پێشگر

پێشگر - البادئة

پێشگر: پیڤەنانا دەست پێکێ ل بەرێ پەیڤان

البادئة:(prefix) ئەڤ پێڤەنانا تیپا ل سەر کاران وناڤان وواتەکا نوی ددەتە بەیڤێ 

ئەڤێت ژێری هندەک ژوان نمونان:

١- با - بر  ( بابر ) من ناڤێ تە بر نک رێڤەبەری. تە گەلەک لاو چێکر، بو وی بربو.

دان - (بادان )  وان ژی نان دانە هەژارا. پاشی تە گیفک بادان.

٢- بەر- ئێخستن( بەرئێخستن ) برایێ من جلکیت کەڤن ئێخستن. هندەکێت نوی بەرئێخستن.

کەتین ( بەرکەتین ) ئەگەر ئەم کەتین دێ رابین دا بێژن ئەم چەند بەرکەتینە.  

٣- بن - چاڤکرن (بنچاڤکرن ) ڤی کاری چاڤکرن  دڤێت ، دێ مینیت د بنچاڤکرنا تەدا.

زک ( بنزک ) زک و بنزک بونە هەڤرک ، رح ل خودانی کرە تەرک.

٤- چێ - کرن ( چێکرن ) حەتا مرنێ کرنە ، کارێ باش چێکرنە.

بون ( چێبون ) هەبون نە بون ، ئەو کار هەمی چێنەبون. 

٥- دا - گرتن ( داگرتن) دەستێ خوش مێرا نا هێتە گرتن. تو چەندێ داگرتیێ ژ من.

کەتن ( داکەتن ) لدیڤ کەتنێ دڤێت داکەتن نەمینیت.

٦- دەر - کرن  (دەرکرن) سەد گوتن گوری کرنەکێ بن. خەمێت خو خر دەرکرن.

چون - (دەرچون) چون بدەستێ مروڤی یە. بەس دەرچون نە.

٧- هل یان هەل - دان (هلدان)  یا خودێ دانە. یا بەنیا هلدانە.

بژارتن ( هلبژارتن ) ئەڤ دانە دڤێت ب هێتە بژارتن.

من دڤێت هندەکێت زیرەک ب هێنە هلبژارتن.

٨- هەڤ - گرتن  (هەڤگرتن) زەلام د هێنە گرتن. بەس دڤێت هەڤگرتن دیڤرا هەبیت.

دیتن ( هەڤدیتن ) وان ئێکو دو دیتن. پشتی هنگی دڤێت هەر هەڤدیتن هەبیت.

٩- ژێ -  برن  (ژێبرن)  وان دەستەک ژ مە برن. مە دو دەست ژێبرن.

کەتن  ( ژێکەتن )  ئەگەر هوین کەتن رابن. یێ خرابە گونه ژێکەتن.

١٠- لێ - هاتن  (لێهاتن) ئەم هاتن دەست ژ پیا درێژتر. لێهاتنەک چێترە ژێهاتنێ.

١١- پێ -  کەنین (پێکەنین)  ئەڤە چ کەنینە د کەی. ئەم پێکەنینکێت هەوەینە.

خارن  (پێخارن) خەلکێ ئەم ب لوما خارن. خەبەر پێخارنا شەرایە. 

١٢- سەر - کێش (سەرکێش)  بەس قائیشێ ب کێشە. ب ڤی رەنگی نا بیە سەرکێش.

هاتن  (سەرهاتن) هوین چەواهاتن؟ گەلەک سەرهاتن ب سەر مندا هاتن.

١٣- ڤە - رێژتن  (ڤەرێژتن) مە روندک بو وان رێژتن.  وان خەمێت خو هەمی ڤەرێژتن.

 ٢٨ /٩ /٢٠١٦ - ئەحمەد عەلی - دهوک