێ بێ دەستک د لەپادا بو. هەردوو روینشتن
لسەر تەختەکی لپێش من. گاڤا من دیتی چاڤێت وان یێ ل من، من بەرێ خو
کرە روژنامێ، من خو بسەر هاینەدا هەر وەکو من هاژ وان نینە. مانە بێ
دەنگ بهنکا خوش کەسێ ژ وان نە ئاخفت، تە دگوتی ئێکی ئەزمانێ وان یێ
گرتی یان ئێک ما بو ل هیڤیا پسیارا یێ دی. جاڤێت وان مانە زل. دەڤێت وان
مانە نێڤ ڤەکری، مروڤی دگوت یێ چاڤ زلکانێ دکەن. دلێ ما لنک وان
وچاڤێت من مانە ب روژنامێ ڤەوی دەمی خرێ بێ ئەز تشتەکی بخوینم. بهنا
من تەنگ بومن ڤیا بزانم کا دێ چ بێژنە ئێک. من گوهێت خو باش دایێ گاڤا
دەنگەکێ نزم هاتیە من.
_ بو نا ئاخڤی؟ یێ دی پسیارا ژگوندی کر.
_ چ بێژم ؟
_ تو ژکیڤە دهاتی .. ئو دا کیڤی چی؟
_ ئەژی نوزانم!
_ ژ بەر چ ؟
_ بهنا من یا هاتیە سەرێ دفنا من ..
_ بو چی خێر بیت.
_ ئەڤە سێ روژە، ئەزێ هاتیمە ڤێرێ ل دەف برایێ خو ب سەرە دان، ئو من ئنیەت بو مالا وی ژی ل گەل خو ببەم .. بەلێ ل بەر نە هات!
_ تو ب سەرێ خو حالێ وی چییە؟ ئەڤە چەندەکە من نە دیتییە.
_ هەما بەحسێ حالێ وی نەکە، حالێ زەنبیل فروشی ژێ خوش ترە!
_ چ حالە..
_ سالەک نە چو پشتی شورەشێ دەست پێکری، مالا خو ئینا ڤێرێ ل دهوکێ.. ئو ئەڤرو هەر وەکی نوکە هاتی ..!
_ کارێ وی چییە؟!
_ کارێ وی.. هم .. کارێ بچیکایە.. هەر دوو ..سێ روژا کارەکی د کەت.. روژەکێ یێ تێرە دووا یێ برسی!
هەڤالێ وی خو کەڕکر گاڤەکێ، چاڤێت وی مانە ل دەڤێ گوندی کا دێ
چ بێژیت پشتی دیتی ئاخنکەک راهێلای. وێ گاڤێ چەند کورە جحێل ب ژور
کەتن، ل رەخێ وێڤە روینشتن ئو بدەست دومینێ کر، بەر دەنگێ چق چقا
پیلا گوهێ من نەما لێ کا وان چ گوتە ئێک وی دەمی. بەس من بهیست
گوندی گوت:
_ نێ خرو ژی یێ د قەتینیت!
_ بو ..؟ خودێ دەبارە .. عەبدێ خو نا هێلیت مەحتل.
_ نێ مەیا بهیستی مەزنا یا گوتی .. بکە بخو ! ئو حەتا دەستێ تە رەش
نەبیت، تاما دەڤێ تە خوش نابیت.
_ پا دەستێ من یێ رەش نینە، ئو تاما دەڤێ من هەرا خوشە، ئو ئەز چ کارا ناکەم .. هەمی دەما تژی بەریکا من پارەنە.
_ بو تە کارەکێ وەسا بو وی ژی نەدیت!
_ مانێ من گوتێ وەرە گەل... بەس گوهێ خو نە دا من. ما ب رێنجبەریێ
ڤە، کو روژەکێ یێ هەی ئو دەها نە.. جار د بو شاگرد، جار دا نوکا
فروشیت، ئان دا قوندەرا سوبغ کەت ل سەر جادێ.
_ ئەزێ د ڤان خەما.. ل سەر ڤان حالارا گەلەکی پێ خوشە ل ڤێری بیت.
نەڤێت بێتە گوندی ل ناڤ ملکێ خو ئو زەڤیێت وی خەلکەک یێ شین دکەت.
_ تو نا بێژیە من حالێ وە چییە ل وێرێ؟
_ یی باشە..
_ راست بێژە .. کەس ل ڤێری نینە تو ژی بترسی.. حالێ هەوە ڤێ گاڤێ چێترە یان بەرێ!
گوندی ما بێ دەنگ نە دا نا ستاند، نەزانی کا دێ چ بێژیت، خو گرت،
دڤیا تشتەکی بێژیت، بەس نە شیا هەر وەکی ئێکی دەڤێ وی یێ گرتی.
_ ها.. بو نا ئاخڤی؟.. ما یە بێ دەنگ..
_ ما چ بێژم؟ تو ژ من پتر دزانی!
_ ئەڤە بو چنە؟! بەر خو کرە داس و بڤرا..
_ گاڤا د مینم بەتال دێ هندەک کومرا دانم.. ئەڤ سالە درامەتێ مە ب چ ناچیت.
_ درامەتی چ؟
_ یێ هەمی تشتا، بارا پتر یێ باجان سورکا. هەر ئێکی تڕ تڕوکەک یا ئینا
یە ناڤ زەڤیا، ئو هندەکا ئەو چەند دەشت و لەیلان یا کریە درامەت وشین
کاتی هەر وەکی سەیرانگەهکێ لێ کری. ئێک نە وێریت ب رەخ بکەڤیت!
_ گوندی چ نا بێژن؟..
_ ما دێ چ بێژن.. یێت خو بێ دەنگ کرین..
_ دیارە نەوێرن بێخنە گوهێت مەزنا!
_ تە ژێ مەتەلا وییە یێ گوتی .. یێ دزانیت د زانیت ئو یێ نوزانیت سەرێ خو دهژینیت.
_ بو چی؟
_ نێ مەزنا ژوان خراب ترا کری.. ڤێجا نە ئاخفتن زێرە..
_ بو نا ئاخڤی .. راستیێ بێژن قەت نە ترسن، چ ببیت سەر سەرێ هەوە بلا ببیت. کا بێژە من، شینگە وەرە هەوە بو چێ دکر!
د ناڤ وان بەحسرا من دیت هەڤالێت من هاتنە ژور. گوهێ من نە ما ل
سوحبەتا وان. ئەم ماینە ب یاخفتنێ. بەس چاڤێت من ما نە ل دەڤێ وان بەلێ
من نەدزانی کا چ دبێژن ئێک.
٣١ / ٣ / ١٩٧٢ میسل/ ئەحمەد عەلی
کورتە چیروک
پسیارەکا بێ بەرسڤ
سپێدەکا زڤستانی، ئەز دچوم دا تشتێ بخوم ل خارنگەها زانکویێ. دونیا گەلەکا سار بو، خویسار کەت بو سەر گیایێ وگولێت حەدیقێ. گاڤا روژ هەلاتی گەلەک رەنگێت تازە ژدیمەنێ حەدیقێ دچون و ژ خوڤەدان دەما بەلاڤ بو ل وان رەخ ودورا. سویرەتێت من سور بون، چاڤێت من تژی روندک بون، ئو حەتا ئەز گەهشتی مە بنە جهێ ئەز ژ دەست وپیا دلەرزیم.
دەما ئەز زڤریم ب لەز دا ب گەهمە وانا ئێکێ، من دیت برەکا قوتابیێت ناڤنجی یێت کوم بوین ل ناڤ دەرا زانکویێ. من زانی ئەو یێ دهاتن بو بەشدار بونێ د ئاهنگەکێ دا. هندەکا رەقس وسەما دکر ئو گوڤەندا خو گرێدا بو، ئو هندەکا د کرە هاوار وگازی ب دەنگەکێ بلند ئو هندەکا مەقام دگوتن، قوتابیێت زانگویێ ژی خو دانا ل گەل وان. ل هەردو رەخێت جادێ د راوستیای بون بەرێ خو دکرنە وان. برێت کچکا د کوم بون وەکی هەر جار وەکی مێشێت هنگڤینی، کی د بێژێت روژەکێ وەسا مێش دێ کوم بن.
ئەز وچەند هەڤال راوستیای بوین د بن دارەکا کاژێ. د ناڤ قوتابیارا من دیت پیرەمێرەک یێ دهێت. پارە دخاستن، گاڤا هاتی یە نیزیک ئو ب چاڤەکی ژاری بەری خو کرە مە دا دلی مە بێ بسوژێت. چنکی چاڤێت هەڤالێت من ڤی نەکەفت بو بەری وی دەمی، ئو وان نە دزانی کا ژ بەر چێ هاتیە وێرێ، ژ بەر ڤێ چەندێ ئێک ژ وان خەلەتیەک کر ئو نە یا د جهێ خودا بو وی کری، وی هزرکر یێ هاتیە پێش کەیفێ ئان ژ بەر تشتەکێ دی. ب کەنی ب نک ڤە چو، ئو دەستێت خو دانانە سەر ملێت وی وگوتێ :
_ مام ...بو تو ناچی ل گەل ڤان خو پلاڤی وسەمایێ بکەی؟
گاڤا وی وەگوتیێ، پیرەمێر بەر ئێک ڤە چو و ما بێ دەنگ بهنەکا خوش، چاڤێت وی تژی روندک بون، لێڤێت وی لەرزین، رویێ وی تێک چو، ئو هەمی رەنگێ وی هاتە گوهارتن. روندکێت وی وەریانە سەر ریهو سمبێلێت ویێت سپی. وەلێ کر کو هزر وبیرێت کەڤن یێت د تولازیێ وگەنجاتیێ ب کەت گاڤا ئەو جپێل وسنێلە. بەرێ خو گوهارت ژ مە دا بجێت و نەمینیت ل وێری. وەسا دیار بو کو ئنیەتا وی ئەو بو کو چ جارێت دی بەری خو نە دەتە ڤێرێ. بەلێ مە هندەکا دل ل دلێ ویدا ئو مە نەهێلا بچیت، مە هندەک پارە بو کوم کرن. پشتی هنگێ چو ب دل مایێ. من وەسا دیت ئەو چ جارا وێ ژ بیر ناکەت حەتا د مریت.
٥ /١٠ / ١٩٧١ میسل
کورکێ بێ سویچ
زەنگلێ لێدا ل دەم هژمێرا هەشتێ، ئو بلەز قوتابی چونە د پولاڤە. وەکی هەر جار، من جهێ خو گرت ومام بێ دەنگ حەتا سەیدا هاتیە ژور. پشتێ وی سلاڤ کریە مە، دەست بروهن کرنا وانەکا نوی کر ژ بەرتوکا مە یا ئاینی.
نوکە بیرا من وبابەتێ ناهێت، بەلێ ئەز دزانم کو ئەڤە بەری روژەکێ بو پشتی ئمتحانا زانستێ یا سەیدایەکێ دی، ئەوێ نوی هاتیە خاندنگەها مە. د وی گاڤێ دا هاتە گوهێ مە دەنگێ چەند تەپا ل دەرگەهێ پولا مە. دەر ڤەبو، کورکەکێ بچیک ب ژورکەت، هەمی مان بێ دەنگ دەما وی هندەک ئاخفتن گوتن کو کەسێ ژ مە تێ نەگەهشت کا وی چ گوت، بەلێ پشتی سەیدای گوتیێ دا ب هێتە نیزک تر، کورکی زڤراند وگوت:
_ قوتابی هژمارا دوو یێ هاتیە داخازکن دا بێتە خارێ.
پشتی من دەست توری ژ سەیدای وەرگرتی، ئەز رابومە ڤە ژ تەختێ خو، ئو ئەز چومە دەر دگەل وی. درێکێ دا من گەلەک حەزدکر بزانم ئەگەرا ڤێ خاستنێ. لوێ گاڤێدا ئەزێ ڤەکێشای بوم د ناڤ بەینا شادیێ و ترسێدا، من نە دزانی کا دێ چ بیت. من راوستاند وپسیار ژێ کر:
_ دێ شی بێژیە من .. کا کێ تو هنارتی دا من بینی؟!
_ سەیدا یێ زوهێری.. کورکی گوتە من ب کەیف خوشی.
_ تو یێ پشت راستی ژ هژمارێ.
ئەزێ ب خش بوم، بەلکی وی هژمارا ژ بیرکری یان ئێکا دانایە شینا یا دی، چونکو هەر ئێک ژ مە هژمارەک هەبو پێش ناڤێ ویێ درست ژ بەر ساناهی کرنێ. بەلێ وی ب مجدایێ گوت :
- نە .. ئەزێ درستم، ئەز دشێم ب هژمێرم ژ ئێکێ حەتا سەدێ بێ ئێکێ ب هێلم نە هژمارتی.
ئینا من کرە کەنی ب ڤێ بەرسڤا دجهێ خودا. ئو ئەز پشت راست بوم کو ئەوێ درستە. پشتی هنگێ من چ پسیارێت دی ژێ نەکرن، سەر هندێ را من زور هەبون د هزرا مندا کو من دخو را نە دیت ئەز پسیارکەم دا وی شاش نەکەم، بەس ئەز نەشیامە خو، ڤێجا شینا ئێکێ من دو ژێ کرن.
_ کورک .. نوکە سەیدا ل کیرێ یە؟ ئو ل وێرێ چ دکەت؟؟
- یێ ل خارێ د پولا مە ڤە، یێ کاغزا نیشان دکەت. بهنەکێ ما راوستیای، ئو پشتی هنگێ ئاخفتە ڤە.
- گاڤا ئەو هاتیە ل سەر کاغەزەکێ دەمەکێ درێژ راوستیا وبەرێ خو کرێ ب چاڤ گرێ.. پشتی هنگێ نیشانەک داناسەر، ئو چنکو ئەز نیزیکێ وی بوم.. گوتە من هەرا هژمارا دوو بینە ژ پولا پێنجی.
راستی ل پێش چاڤێت من رون بو، گاڤا وی وە گوتی، بەلێ هێشتا ئەزێ ب خش بوم کا دێ دیماهی ب خوشی بیت یان نە. بەلێ مانا من د گەل وی د وی حالی دا، ئینا هزرا من حالێ تەوان بەرەکی گرتی دلەپێت پولیسەکێ زوردەست دا، کو یێ دایە بەر خو دبەتە دادگەهێ.
گاڤا ئەم گەهشتن، من دوو جارا دەرگەهێ پولێ قوتا، دەنگ ژ ناڤدا هات، ئینا ئەم چوینە ژور. دەر هاتە گرتن، ئەز زڤریم دا بەرێ خو بکەمێ پولێ. من دیت هەمی یێت روینشتین ل سەر تەختێت خو بەرێ وان یێ ل من. بهنەکێ ئەز مامە راوستیای- من نەدزانی چ بکەم، یان کیڤە بچم، چونکو من سەیدا نەدیت بو جارا ئێکی، من هزرکر ئەڤە ترانەکە بو خو ب من کری، ئینا من دەڤێ خو ڤەکر دا تشتەکی بێژم، بەس بو سەهما مازن من دیت سەیدایێ روینشتی یە ل سەر تەختەکی ل پاشیێ رک ورکێ بەرێ خو د کەتە من. رویێ من هەمی هاتە گوهارتن، دلێ من خو دقوتا حێل گاڤا ئەز راست ب نک ویڤە چویم. ئەز رەق راوسیام ل پێش وی روی بروی و دەستێت من ل پشت من بێ ئەزباخڤم. بەری هەمی تشتا من ناڤێ خو ل سەر کاغزێ دیت ل گەل سفرەکێ وهندەک نڤێسینێ. رویێ من سور بو، ئو لێدانا دلی زیدەبو، ئو چاڤێت من تژی روندک بون. ئەز نەشیام چ بێژم، چونکو ئەز بترسەکا مەزن د حەسیام، ئو ئەز تێک ئێخستم دەما من دیتی بو جارا ئێکێ تشتەکێ وەسا چێدبیت د راستا خاندنا مندا.
-بو تە قوپیا کر د ئمتیحانێدا؟ سەیدای گوتە من ب سلی.
-چ سەیدا ..چ ..یە .. مە ..عنا ..قوپ ..یایێ ..
-ئەز دبێژم .. تە بەرسڤێت خو یێت بەر کتێبێ یان ژ جهەکێ دی نڤێسین ..وی بەرسڤا من دا پترتر ب رەقی.
بهنەکێ ما راوستیای پاشی ئاخڤتە ڤە:
-ژ بەر هندێ من ئنیەتا کری سفرێ بدەمە تە، ئو تە بەمە نک رێڤەبەری دا تە فەلەقە دەت ژبەر کارێ تە یێ خار ونە یێ درست. بەس من تو ئینایە ڤێرێ دا تو سویچا خو دیارکەی چنکی بەرسڤێت تە هەمی وەکی وێ یە یا دپەرتوکێ دا. گاڤا ئەز مای مە بێ دەنگ، ئینا حێل تر ئاخڤت وبێدا چو وگوت:
-کورو بەرێ خو بکێ، هەکە تو تشتەکێ بنەجهی نە دەیە من .. چننە دێ مینیت چننە!
ئەز بهنەکێ مامە راوستیای، ئەزێ دبینم هەر وەکی دادوەر یێ مای ل هیڤیا بەرسڤا تەوان بەرەکی. ئو چاڤێت بچیکێت پولی ژ هەمی رەخا ل من بون رک ورک هەر وەکی ئەز یێ دادگەهێ ڤە. بەلێ بو سەهما سەرێ من ، ئەز شیام بو خو بەرەڤانکی ببینم دا من دەربازکەت ژ بریارا دانا یە بەر من. بەس ئەزێ زیرەک بوم کو خو سەربەست کەم گاڤا من گوتی:
-سەیدا هەکە تو نەیێ پشت راستی پێلە دوبارە بکەم ئەوا من نڤێسی.
زەندێ سەرێ وی گرت دەما وی بهیستی ئەڤا من گوتی، ژ بەر وی هزر نە دکر کو ئەز دێ بریارەکا وەسا دەم. چنکی ئەز ل وی دەمی خرێ د لەرزیم ئو ئەڤێ خشا وی موکم کر بو ل سەر من.
-باشە.. باشە کورو .. ئەز دێ هێلم .. بەلێ ب هەلەکێ. بەرێ خو بکێ.. هەکە بەرسڤێت تە نە وەکی ئێک بن.. تو دزانی سفر دێ مینیت سفر. بەس بەر وڤاژی دێ سەدێ دەمە تە.
گاڤا من ئەو بهیستی، من دەزیەکا هیڤیێ دیت د رێکێدا، ئەز زڤریم دا بەرێ خو ب دەمە جەنگی بو جارا دووێ، ئو ئەزێ پشت راست بوم کو ئەزێ سەرکەفتی مە. چنکی هەمی پێزانین مابون د هزرا مندا.
براستی ئەز د شێم بێژم حەتا هنگێ هەمی پولی نە دزانی کا گالتا مە ل سەر چ بو. من دیت سەرێت وان یێت بلند بوین، چاڤێت وان رک ورک ل من بون، ئو دەڤێت وان بفرەهی یێت ڤەکری بون هەر وەکی وان هەمیا د ڤیا نەفسێ پسیارێ ژ من بکەن.نە گەلەک پشتی هنگێ ئەز روینشتم دا دو بارە کەم ئەوا من کری روژا دوهی.
بێ دەنگی ب دیماهی هات، دەنگ گەلەک مشە بو، هەر ئێکی د ڤیا کاغزێ ب دەتە من بەرێ یێ دی. هەمی تشت بو من درست بون. نە گەلەک پتر ژ بیست خولەکێت دەم هژمێرێ ئەز ب دویماهی هاتم، ئو ئەز چومە پاشیێ د گەل کاغزا خو. پشتی من پێنج رست خاندن کرە کەنی وگوت:
-راوستە بەسە .. نوکە تو د شی بچی.
من پول هێلا و ئالایێ سەرکەفتنێ یێ د لەپێ مندا. بلەز ئەز بنک پولا خو ڤە چوم یێ ب کەیف. من نیشانا خو وەلگرت وباوەیا سەیدایێ خو ژی من ب خو ئینا، بەلێ بابەتێ ئاینیێ ژ من چو.
١٨ / ٦ / ١٩٧١ میسل- ئەحمەد عەلی
دەمەکێ گران
روژەکا بهاری بو. هەمی تشت ل وان رەخ تازە دیار دبو. روژێ روندکر ل هنداڤ حەدیقا گول وگیایێ کەسک. جوتێت چوێچکا دهاتن ودچون، خو دئێخستنە وێ برکا بچیک ل بەر زەنبەلا ئاڤێ ل وی کوژیێ دلدار لێ راوسیای. هندەک کتێب دلەپادا بون. وێ گاڤێ ئەو جهێ تەنابو. هندەک قوتابی لوێڤە تربون. دەم پشتی نیڤرو بو، کێم پوڵ مابون، هژەکە بارا پتر چوبونە ڤە. دلدارێ بچاڤەکێ ڤەکری بەرێء خو دکرە گول وچویچکا گ وان رەخ ودورا، بەلێ هزرا وی دگەڵ نەبو، هەر وەکی دژیا ل دنیایەکا دی، دنیا هزر وبیرا. تەخمین هاتنە سەر هزرا وی وەکی وینێت سینەمێ، ئێک دهات وئێک دچو. مروڤ دگوت یێ هزرا هەڤالا خو دکەت، ئو یی ل هیڤیاهاتنا وێ، یان ژی یێ هزرا لالا خو یا ژار دکەت، ئو بەلکی هزرا وی وی یا چویە ل نک رەخێ وان مشختاڤە کو یێ دژین ل چولی لبن کوینێت دریای، ئو بەلکی هێژ. ئەو دناڤ ڤان روژە خەونا بو گاڤا هەڤالێ وی یێ بەرێزهاتی.
- هەلو... هەلو هەڤاڵ.
دلداڤ زڤری، دیت هەواری راوستیای ل پشت وی. وی زانی هەڤالێ وی تێ دیارکر چاڤێت وی ییت سوربوین ورویێ وی یێ دامای بو. ئینا کرە کەنی وما بێ دەنگ.
- چ دکەی ل ڤێرێ؟ وەرە دا پیا سەکێ بکەین. خو نە تو ل هیڤیا ئێکیێ.؟
- نە ... ئەزێ ل هیڤیا...
- ل هیڤیا چ؟ هەڤالا خو!
- ئەرێ بدرستی.
- ئەز دبیژم یا دموحازەرێدا نوکە.
هەردو هەڤال پێگڤە چون. مانە بێ دەنگ. وی دەمی هەڤالەکێ دی گەهشتە وان. دلدار گەل وان دچو بەس گوهێ وی ل ئاخڤتنا وان نە بو بدرستی، نەدزانی کانێ ل سەر چ دئاخڤن.. ڤیانە یان سیاسەتە. هشا وی مابو ب هندەک بیرێت نوی چێکری ڤە. چاڤێت وی ل وان دورابو. بەرێ خو دکرە هەمی رەخێت خو ب مەندەهوشی. مریتا وی یا شین ودامای بو پترتر لێ هات ژبەر هزرا وی یا بەلاڤ، ئو وەلێ کر کو دیاربیتوەکی شاشا. هاتە ل سەر خولکێ خو یێ درست گاڤا هەواری چاڤێ خو لێ نقاندی، بو دیارکر کو هەڤالا وی یا دهێت پتنێ، ئو پالدا دا بچیت دگەل باخڤیت.
دلدار راوستی یا بو ل گاڤەکا وەسا. بەری نوکە دو جارێت دی وی دگەل ئاخڤت بو، بەلێ ئەو پتنێ نە بون،. بەلێ ڤێ جارێ خەونا وی ب درستی هات. ئینا خو گیروکر وپێنگاڤێت خو کورت کرن و پاش ڤە زڤری وکەتە ل دیف پێت وێ، وێ حەدیقە برکر وروینشتە خارێ ل سەر تەختی. دلدار راست بنک ڤە چو، بەلێ چونا وی نە یا درست بو، وەسا یا دیار بو وەکی مروڤەکێ هژیای، دلی وی خو دقوتا، رویێ سور ببو وەک گولا دلەپادا. روینشتە ب رەخ وێڤە، پشتی سلاڤەکا گەرم لێ کری.
پێنج خولەک بورین، ئو دخورا نەدیت ب ئاخڤیت ئو وی بیژیت ئەوا وی دڤێت، ئەو تشتێ وی ڤەشارتی دناڤ دلیدا. دا خو دویرنەکەت ژراستیێ، پاشی دا ئاخڤتنێ ب سەر ڤیانێدا ببەت. وی گەلەک پسیار ژی کرن، بەلی دەما وی وی دیتی پسیارێت وی نە ل سەر ڤیانێ نە، ویێ گریدان ب جابەکا کورت وەلێ کر کو نزانیت کا ژبەر چ ڤێ ڤەگریێ دئاخڤتنێت خودادکەت، ئو ناهێلیت ئاخڤتن دویرتر بچیت. ژبەر ڤێ چەندێ پەرێت کەربینێ خو کێشا هنداڤی وان، ئو سیبەرا متبینێ هیڤی حشکر دناڤ دلێ واندا. دیمەنێ حەدیقێ وەکی چولی لێ هات پێش چاڤێت دلداری. هەردوکا چاڤ کرە ئێک بی ئێک ئاخڤتنەکێ بیژیت هەر وەک دشەرم کری بون، دەڤێت وان مانە ڤەکری، کەسێ ژوان نەشیا دەرکەت، ئینیەتا راست پشت وێ ڤەمانێ، دا کو پەردا تێ نەگەهشتنێ ژبەر وان رابیت.
دلداری بێ دەنگی بدویماهی ئینا، هێدی رابو، پشتی دەزیێت بێ هیڤیێ گ دیف خو راکێشاین، ئو ئەو هێلا پتنێ گ ویرێ.
١٢-٢- ١٩٧٢ میسل - ئەحمەد عەلی
پیرەمێر وتولاز
مە کار بەردا، ئەز وهەڤالێ خو پێگڤە چوین، مەقەستا کەباب خانێ کر. پشتی مە فراڤین خاری، ئەم
چوینە چەیخانێ. گەلەک مروڤ ل وێرێ نە بون. هەڤالێ من روینشت ل دەف زەلامەکی ئو ئەز چومە
وێڤەتر ل سەر تەختەکی پتنێ ل قولاچکێ روینشتم. سێ کەس ب ژورکەتن وروینشتن ل رەخ من. ئێک
ژوان پیرە مێربو، کراسەکێ بێ پستو ل بەر بو، یێت دی دو کورە جحێڵ بون وەکی من زانی فەلێت
میسلێ بون. ئێک ژوان ما ژپێرڤە چا خو ڤەدخار ویێ دی ل گەڵ پیرەمێری دومینەکر. راستی چاڤێت من
ما نە ل پیرەمێری چنکی گەلەک خوش دئاخڤت، بزاڤەکا لاودکر گاڤا پێل دکێشان، ئو دبەررا گەلەک
مەدحێت خو دکرن. تێک ڤەدانا ئێکێ پیرەمێری حەپی بەیاز گرت ژدەستێ یێ دی. بەس هەر وەکی دو
شەش گرتی. جارا دی کورکی دەستێ خو راکر شەش بەیاز دلەپادا بون. من زانی وی یێت ژێگرتین، بەس
من خو ب سەرهای نەدا ودەینەکر. کورکی دکرە کەنی ودەنگێ خو بلند دکر گاڤا پیڵ ددانان. دەستێ خو
نیشا مندا، من سەرێ خو هژاند وگوت:
- ئەزێ دبینم. نەهەوجەیە.
وی زانی ئەزێ پی حەسیایم، بەلێ من خو ب سەر ڤە نەبر. دەما دو سەر بوینە بەیاز پیرەمێر برە حەدیقی
حەتا هەمی پیڵ کێشاین، مێز تژی کر ژپیلا، ئو ما حێبەتی وچاڤێت وی مانە ل کورکی، ئینا رابوڤە گاڤا زانی
یاری نەیا درستە وپیالا خو یا چایێ هەلگرت وچو وێڤەتر وروینشت وگوت:
- ئەڤە جارا دویماهیکێ بیت ئەز دگەڵ تە بکەم.
کورکی گوتێ: وەرە بەلکی نەردەرکەڤم!
وی پیلێت پیرەمێری هژمارتن بونە سەد وسێ. ئینا ل سەر کاغەزێ نڤێسی" بیرهاتنا روژا ڤێ یاریێ".
پیرەمێری ب دەنگەکێ بلند وب کەرب گوت:
- هەرە پسیارکە کا چەوا شەش پیڵ ژرەنگەکی دچنە نک ئیکی.هزار جارا جارەکێ دبیت، بەلێ ئەز دزانم تە صەفتە لێدابو ما ئەز نزانم!
- من چ ژێ یە تە تێک ڤەدابون!
- نە خێر تە تێک ڤەدابون.
پیرەمێری پارە دان ودەرکەڤت پشتی دیتی کەسێ پشتا وی نەگرت، ئو یێت دژی دیفدا دەرکەڤتن.
گەلەک پێ نەچو، من دیت پیرەمێرەکێ دی ب ژورکەڤت، زەنبیلەک ڤێ بو، هات ودەف من روینشتە خارێ پشتی سلاڤ کری.
- من گوتێ:
- کاکە.. ب خێر هاتی.
گاڤا من وەگوتی کەیفا وی گەلەک هات وگرنژی ونک من ڤە هات وگوت:
- ئەرێ کاکە تو ژی کوردی!
- ئە ... ئەمن کوردم.
وی هزرکر ئەز نە کوردم چونکو چ کورد ل وێرە نەبون، چ جلکێت کوردا ل بەر من نەبون، دا ب زانیت ئەز
کوردم. ئینا پیچەکا دی ب نک من ڤە هات.
- تو خوا.. تو خەلکێ کی دەرێ یێ؟!
- ئیستا ئەمن لە میسلم، بەلێ ئەمن خەلکێ شارێ دهوکم، بو تە چ دڤێت؟
- ئەمن قوربانی تو بم.. ئەگەر بتوانی چاریکەک بیم دەی.
- بو چی چ ل تە قەومی یە؟
من دیت دەڤێ خو لەرزاند ودەستێت خو ئینان وبرن... هەر وەکی ئێکی ئەزمانێ وی گرتی، سەوکەک
ژزەنبیلا خو یا ڤالا ئینا دەرێ وگوت:
- لە شەوی بوری بیست دینار لە من هاتیە دزین... هەتا ئیستا ئەمن برسیمە، ئەو سەوکە یەکێ عەرەب لو من کری یە.
- چەوا .. ل کیرێ؟
پیرەمیری سەرێ خو هژاند، هندەک کنیشت ژچاڤێت خو پاقژکر، بەرێ خو کرە من ب ژاری ومەلیلی.
دلێ من گەلەک پێ سوت وکوزری. چاڤێت من ما نە ل دەڤێ وی کا دێ چ بیژیت، بەس ما بی دەنگ چ
نە گوت کا چەوا پارێت وی هاتینە دزین. ئەژی مام بێ دەنگ. من هزرا خو کر دا هندەک بریارا بدەم،
بەلکی ب درستی ئەز تشتەکی ژێ چێ کەم وبزانم. من دیت سەرێ خو هژاند وگوت؛
- بی وژدانن!
- کی؟
- وژدان نیە ئەو عەرەبەکان.
- بو کاکە؟
- کوردی وژدان هەیە، رەحم هەیە، بەلێ ئەوان هیچ نیە!
ما مە بێ دەنگ، پاریەک ژ ژسەوکا خو ڤەکر ژنەدل کرە ددەڤێ خودا، ئو تەزیا خو ب سەردا کر هەر وەکی مروڤەکێ شەرم کری، من گوتێ:
- تو خەلکێ کی دەرێ یێ؟
- ئەمن خەلکێ شارێ کەرکوکم، ئەوە بیست سالە ئەو ئێشە دەکەم.
- چ ئیش؟ من پسیارکر.
- پەروک دەفروشم لە گەلەک شاران.
من دیت پێدا چو ناڤی شەش حەفت شارا گوتێ یێت وی کرین وفروتن لێ کری.
- ئەوە یەکەم جارە وا دەبیت!
وی دەمی خرێ چاڤێ هەمیا ل مەبو، وان هزرکر ئەم مروڤێت ئێکین، ئەم پێک هاتینە دەرێ. بهنەکێ ئەز مام، من هزرا خو کر ئو ددلێ خودا، ئینا من گوتێ:
- تو کەسێ نازانی لە ئەو جیگانە پارە پێ بدەت؟
- نە..ئەمن پیاوم، مروڤەکی چاکم، شەرم دکەم ئەو ئیش بکەم.
- کاکە... دەزانی کەراجی کەرکوک لە کی دەری یە؟ ئەگەر نەزانی ئەمن بێم نیشا بدەم، بەلێ لە کەراج ئەتوانی پارە لەیەک وەرگری.
راستی پارە ف من هەبون بەلێ من زانی بو سەختێ یێ وەدکەت دا پارا ژمن چێ کەت. پسیارێت من رێ لێ گرت، وی زانی ئەز ب مرادا وی کەتم. ئینا خو دا پاش وهێدی هێدی نانا خو خار.
من خاترا خو ژێ خاست، پشتی من پارێت هەر دو تەزیا داین، ئەز وهەڤالی خو دەرکەڤتن مە قەستا کاری کر، برێڤە هەڤالێ من بفەلەیێ گوتە من:
- ئەو چ یێ تە بو؟
- چ یێ من نەبو .. پارێت وی یێ دهاتینە دزین .. چارێکەک دڤیا ئەز بدەمێ.
- سەختەچی یە ژخو وە دبێژیت.. پێر ل پشت ڤێ کولانێ راوستیای بو گەلەک خەلک پێدا جریابون،
زەمبیلا خو یا ڤالا نیشا واندا ودگوتێ کورکەکی پەروکێت من یێت رەڤاندن. هندەکا ژێ باوەرکر وهندەکا
دگوتێ کارێ وی هەر ئەڤ سەختەنە! هەما باش بو تە پارە نە داینێ.
- نە ئەز هندێ خەشیمم. ئەڤە گەلەک جارا یا ب سەرێ من هاتی.
٢٦- ٦- ١٩٧٢ میسل – ئەحمەد عەلی
خارنەکا ئەرزان
پشتی پەرتوکێت خو داناینەل سەر مێزێ، دپەنجەرێرا بەرێ خو کرە ژدرەڤە. بهنەکا خوش ما وهزرا خو کر. چاڤێ هەڤالێ وی ما لێ کا دێ چ کەت، زانی وی ئنیەتەکا هەی، دبیت قەستا جهەکی بکەت، ئینا گوتێ:
- تە چیە.. دێ کیڤە چی؟ تو یێ بەرێ خو دکەیە ژدەرڤە.
وی خو بێ دەنگ کربهنەکێ ، پشتی هنگێ گوت:
- یا قەنج ئەوە رابم بچم، سەرێ من گێژ بو ب خاندنێ ڤە، دێ چم ل سەر خو گەرم.
- پا ئەز دێ خوینم.. گاڤا تو زڤری بو من خارنەکێ دگەل خو بینە.. ئەز نەشێم بێم.
- تەچ دڤێت؟ تو بکەیفا خو یێ.. چ تشتێ تە حەسکر، بەلێ هشیاربی گەلەک گیرو نەبی.
رابو ڤە ب لەز دەست هاڤێتە جل نڤێژکی ونڤێژا خو یا نیڤرو کر. پاشی کارێ خو کر وبەرچاڤکێت خو پاقژکرن وسەرێ خو یێ نیڤ ریت لاو شەکر ودەرکەت پشتی خاترا خو خاستی.
پشتی بانگێ ئێڤاری هەڤالێ سیێ هاتە ژور، ب لەز جلکێت خو ژبەر خو کرن، خەوێ چاڤێت وی گرت بون، باوەر نە دکر کا گەنگی دێ چیتە دبن جهاڤا.
دەما ئەو نڤستی هەڤالێ چارێ هات، یێ خەمگیر وپوسیدە. پرسکەکا کوچکوک دلاما ویرا هاتبو چ حەویان وی ژبەر نەبو. روینشتە سەر قەریولێ خو. دلێ وی سەد ئاواز دگوتن، ئەو دو روژ بون وی چ نەخاری وچ تێبینی نەکرن بەر وێ زرە پرسکێ. چاڤێت وی ما نە زڵ، رک ورک بەرێ خو دکرە وی گورزێ پەرتوکێت سەر مێزێ، نە دزانی چ بکەت، بخوینیت.. بنڤیت یان مینتە دهزرا خودا. بهنەک پی نە چو هزرا وی هات حەپک نە خارینە، ئینا دەرگەهێ دولابێ ڤەکر، چاڤێ وی ب وێنێ وی کەت، سەحکرێ ودەستێ خو ب ریهێت خودا ئینا خار، رێنا خو دخودیکێدا دەمەکێ خوش. پاشی گلاسەکا ئاڤێ راکر گەڵ هەمی حەپکا کرنە لەپێ خو- ئنیەتا وی ئەو بو هەمیا ب خوت. بەلێ هەڤالێ وی ب ژور کەت ئینا دانانە خارێ.
- ها گەنگی..هاتی؟
- ئەڤە بەری بهنەکێ یە..
- تە چیە تو یێ مریت وخەمگیر؟
- لاما من گەلەکا دئێشیت.
- ئەڤە چ حەبکن ل سەر ڤێ مێزێ؟ خو نە تە دڤیا بخوی!
- تو چ دبێژی هەکە مروڤ وەبکەت..دا خو ژ ڤێ ژیانێ تەناکەت.
- بو ... ژبەرچ؟
- ما ئەڤە حالە ئەم تێدا!
- خو نە کوژە ڤێ جارێ ژی، بلا زاد بێت وبخو.. پاشی تە چ دڤێت وەبکە!
- ما تە چ یێ خارنێ هەیە؟
- من چ نینە نوکە، بەلێ بابێ کامیرانی یێ چویە سیکێ دێ تشتەکی بو مە دێ ل گەڵ خو ئینیت.ئەڤە پترە ژ سێ سەعەتانە یێ چوی، ئو چاڤێ من یێ ل رێکێ، دەمە روژ ئاڤابیت، ئو هێشتا نە دیار بویە، دلێ من یێ خو دقوتیت ژ برسادا، خو بگرە بەلکی بهێت.
گەلەک پێ نە چو بابێ کامیرانی ب ژور کەت، زەرفەکێ تژی یێ دلەپادا ئینا دانا سەر مێزێ.
- تە خێر بو مالا تە.. تە ئەز کوشتم ژبرسادا.
بابی کامیرانی هەر وەک زبارەکری خو بەردا سەر قەریولەی بهنا وەستیانێ ژێ دهات. بدەنگەکێ هێدی گوت:
- سەحکێ دێ بینی کا چیە؟
هەڤالێ چارێ ئەوێ لام کوڵ خو نە گرت چنکو تێ نە دگە‌هشت کا وان چ دگوتە ئێک ب کوردی، کەیفا وی زور هات دەما زەرفێ تژی دیتی، هزرکر گوشت مریشکە یان تشتەکێ خوش ترە! گاڤا دەرێ زەرفی ڤەکری..دیت تڤرەکا مازن تەمەت سەری وی دگەڵ تەخەکا نانی یێ تێدا. بو جارا ئێکێ چاڤێت وی باوەر نەکر ئەون، بەلێ دەما دەست دایێ نە شیا بینتە دەر چنکی هندا گرانبو. کەنیێ لێدا وچو وێڤەتر وبەرێ خو کرە هەڤالێ خو. وی زانی ئەو حەزدکەت بزانیت ئەو چیە تێدا.
- بو دکەنی؟
- ما تو نزانی ئەو چیە ئینای؟
- نە... ئەو چیە؟
- تڤرەکە وشەش نان.
بهنەکا خوش هەر سێ مانە بێ دەنگ وبەرێ خو کرنە ئێک وسەحکرنە زەرفی. لام کول رابو ڤە وبترانە ڤە گوتە بابێ تڤرێ، دا شەرم نەکەت!
- تە ب چەندێ کریە ئەڤ تڤرە؟
- ما ب چەندێ باشە؟
- دئینیت بیست وپێنج فلسا.
- ما چ حالە.
- بدرهەمەکی! پتر یان کێم تر.
- گەلەک کێم تر مالا تە.
- پا پێنج فلسا!
- ئەرێ ب خودێ تە ل نیڤێدا.
- هە..هە.. ها.. ئو نان ب چەندێ؟
- ب درهەمەکی.
لام کولی هژمارت بو نە پێنجی وپێنج فلس. بەرێ خو کرە هەڤالێ خو یێ دی وگوتێ:
- ئەڤە تێرا سێ دانا هەیە، هەر دانەک دێ کەڤتە هەژدە فلسا!
پشتی لام کول دەرکەتی دا ب خو ل زادەکی بگەریێت، یێ دی گوت:
مالا تە.. تە ئەز ژعەیدا کەلێ ژی کرم، ئو ژسەیرانا رویباری. تە ئەز هێلامە برسی یان نە!
- ما ئەز چ بکەم.. چ ژڤێ ئەرزان تر نە بون بینم.
گاڤا ئەو ژی دەرکەتی بخو ل زادەکی بگەریێت، یێ نڤستی ژخەو رابو ڤە دا ئەو ژێ سەر چیروکا تڤرێ هەلبیت. دیت بابێ کامیرانی یێ دخوینیت، ئو ژ وی وێڤەتر زەرفەکێ تژی یێ ل سەر مێزێ.
- خەو خوش بیت.
- خودێ بابێ کامیرانی ب هێلیت.
- تو گەلەک نڤستی ها.
- ما چ حینە؟
- تاری یا کەتیە عەردی.
- تو گەنگی هاتی؟
- ئەڤە بهنەکا خوشە.
- هەڤال نە هاتینە؟
- هات بون، بەلێ دەرکەتن، یێت چوین زادی بخون.
- پا ئەڤە چیە؟!
- تڤرەکە وهندەک نان!
- بابێ کامیرانی ئەڤە چ تڤرە بو هندا بچیکە!
- باورکە هەمی ژ ڤێ مازنتر بون.
- خێر بو ..گوندەک ڤێ خلاس ناکەت، وە دیارە ژبەر هندێ هەڤالێت چوین!
- ئەرێ ب دلێ وان نە بو..
- پا ئەڤە ئەژی چوم هێشتا زوی، هەکە دێ مینم بێ خارن.
بابێ کامیرانی رابو ڤە پشتی یێ دژی دەرکەت ب شوپا یێت دی ڤە، ئینا تڤر کرە دناڤ دولابێدا وەکی مروڤەکێ زەحمەت پێمای ودەستێت خو دانانە سەر کێلەکا خو، ئو ما راوستیای وبەرێ وی دپەنجەرێرا ما ل وان رێزا ئودێت قوتابیێت ل رەخێ دی. هەر وەکی جویێ دبیرا خو ریتی.
١٩٧٢- میسل – ئەحمەد عەلی
مەردانێ مەرد
مەردان ئێک ژوان کەسانە یێ خودێ مال دایێ، ئو ژوان زەنگینا حسێب دبیت ئەوێت دەست ڤەکری ژلایێ دەست ئانەهیا هەژار وئەو مروڤێت پێدڤیت هاری کاریێ دبن. ب گەلەک شوپا ئەو پارا داپەشدکەت ل سەر خەلکی، ژبلێ ژێکەتێ وسە دەقا ودەست ئانەهیا کەس وکارا وجیرانا ل هەردەمکی هەی، چ کەسان نازڤرینیت بێ مراد ئو بهەر رەنگەکێ هەی. ئەڤ مروڤە یێ هو دەست دان ومەرد زورێ خوشتڤی یە لنک خەلکی ب رەوشت ورێبازا خو ونەمەزنیا خو ل دەف هەمیا. ئەڤە ژلایەکی ڤە، بەس ڤێ کەسی هندەک رەوشا بکار دهینیت دژیانێدا ئەو بخو پێ رادببیت، ب دەستێت خو دکەت. ئەڤ کارێ خێر خازیێ دکەت درێکا خودێ دا بێ رویمەتی یان پێش چاڤێت خەلکەکی. نەدڤیا کەس پێ بزانیت کو ئەو یێ ڤێ بزاڤێ دکەت دراستا وان کەسێت پێدڤیێ هاری کاریێ نە.
وێنی ئێکێ:
سپێدەکا دەرەنگ دەرکەت ژمال وقەستا پیکەما خو کر دکەراجی ڤە وهندەک ئامیرەت وکەرستێت شولی کرنە دپشتێدا، ئو وی ژی جلکێت کاری کربونە بەرخو ئو سەر وچاڤێت خو پێچا بون بدەرسوکەکێ دا نە هێتە زانین. دەمێ پێنج خولەکا گەهشتە سویکا پالا. ئەو گاڤا راوستیای زور پالا لێ کوم بون. بدەنگەکێ بلند گوتە وان یێ دڤێت دگەل من بێتە ناڤ زەڤیا چەمێ من بلا بچیتە دپیکەمێدا دێ دەهزار دینارا دەمێ، من هنەدک کولان وپاقژکرنا هەی ل وێرێ. دەما وەگوتی زوربەی ژوان خو دان پاش زڤرین ژدەف وی، کتەکا کێم مان چنکی ل وی وەختی پالەی کێمتر ژبیست وپێنج هزارا کار نەدکر. دورێت دوانزدە کەسان خو هاڤێتە دپشتێدا ودگەل وی چون بو وی کاری. جارەکا دی گازیکر چ کەسێت دی ناهێن، هندەکا ژوان بکەنی ڤە گوت نەخێر ئەڤە کێمە بو ڤێ شولێ. مەردان ئەو پالە برنە پشت چەپا گەلی وراوستیای وهاتە خارێ ودەست دا بەریکا خو وهەر ئێکی دو وەرەقێت دولاری دانێ. پشتی هنگێ زڤراندن وی جهێ ژێ راکرین ودانان وێرێ و بلەز ژوێڕی چو. دەما هەڤالێت وان پسیارکرن بو هوین ڤەگەریان، وان جابا واندا گوتن: ژبەر ڤێ چەندی ئەڤ مروڤە هاتبو دا پارە بدەتە وان کەسێت برزقێ خو رازی ئو پێدڤیێ کاری نە. ڤێجا دڤێت مروڤ یێ برزقێ خو یێ رازیبیت چ کێم یان زێدە.
وێنی دووێ:
بەری دەواما خەستا مەزن ڤەبیت مەردان چو نک رێڤەبەرێ ژڤانا دەتە نساخا بو تیشکا رەنینێ وگوتێ هەر کەسەکێ تو ژڤانی دەیێ بو چەند هەیڤان بو من ژمارا وانا موبایلێ ژێ وەلگرە. بەری نیڤرو هاتە دەف وی ئو ناڤ وژمارا وان تلەفونا ژێ وەلگرت. لدەمی ئێڤاری پەیوەندی ب وان کەسان کر کو دبونە دورێت بیستان. گوتنە وان وەرن فلان جهێ تایبەت دا هوین پەروە بخو تیشکێ بگرن. ل وی جهی مەردانی ب دەستێت خو هەچیێ هاتی دو ورقێت دولاری دانێ بو تیشکی ونوژداری ودەرمانا. دەما وان نساخا یان کەس وکارێت وان پسیارا ژوی دکر دگوتنێ ئەڤە کیە ئەڤە دگەل مەدکەت؟ وی بەرسڤا وان دا دگوت: ئەو کەسە دبێژنێ خێر خازێ دیار ونەپەنی. دبینیت ونابێژیت چ کەسا کا ئەز کیمە. ب دەستێت خو دەت ب هەستا مروڤێ پێدڤی دحەسیێت دەما دەتێ ووەلدگریت.
وێنێ سیێ:
ئێڤارەکا زوی مەردانی بەرێ خو دا تاخەکێ باژیری ئەوێ ژهەمیا ژارتر وبەلنگازتر. کولان کولان دچو ودەرگەهێ وان دقوتا. پسیاردکر ودگوتە وان خێزانا کا خانیێ هەوە یە یان هوین کریدارن؟ یێ کرێدار ناڤێت وان دنڤێسین وژمارا وان دستاند یا موبایلێ. حەتا پشتی مەغربێ وی دورێت پیست وچار مالا نڤێسین. نەکێشا پشتی سێ روژا هاتە وان مالا هەر ئێک ژوان پێنج وەرەقێت دولاری دانێ بو کرا دو هەیڤان. دەما هندەکا پسیار دکر کا ئەو کیە ئەڤێ دکەت دگەل وان وی دگوتێ: ئەو کەسە مەردانە ژمالێ خودێ یێ دتە هەوە ب دەستێ خو ئو یێ ب هەستا هەوە دحەسیێت. هوین بەس دوعا بکەن کو خودێ ژڤان رەنگ کەسان وەک ڤێ کەست مەرد زێدەکەت ناڤ مەدا بو هاریکاریا فەقیر وهەژاران ئو ئەو خەلکێ مە یێ پێدڤی ڤێ چەندی.
١١-٦-٢٠١٧ دهوک
رەمەزانێ چەلەنگ
سپێدەکا درەنک پشتی تێشت خارنێ بابێ گوتە کورێ خو عەزوی ئەڤرو من دڤێت تو ژنکا خو ببەی ونەمینی ل مالێ، چ ل ڤی گوندی بمینی یان ب چیە جهەکێ دی تو یێ ب نیڤا دلێ خویێ.
- مەخسەدا تە چیە باب، ئەز تێ نەگەهشتم.
- کورێ من بێ دلمان من دڤێت تو جودابی.
- ژبەر چ باب ما تشتەک چێبویە ژمن یان ژ ژنکا من دا ئەز بزانم، بو من بێژە.
- نەخێر بابو بەس من دڤێت تو ب خوبکەڤی دگەل ئێک نا چیتە سەری، سەر ڤی دەست وداری.
- بلا وەبیت وەکی تو حەزدکەی کا دێ چ دەیە من دا ئەز ببەم دگەل خو.
- دێ دەرکەڤی زولپ وزوها ب وان جلکێت ل بەر تە، خو ئەز تشتەکی نادەمە تە، ڤیجا هەرە بێ پت پت، تو زەلامی خو وژنا خو بخودابکە.
- باب ژڤێ مالێ بەس بڤری ب دەف من.
- تو وی ژی نابەی، یەللا هەرە نە ئاخڤە.
رەمەزانی گوتە رەوشێ خو کارکە دا بچن، ل دەرچونێ خو ل دەستکێ بڤریدا دەرکەڤت ژمالا بابێ وەکی کورێ هیچ لە ملێ، ئەو وژن دەرکەتن هەردوکا دەڤێ خو دبای دوەراند ب رێکێڤە. ل ناڤ گوندی زنجکەکا بێ خودان بو خو پاقژکر وسەخبێرکر وسەرێ خو ژنا خو دابن وێ کوسەرێ. روژا پاشتر بەرێ خو کرە باژێرێ دهوکێ وقەستا سویکا پەروکاکر وچو دەف مام یاقوی پەروکفروش.
- ها مام یاقو چ حالە.
- کەرەمکە مامو ئەزێ باشم.
- من داخازەک یا هەی من دڤێت من نەزڤرینی.
- پێژە تە چ دڤێت، ئەز یێ حازرم.
- من دڤێت تو بیست دینارا ب دەیە من ب دەین.
- ئەڤە گەلەکن مامو دێ چ لێکەی.
- ئەز یێ جودابویم، من دڤێت چەند تشتێت ناڤ مالێ پێ بکرم.
- خەم نینە، وەکی تە دڤیت.
- بەس ب قەولی تو نەبێژی کا بینە ژ نوکە حەتا سالەکا دی ڤی دەمی.
رەمەزانی ب وان پارا کەرەک کری دگەل چەند خرو مرێت ناڤ مالێ وچەند ئامیرەتێت ئاقاری یێت دار برینێ وکارێ کومرا. دەما گەهشتیە مال گوتە ژنکا خو بو من نانێ نیڤ هەیڤێ ب پێژە دگەل هندەک پێخارنا پەیداکە بکە ناڤ چەنتکیدا. ئەز دێ چمە ئاقارێ تەحا دێ مینمە ل وێرێ هەیامەکێ، پاشی دێ زڤرم ئو نە بێژە کەسێ کا ئەز کیڤە چویمە.
رەمەزانی دەست هەل دخودبەکێدا وی دارێت بەریێ برین وهەژنین وکومکرنە سەرێک، کومرەکا مازن چێکر ئو ب خودبەکێ وی کرە رەژی وبەر هەڤکر بو فروتنێ. چەند پکرێت عەرەبا پێ زانی وهاتن دەف وی بازارا خوکر. وان ژێک گرت هەر گونیەکێ تژی ب دینار ونیڤا ب خو ببەن. پشتی رەژی خلاس بوی سەحکرێ دراڤێت وی بونە دورێت شێست هەفتێ دینارا. چەند روژ پێ نەچون چو باژێرێ دهوکێ ئو قەستا مامێ یاقوی کر. پارێت وی دانێ، ئو چو هێسترەکا لاو کری وچەند کەل پەلێت پێدڤی. دەمێ وان دو سێ هەیڤادا رەمەزانێ چەلنک حال وناڤ مالا خو ژگەلەک گوندیا چێتر لێ کر.
پشتی ڤێ سەرکەڤتنێ، دبەر چێکرنا کەمرێرا وی ب هێسترا خو دچو ناڤ دەڤرێ رەژی ژگوندیا دکری بنیڤ حەق ئو دفروتە وان کەسان ئەوێت بوینە دوستێت ویێ ڤی کاری. بڤێ بازرگانیێ هێشتا بسەرکەت زەنگین بو. زەنگینیا ڤی کەسی وەکی گەلکێت دی وەکی وی دەست پێکربو ژچنە، دەرکەت ژمالا بابێ دەستەکێ ڤالا وئێکی چ تێنە! بەس بکریار وزانین و چەلنگیا خو رەمەزانی خو کرە مال وحال وژیا ب سەر بلندی وسەرفەرازی دناڤ گوندێ ب خێر وبێر.
٣٠-٦-٢٠١٧ دهوک : ئەحمەد عەلی
Page updated
Google Sites
Report abuse